Hemd van het Lijf: Jolanda van den Berg

Jolanda is sinds begin dit jaar directeur van Royal Delft Museum, waar op 7 november de expositie ‘Van Ruisdael tot Frytom’ wordt geopend.

Waarom hier op de foto?
“Dit is onze nieuwe tentoonstellingsruimte waar wij tijdelijke tentoonstellingen gaan organiseren. Volgende week openen we hier de eerste expositie, ‘Van Ruisdael tot Frytom’, die tot en met 15 maart 2023 te bezoeken zal zijn.”

Welk pad heb jij bewandeld om uiteindelijk museumdirecteur te worden?
“Na een studie Organisatie en Beleid in Amsterdam, diverse functies binnen het bedrijfsleven en een projectmanagerfunctie bij universitaire ziekenhuizen, heb ik het Klederdrachtmuseum in Amsterdam opgezet. Dit museum werd niet gesubsidieerd en door corona vielen de inkomsten weg, waardoor we het na zes jaar hebben moeten sluiten. Kort daarna werd ik gewezen op de vacature voor museumdirecteur van Royal Delft Museum. Deze functie ligt dichtbij de ervaringen die ik in Amsterdam heb opgedaan; de combinatie van tentoonstellingen inrichten, de organisatie optimaliseren en zorgen dat je bezoekers naar je toetrekt. Bovendien ben ik zelf geboren in Delft, dus De Porceleyne Fles was mij wel bekend. Voor mij is deze functie dan ook een geweldige uitdaging.”

Vanwaar die culturele interesse?
“Mijn lievelingsvak op school was geschiedenis. Historie heb ik altijd interessant gevonden, zeker in combinatie met het heden. Het leuke vind ik om geschiedenis en ambachten te combineren met nieuwe methodieken en nieuwe ontwerpers, wat ook goed mogelijk is in onze tentoonstellingsruimtes.”

Met welk doel ben jij deze functie ingestapt?
“Net voor corona zaten we op 140.000 bezoekers per jaar. We hebben de ambitie om door te groeien naar 200.000 bezoekers per jaar. Die groei willen we onder meer bereiken door ons museum aantrekkelijker te maken voor Nederlanders. Nu ontvangen wij voor een groot deel buitenlandse toeristen.”

Hoe wil je dat bereiken?
“Middels onze nieuwe tentoonstellingsruimte. Er was altijd al een museum naast de fabriek, maar de vaste collectie moest deels plaatsmaken voor tijdelijke tentoonstellingen. Tijdens je bezoek ervaar je het verhaal van onze fabriek vanaf 1653 en de ontwikkelingen tot aan nu. Voor toeristen uit het buitenland werkt dat goed aangezien die over het algemeen maar één keer in hun leven komen, maar om ook Nederlanders te blijven trekken moesten we toch echt iets veranderen om regelmatig bezoek aantrekkelijker te maken. Met onze wisselende expositieruimte stimuleren we herhaalbezoek bij Delftenaren en Nederlandse bezoekers, omdat er telkens weer iets nieuws te ontdekken valt. Zeker nu we gratis te bezoeken zijn met de Museumkaart en de Rotterdampas is het belangrijk om die afwisseling te bieden.”

Volgende week wordt ‘Van Ruisdael tot Frytom’ geopend. Wat kunnen bezoekers verwachten?
“Een expositie over twee grote namen van 17e-eeuwse landschapsschilders die hun kunstenaarschap, ieder voor zich, vormgaven op canvas en op Delfts aardewerk. Wat Van Ruisdael op doek maakte, schilderde de Delftse Van Frytom op plateel. Deze overeenkomende landschappen hebben wij naast elkaar gezet om ze met elkaar te kunnen vergelijken. We hebben bijzondere werken uit musea in binnen- en buitenland en van particuliere verzamelaars in bruikleen. In 1968 is er voor het laatst een overzichtstentoonstelling van het werk van Van Frytom geweest in Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam, daarna zijn er nooit meer zoveel werken van deze schilder bij elkaar vertoond als hier. Daarnaast is er aandacht voor de ambachtelijke techniek over het maakproces van het blauwe pigment, zoals gebruikt door beide meesters, en hoe dat hedendaags nog steeds wordt toegepast. Het leuke is dat bezoekers ook in onze fabriek komen om te kijken hoe ons Delfts aardewerk tegenwoordig wordt gemaakt en beschilderd.”

Welke plannen zijn er al voor de toekomst van het museum?
“We hebben volgend jaar vanaf de lente nog een tentoonstelling van Bas Meeuws die mooie portretten van 17e-eeuwse boeketten heeft gemaakt met onze handgeschilderde vazen. Deze zien er erg spectaculair uit. Verder willen we graag modern werk laten zien, onze historie met bouwkeramiek en zijn we in gesprek met Portugal voor een wisseltentoonstelling met hun blauw geschilderd aardewerk en ons Delfts blauw aardewerk. Daarnaast willen wij ons nog meer gaan richten op educatie voor kinderen, scholen en leuke workshops. Om onze groei mogelijk te maken hebben we nu ook dringend behoefte aan vrijwilligers.”

Wat zou jij doen als burgemeester van Delft?
“Ten eerste; burgemeester van Bijsterveldt doet het heel erg goed en op een positieve en enthousiaste wijze zet ze zich erg in voor Delft. Als ik zelf burgemeester zou zijn dan zou ik verbinden. En dan op de meest pragmatische manier, namelijk met betere vervoersverbindingen. Wij merken vaak dat onze bezoekers na een bezoek bij ons direct de bus instappen richting een andere stad, omdat ze de Delftse binnenstad niet gemakkelijk kunnen bereiken omdat het lastig voor touringcars is om daar te komen. Dat is een gemiste kans, zeker voor de Delftse horeca en MKB. Daarnaast zou ik de figuurlijke verbinding tussen Delftse culturele instellingen meer willen stimuleren. Door bijvoorbeeld te programmeren op dezelfde thema’s kunnen we het verhaal van de stad als geheel tonen aan bezoekers en wordt Delft nog beter op de kaart gezet.”