Harrie Fruyt van Hertog heeft over van alles een mening en dat is niet altijd even handig

DELFT – Praten met Harrie Fruyt van Hertog heeft iets weg van het beoefenen van het spelen op een flipperkast. Z'n gedachten, feiten, meningen en anekdotes flitsen van hot naar her en van links naar rechts.

Dat begint al met z'n naam. "Ik schrijf Fruyt met een y, maar bij de geboorte-aangifte in Rotterdam was het een ij". Er zijn natuurlijk ergere dingen op de wereld, vandaar misschien dat hij er moeiteloos en, bijna letterlijk, in één adem op laat volgen: "Ik sta op transparantie. Dit is wie ik ben". Dat betekent ook dat hij geen blad voor de mond neemt. Zelfs niet dit prachtblad. Intussen is hij geboren in Rotterdam Delfshaven. 
"Een voorstad van Delft'. Daar woont hij tot z'n vijfentwintigste. Hij trouwt. Verkast naar Puttershoek. "Waar ook de bekende schaatser Kees Verkerk vandaan komt". Z'n huwelijk houdt acht jaar stand, hij houdt het in totaal zeventien jaar in Puttershoek uit. Hij trouwt voor de tweede keer. Met een Delftse . "In 1989 ben ik in Delft komen wonen". Ook z'n tweede huwelijk loopt, na drie jaar, op de klippen. Maar met z'n liefde voor Delft blijkt weinig mis. "Ik had al binding met Delft. Alles kan je er belopen, met de fiets kan je overal komen. Ja, ik ben blij dat de binnenstad autoluw is. Veel middenstanders wilden daar niet van weten. Het was klagen, klagen, klagen. Uiteindelijk zijn ze er beter van geworden". 

Fruyt van Hertog doorloopt achtereenvolgens en met succes de Lagere School, de ULO, de MEAO en de avond-HEAO. Daarna lijkt hij op weg naar z'n kandidaats Economie. "Maar toen werd het studieverlof ingetrokken. Ik studeerde en ik werkte vier dagen in de week. Dat was best zwaar. Doe je Rechten, dan ga je daar fluitend doorheen". 

Hij werkt als administrateur op een gerenommeerd architectenbureau in Rotterdam. "Daar heb ik altijd interesse in gehad, in architectuur. Ik was vooral geïnteresseerd in gevels. Toen dacht ik nog wel 's: projectleider, dat lijkt me wel mooi". Dat komt er niet van. Sterker: na tien jaar stapt hij zo maar op bij dat architectenbureau. "In een kwaaie bui ben ik weggelopen. Via een Uitzendbureau ben ik daarna bij de Gemeente Rotterdam binnengekomen. Bij het toenmalige Grondbedrijf. Dat verkeerde toen in de pioniersfase. Ik kwam er binnen als arbeidscontractant, ik werd als één van de laatsten in vaste dienst genomen. Ik ging er wèl duizend gulden per maand op achteruit". 

Hij heeft de smaak te pakken, als het om trouwen en scheiden gaat. Ook z'n derde huwelijk is geen succes. "Dit was niet goed, dat was niet goed. Maar ik heb wèl twaalf jaar moeten betalen, 800 gulden per maand. Dat vreet aan je. Ik ben toen compleet ingestort. Ik ben meer dan drie jaar onderweg geweest om weer aanspreekbaar te zijn. Ik heb toen zitten dubben: moet ik dat geheim houden of moet ik er open over zijn? Het bleek toch het beste om er open over te zijn". 

We schrijven, de tijd gaat snel, intussen 1994. "Ik moest toch wel weer wat gaan doen. Ik stond voor de keus: politiek of journalistiek. Ik ben toen vrijwilligerswerk gaan doen bij de Voetgangersvereniging. Ik was Voetgangersconsul voor Delft". Hij lijkt er nóg niet over uit te kunnen: "Zie je dat in mij?" Gelukkig maar: "Ik heb ook nog een paar jaar in de redactie gezeten bij de Stichting Vluchtelingen". 

Het is, de tijd vliegt, 2001. "Toen kwam Jan Peter de Wit op m'n pad. Hij was weggelopen bij de SP, hij was toen van Leefbaar Delft. Of ik wilde meedoen. Vond ik wel leuk. We moesten alleen wel een goeie lijsttrekker hebben. Een stemmentrekker". Dat wordt Martin Stoelinga. "Die Snor kende ik heel vaag. Ja, dat is fout gelopen".

'ALLES WAT IK NIET HEB, WIL IK HEBBEN'
Fruyt van Hertog vertelt op z'n eigen, soms ietwat onnavolgbare wijze. Over de toenmalige burgemeester Van Oorschot, bijvoorbeeld. "Die maakte zich heel druk om een Gedragscode. Dat was in de tijd dat Jan Peter de Wit en Peter Smit de politieke hooligans in Delft waren". Maar ook Fruyt van Hertog doet z'n duit in het zakje. "Kregen we dat grote tietenverhaal. Dat ik in Café Sport aan Inge d'r tieten zou hebben gezeten. Nee, was niet waar. Was een geintje van Stoelinga. Maar ze schreef wel een brief naar Van Oorschot. Die dat als een klacht zag. Ze wilde gewoon aandacht. Dat kán toch niet, dat een Raadslid zich zó misdraagt? Nee, joh, dat had Stoelinga ervan gemaakt. Kwam ik wel voor een soort Tuchtraad terecht. Ik mocht het nooit meer doen. Ach, die Gedragscode was alleen maar gemaakt om Stoelinga, De Wit en mij een kopje kleiner te maken". 

Hij vertelt tussen neus en lippen door dat hij, als hij een jaar of dertig is, graag miljonair wil worden. "Maar ja, wie wil dat niet?" De realiteit is dan ook dat hij in 1994 in de WAO belandt. "Moet je nagaan: moet je alimentatie betalen van je WAO-uitkering". Financieel heeft hij vandaag de dag geen problemen, zegt hij. "Nou ja, dat verandert met de dag. Voorlopig ben ik wel acht procent van m'n pensioen kwijt. Een kleine 200 euro die ze pikken en waarvoor ik heb betaald. Joh, als je maar elke dag te eten hebt. Ik heb geen zin meer om daarover te zeiken". 

Drie keer trouwen, drie keer scheiden, dat is natuurlijk ook niet echt bijdehand. "Ik heb alles wat ik niet had willen hebben. Ik ken geen grenzen. Als je het eerste biertje niet neemt, heb je ook geen last van het laatste". Hij is nog wel 's ten prooi aan stemmingswisselingen. "Al is dat nu allemaal wel afgevlakt. Maar het is wel zo: alles wat ik niet heb, wil ik dan hebben. Eén vrouw is dan te weinig. Nou kan ik dat allemaal plaatsen. Op m'n achtenveertigste kreeg ik te horen dat ik zwaar depressief was. Dat druk zijn, vooral met alcohol erbij, ik moet dan oppassen dat ik er niet doorheen schiet". Daarom wordt het voor hem nooit wat in de politiek, weet hij. "In de politiek moet je toneelspeler zijn. Je moet vooral geen emoties tonen, anders ben je niet geschikt. Als je depressief bent, gaat het mis. Dat was met m'n tweede huwelijk ook zo. Van diverse mensen had ik het advies gekregen: daar moet je niet mee trouwen. Ik heb 't tóch gedaan". 

-Ben je nou niet langzamerhand genezen van de vrouwen?
"Ik ben daarna nog een paar keer met vrouwen samen geweest. Heb LAT-relaties gehad. Dat ging dan één, anderhalf jaar goed en dan was 't weer op". 

-Heb je daarvan geleerd?
"Dat heeft meer te maken met het ouder worden. Dan word je per definitie al wat rustiger. Als je vijftig bent geweest, moet je er ook voor zorgen dat je absoluut geen stress hebt. Dat moet je continu bewaken". 

-Kan je goed alleen zijn?
"Als ik zie hoe dat bij anderen gaat. Ik vind 't wel lekker zo. Samen op de bank TV kijken, dan mag je weer niet op de computer, nee, daar ben ik niet geschikt voor. Maar of het altijd zo goed is, zo veel vrijheid…?"

'IK HEB NATÚÚRLIJK VERSTAND VAN POLITIEK'
Fruyt van Hertog, hij is nu anderhalve week 65, is van maart 2002 tot september 2003 Gemeenteraaadslid ten bate van de partij FRIS. "Ik had eigenlijk al toen ik nog in Puttershoek woonde in de politiek moeten gaan. Ik was toen van de Partij van de Arbeid". Z'n politieke safari voert hem in Delft langs Leefbaar Delft, FRIS en de Klokkenluiderspartij. Het ene avontuur wat korter dan het andere. Leefbaar Delft wordt niks, omdat hij in de clinch raakt met Martin Stoelinga. "Hij had gekke uitspraken gedaan. Hij zat liever in een kerk dan in een moskee. Daar werd ik op aangesproken". Nu houdt hij zich vooral onledig met z'n website PolitiekDelft.nl en (in wat mindere mate, "er gaat zó veel tijd inzitten") met z'n weblog harriefruytvanhertog. 

-Vond je dat leuk, dat werk in de Gemeenteraad?
"Dat was wel lachen, ja. Of ik er geschikt voor was? Natúúrlijk. Als je maar dossierkennis hebt. Je moet weten waarover je praat. Als je nu ziet hoe dat gaat, bijvoorbeeld met die Gondelaffaire. Stoelinga zit vooral voor z'n centjes te ouwehoeren, maar daar gaat 't niet om. Het gaat om het bestuurlijk functioneren van het College. Er zijn fouten gemaakt en weggemoffeld. Dat geouwehoer over die centjes wekt bij iedereen weerstand op". 

"Ik heb natúúrlijk verstand van politiek. Nog weer even die Gondelaffaire. Stoelinga moest geliquideerd worden, Baljé moest gespaard worden. Ik heb dè Gondelfoto gemaakt. Was een gave foto, vertelde het hele verhaal. Waarom heeft Verkerk die Baljé zo gespaard? Ook zoiets. Ik hoorde dat Ernst Damen voorzitter zou worden van die Onderzoekscommissie. Heb ik 'm gebeld. Heb 'm gezegd: Begin er niet aan. Hij deed 't tóch. Nu hangt hij eraan". 

"Onze burgemeester? Hij is geen burgervader. Dat mis ik. Ik had hem al een keer ontmoet. Op een terras. Daar zat ik samen met Jan Peter de Wit. Ik zeg: Daar komt de aanstaande burgemeester. Kom er even bijzitten. Doet hij. Ik zeg: Van Oorschot was nogal afstandelijk. Jij moet regelmatig in steeds een andere zaak een kopje koffie gaan drinken. Ja, ja, zegt hij. Nou, dat heeft hij dus nooit waar gemaakt. Heeft hij het te druk voor. Eigenlijk wel jammer. Ja, is hij wel geschikt als burgemeester? Ik weet 't niet". 

"Ik wilde altijd één grote stadspartij. Maar met Aad Meuleman, Martin Stoelinga en Jan Peter de Wit waren er te veel ego's. Nee, dat ging niet lukken". 

-Wat vind je van de plaatselijke politiek in Delft?
"Toen ik hier kwam wonen, was het tweede garnituur. Nu is het derde garnituur. Is ook wel logisch. Je gaat tussen een stelletje onnozelen zitten en je krijg er ook nog duizend euro per maand voor. Nee, dat dualisme werkt niet. Het College kan gewoon z'n gang gaan. De Raadsleden willen besturen, maar ze besturen geen ene zak. Ze moeten controleren. Het College bestuurt. Het liefst zonder gelul van de Raad. Je bent eigenlijk afhankelijk van de kwaliteit van het College. En van de hoofden van dienst bij de Gemeente. Is die kwaliteit goed, dan gaat het goed. Als ze tenminste niet weglopen. Waarom gaat die gemeentesecretaris nou ineens weg?"

'JAWÈL. HIJ KAN NIET ZONDER MIJ'
Fruyt van Hertog verkeert nogal wat uren achter z'n computer. Om z'n website PolitiekDelft.nl up to date te houden. En (wat minder) om op z'n weblog harriefruytvanhertog lucht te geven aan z'n gevoelens en ergernissen. Zo gooit hij er, eind januari, onder de noemer 'vertrek Burgemeester Bas Verkerk' deze volzinnen uit: 'Ik vraag me af: heb je nog toekomst als eerste burger als je blijk geeft van wat kan mij het rotten, ik heb overal schijt aan. Ik solliciteer… Bas, het gaat je goed!'
Nee, wantrouwend is hij niet. "Ik ben een onderzoekend type. Je moet niet geloven wat ze zeggen. Je moet het zelf uitzoeken". Hij heeft ook niet altijd gelijk. "In de politiek gaat het niet om gelijk hebben, het gaat om macht". Zich boos maken, dat doet hij nog wel, maar minder, zegt hij. "Geen stress na je vijftigste, hè. Het komt misschien wel zo over, dat ik vaak boos ben, maar dat is spel". Een luis in de pels? "Ja, dat vaak wèl". Maar dat Stoelinga en hij bepaald geen dikke vrienden zijn, dat bestrijdt hij. "Jawèl. Hij kan niet zonder mij". 

-Praten met jou, om maar even een zijpad in te slaan, is vooral in de gaten houden dat je niet in allerlei zijpaden verdwaalt.
"Dat is mijn gedrag, dat moet ik goed bewaken, ja. Mede daarom ben ik, bijvoorbeeld, niet geschikt als voorzitter van vergaderingen. Als 't niet naar m'n zin gaat, schop ik je eruit". 

-Ben je nog steeds een grote vriend van de drank?
"Dat had te maken met m'n depressie. Dat begon al na m'n eerste scheiding. Ik was in twee jaar tijd drie keer m'n rijbewijs kwijt. Wát een toestanden. Ja, ik drink nog wel. Maar met mate. Ik hou 't niet meer vol, als ik me laat gaan ben ik helemaal kapot. Dat grenzenloze gedrag heb ik nog wel steeds. De koelkast leeg eten, bijvoorbeeld". Hij trommelt op z'n bepaald niet ondermaatse buik. "Wat denk je? Dat komt niet vanzelf. Ik weeg nu, denk ik, 120 kilo. Was 183 kilo. Roken, daar ben ik voor de tweede keer mee gestopt. De ellende die ik ervan had was groter dan het plezier". 

-Word je oud?
"Daar denk ik helemaal niet aan. Ik ben nu 65, maar ik voel me 25. Als je ouder wordt, word je ook wijzer. Je hebt er ook, die worden seniel, maar dat heb ik niet"
Dat hij altijd in het zwart is gekleed, heeft te maken met z'n depressieve gedrag, zegt hij. En z'n haar in een staartje, dat dateert uit de tijd dat hij meedeed aan de verkiezingen voor het Waterschap. En, wil hij nog wel even benadrukken, "ik ben geen opportunist". Integendeel: "Je moet precies vertellen hoe het zit. Kan je daar niet tegen, jammer dan". (PB)

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl