Schipluidense keramiekkunstenaar versterkt stedenband tussen Delft en Jingdezhen

SCHIPLUIDEN – Tineke van Gils is weer terug in het land. De Schipluidense keramiekkunstenares was de hele maand oktober als ‘artist in residence’ werkzaam in het Chinese stadje Jingdezhen. Delft en Jingdezhen hebben namelijk al 400 jaar een blauw-witte stedenband. Van Gils, die al eerder op uitnodiging in China met porselein werkte, werd in het kader van de stedenband door Delft uitgezonden om in China te werken. In de ‘blauw-witte porseleinhoofdstad van China kocht ze – tot vermaak van de plaatselijke bevolking – op straat kleipotten die nog zacht waren.

Deze kleddernatte basisvormen vervoerde ze per taxi naar haar tijdelijk atelier, waar ze de potten op de draaischijf zette en daar met haar eigen handschrift tuiten, deksels en bodems aan toevoegde. In elke pot liet zij tot in detail zichtbaar welk deel uit Jingdezhen kwam en een blauwe beschildering kreeg, en welk deel in haar eigen stijl was gedraaid en ongedecoreerd bleef. Zo verbond zij Delft en Jingdezhen op een wel heel bijzondere manier.

“China is geïnteresseerd in kunstenaars die op moderne en nieuwe manieren met porselein omgaan”, vertelt Tineke van Gils. “Ik heb nieuwe dingen met hun porselein kunnen doen en zo een verbinding kunnen leggen tussen Delft en Jingdezhen.” Van Gils maakte dus vernieuwende potten die ze op traditionele wijze liet beschilderen door een Chinese meesterschilder, zelf schilderde ze er tulpen bij. Die werken was – en is - in China veel belangstelling voor. Niet alleen vanuit de hoek van keramiekliefhebbers en de lokale bevolking, maar ook vanuit vooraanstaande Chinese vakbladen. Eén daarvan gaat zelfs een special aan Van Gils en haar werk besteden. “Heel erg leuk”, vindt Van Gils dat. 

‘Niet relevant’
“In Delft hoor je nogal eens mensen zeggen dat ze niet zo van Delfts blauw houden.
Het is zelfs not done om te zeggen dat je gek bent op Delft blauw”, merkt Van Gils op. Onzin, vindt ze. “Het moet niet de vraag zijn of Delftenaren het leuk vinden, dat is niet relevant. Het is toch juist schandalig gaaf dat, toen het kostbare Chinese porselein vier eeuwen geleden Europa veroverde, het Delft lukte om van goedkoop voor handen zijnde aardewerkklei een product te maken dat qua stijl de uitstraling het Chinese porselein kon evenaren? Het is de wereld op z’n kop als je bedekt dat wij hier nu inmiddels goedkoper geworden Chinees porselein binnenhalen en dit als authentieke Hollandse souvenirs verkopen aan Chinezen, die het vervolgens meenemen naar het land van herkomst. Dat is toch prachtig?”, vindt Van Gils. 

De Schipluidense, die aan de Rijksstraatweg haar eigen atelier heeft, vindt dat het bewaken van het culturele Delftse erfgoed niet moet worden overgelaten aan een aardewerkfabriek. “Een fabriek is er niet voor om cultureel erfgoed te bewaren”, vindt ze. “Dat moeten andere partijen, zoals Erfgoed Delft, eigenlijk doen en juist daarom is het zo goed dat deze uitwisseling tussen Delft en Jingdezhen door Erfgoed Delft is opgezet. In China zijn ze heel erg met zulke dingen bezig. Wij halen vaak onze neus op voor onze eigen historie. In China eren ze het blauw-wit porselein en ze zijn met gigantische vernieuwingsprocessen bezig.”

- Daar kan Delft dus een voorbeeld aan nemen, vind je?
Van Gils: “Het is heel belangrijk om er in z’n samenwerking volledig voor te gaan. Heel vaak rijst de vraag op wat we vinden van Delfts blauw. Die vraag is niet relevant. In het kader van exchange gaan Delftenaren naar China en de ene na de andere Delftenaar komt terug met geopende ogen. Delft moet inzetten op de historische kwaliteit van blauw en mogelijkheden scheppen voor vernieuwing. Dat kan de stad iets moois opleveren.”

- Hebben de Chinezen jou nog iets kunnen leren?
“Ik heb geleerd op te reparen. Zij leerden van mij hoe je met het nog natte porselein zo plastisch kunt werken. Het was echt in alle opzichten een exchange. Delftenaren zien misschien niet zoveel van een exchange-programma, maar het levert toch nieuwe focus op Delfts blauw op die een impuls voor je stad is. Wat ik wel grappig vind is dat vaak wordt gezegd dat Chinezen met dichtgeknepen ogen lopen, maar daarmee hebben ze blijkbaar wél hun focus goed liggen.”

- Ga je ooit weer terug?
“Ongetwijfeld. Ik heb nu zóveel in China gedaan dat de kans dat ik nog een keer terug wordt gevraagd steeds groter wordt.” Meer weten over Tineke van Gils en haar werk? Kijk dan op de website www.tinekevangils.com. (JN) 

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl