“Het wordt anders, maar met behoud van het mooie”

DELFT - Nog twee tentoonstellingen dit jaar. Daarna gaan de deuren van Museum Prinsenhof twee jaar lang dicht voor een ingrijpende verbouwing en renovatie van het monumentale gebouw én de buitenruimte. “Het wordt anders, maar met behoud van het mooie”, sprak directeur Janelle Moerman tijdens de presentatie van de plannen in de Van der Mandelezaal op 23 januari. 

Door Esdor van Elten 

De laatste grote renovatie van het museum is alweer zeventig jaar geleden. De tijden zijn veranderd en dat een verbeterende verbouwing nodig is, betwist niemand. Hoe en wat precies, daar zijn de meningen wél over verdeeld en de plannen die afgelopen dinsdag werden gepresenteerd zijn dan ook het resultaat van jarenlange gesprekken tussen gebruikers, omwonenden, bouwers en politiek. Er heerste voornamelijk tevredenheid bij de bijeenkomst, al werden kritische vragen nog steeds niet geschuwd. Op donderdag 1 februari neemt de gemeenteraad een definitief besluit over dit, in de woorden van wethouder Frank van Vliet, “groot besluit voor Delft. We gaan echt iets toevoegen aan de stad.”

Toegankelijk, vriendelijk, en duurzaam
Museum Prinsenhof is gevestigd in het voormalige St. Agathaklooster. Een eeuwenoud complex met grote historische waarde. Niet alleen voor Delft, maar voor heel Nederland. “Daar moeten we dus zuinig op zijn”, zo benadrukte architect Janneke Bierman, die de plannen voor de renovatie van het gebouw presenteerde. Tegelijkertijd is die eeuwenoude bouw ook de voornaamste reden dat renovatie nodig is. De vele hoogteverschillen, de isolatie en het binnenklimaat, dat moet allemaal aangepakt worden, want het museum moet toegankelijk, vriendelijk, en duurzaam worden. Met goede faciliteiten zoals winkel en horeca. Om de authenticiteit van de Prinsenhof zoveel mogelijk te bewaren wordt er hoofdzakelijk ingegrepen in de jongste delen van het gebouw. Het meest in het oog springend zijn de verplaatsing van de entree naar de zuidwestelijke gevel, en de bouw van een museumcafé bij de kruidentuin. Waar nu nog een raam zit wordt een fraaie poort gecreëerd met behulp van 3D-geprinte keramieken elementen.

Hart
De kapittelzaal wordt het hart van het complex, met de museumwinkel en een lift naar de andere verdiepingen. Op de begane grond komt de vaste tentoonstelling, terwijl de wisseltentoonstellingen op de eerste verdieping een plek vinden. Garderobe en toiletten komen in de kelders en de Prinsenkelder wordt een educatieve ruimte. Hoogteverschillen worden waar mogelijk opgeheven en waar dat niet kan komen liften, zodat vrijwel het hele gebouw toegankelijk is voor mensen met een fysieke beperking. Het gebouw wordt all-electric met duurzame installaties voor verwarming, koeling en klimaat. Dat is niet alleen belangrijk voor mensen; ook de museumcollectie heeft baad bij een goed binnenklimaat. De luchtbehandeling loopt via schachten en schouwen. Waar het kan gaan ramen en luiken open, zodat er licht binnen is en zicht op de stad buiten. Ter isolatie komen er achterzetramen. Aan de kant van de Oude Delft gaan de ramen en poorten ook meer open.

Buitenruimte
In de toekomst kom je dus het museum binnen via de Prinsentuin. Ook de buitenruimte gaat dus op de schop. “Maar we behandelen de tuin met hetzelfde respect voor de historie als het gebouw”, aldus Landschapsarchitect Steven Delva. “We gaan het bestaande groen in de tuin zoveel mogelijk behouden. Bomen worden pas interessant als ze ouder dan dertig zijn, dus die moeten we vertroetelen.” Er komen andere paden door de tuin en bij de beplanting wordt rekening gehouden met biodiversiteit: “meerlaagse beplanting, klimaatbestendig.” Ook het Agathaplein wordt vergroend. Zo komt de entreepoort aan de Phoenixstraat in het groen te staan. Het plein mag ‘levendig worden”, zo is de gedachte. Naarmate je dan de Prinsentuin ingaat wordt het steeds rustiger. Een kostbaar plekje in de stad.” Delva stipte nog even het idee van een ‘tuinclub’ aan, bestaande uit Delftenaren met hart voor de Prinsentuin. Het beeld van Willem van Oranje verhuist naar de ‘oksel’’ van het plein, tegenover de huidige ingang. “een mooie plek in de looproute.”, aldus de landschapsarchitect.

Kritische vragen
Daar was niet iedereen het mee eens. Want hoewel er overwegend lof was voor de plannen, kwamen er toch nog een aantal kritische vragen. Een van de stadsgidsen vond dat Willem wel een beetje ‘weggemoffeld’ werd op een niet zo praktische plek voor rondleiders. Vragen waren er ook over de huidige lantaarnpalen en de Delfts-blauwe bank. “Die gaan weg”, was het antwoord. Over een nieuwe plek voor het Indiëmonument moet nog worden nagedacht. Groen bij de gevels zorgde voor vragen over vochtproblemen en mogelijke hondenoverlast. In overleg met de gebruikers van de panden zal naar een oplossing worden gezocht. Bij de kantoren aan de noordkant van het gebouw worden ook een aantal woningen getrokken. De huidige bewoners wordt een passende oplossing aangeboden. Tenslotte waren er ook vragen over het fietsverkeer. Dat wordt ‘ontmoedigd’ en Delva verwachtte dat de kasseien op het plein daaraan zullen bijdragen. Fietsen van bezoekers moeten plek vinden buiten het complex; op de Phoenixstraat en de Oude Delft. Voor medewerkers komt er wel een fietsenstalling, mogelijk gecombineerd met het benodigde transformatorhuisje. Noodzakelijke voorzieningen , maar niet per definitie mooi. “We gaan dat passend oplossen”, beloofde Delva. “We gaan natuurlijk niet de hele tuin mooi maken om dan een lelijk kot neer te zetten.”

Begin 2025 sluit het museum de deuren en wordt begonnen met de renovatie. Die gaat naar verwachting twee jaar duren. Een lange tijd voor zo’n belangrijk onderdeel van het Delftse toerisme. Directeur Moerman benadrukte dan ook dat in die tussentijd het museum op andere manieren ‘zichtbaar zal blijven in de stad en daarbuiten.’