Hemd van het lijf: Lilian Cooper

Kunstenaar Lilian schildert de Delftse grachten en focust daarmee vooral op de waterkwaliteit.

Waarom hier langs de Delftse grachten op de foto?
“Ik ben hier aan het werk voor mijn huidige project. Mijn project gaat over de Delftse grachten en vooral over het belang van een goede waterkwaliteit.”

Kunt u iets vertellen over uw achtergrond als kunstenaar?
“Ik wilde altijd al kunstenaar worden, dus ging ik naar de Gerrit Rietveld Academie. 24 Jaar geleden ben ik me gaan richten op klimaatverandering en de daarmee samenhangende vraagstukken. Ik zag te veel veranderingen in de omgeving waarin ik werkte. Ik moest begrijpen wat ik zag, dus heb ik jarenlang onderzoek gedaan, cursussen gevolgd en geleerd van experts.”

Op welke manier staat het milieu centraal in uw werk?
“Het milieu is mijn drijfveer en klimaatverandering is daarbij een van de belangrijkste elementen. In lockdown heb ik mijn tuin tot in de kleinste details leren kennen. Vorig jaar, toen we de natste zomer hadden die ik ooit in Nederland heb gekend, zag ik slakken 2,5 meter boven mijn hoofd in mijn bomen klimmen. De gekke disbalans van de seizoenen en het insectenleven is fascinerend en allemaal verbonden met de vreemde veranderingen die we ervaren in de huidige tijd. Ik zie mijn werk als het documenteren en becommentariëren ervan. Of het nu gaat om kleine veranderingen in mijn tuin of om grotere mondiale vraagstukken, het is een nieuwe situatie die we allemaal meemaken.”

Waarom speelt het milieu zo’n grote rol in uw werk?
“Ik ben opgegroeid op het platteland van Zuid-Engeland in een klein dorpje dat nu deel uitmaakt van het South Downs National Park. Van jongs af aan ben ik geïnteresseerd in mijn omgeving. Ik nam altijd plantengidsen mee tijdens wandelingen, zodat ik kon leren over wat ik zag. Ik kan me een lange zomerse droogte herinneren waarbij weinig water in de regio overbleef. Die ervaringen vormen je als kind. Ik begon te werken aan een project waar ik de rotsranden van de Noord-Atlantische Oceaan tekende. Het stelde me bloot aan landschappen en veranderingen die ik niet kon negeren. Toen de klifformaties die ik had getekend alleen op papier bleven, werd het me echt duidelijk dat ik hier aandacht aan moest besteden.”

Kunt u wat meer vertellen over uw huidige project?
“Mijn huidige project gaat over waterkwaliteit en de bedreiging die wij mensen vormen voor de natuur. Ik vis al maanden bijna dagelijks naar afval in de Delftse grachten. Ik verzamel alle voorwerpen die erin worden gegooid of zijn gevallen. Ik was ze, breng een grondlaag aan en schilder ze met meerdere lagen acrylverf. Ik werk langs het kanaal om ervoor te zorgen dat ik precies de juiste kleur water krijg. Het verandert met de algen, bacteriën, zonneschijn en als er een rondvaartboot is gepasseerd en het sediment heeft omgewoeld. Ik probeer iets kostbaars en moois te maken van iets wat we hebben afgewezen.”

Vanwaar de keuze om juist op de waterkwaliteit te focussen?
“Afgelopen Koningsdag ontdekte ik dat mijn 16e-eeuwse kelder zich met meters water vulde. Toen het probleem eenmaal was gevonden - een blokkade bij het grote gemaal - was het snel opgelost. Het leek er echter op dat de hele binnenstad dichtbij een overstroming met rioolwater stond. Toen werd de waterkwaliteit, die ik altijd als vanzelfsprekend had beschouwd, relevanter. Wat ik in Engels ‘The Flood that Never Was’ noem. Toen ik werd gevraagd om deel te nemen aan een tentoonstelling over water, was waterkwaliteit het eerste waar ik aan dacht.”

Waar kunnen mensen uw werk bezichtigen?
“De eerste mogelijkheid is bij de UNESCO IHE Water Education Institute in Delft waar ik een kleine selectie van mijn werk toon bij de Techniekdag op 1 oktober. Verder wordt dit project tentoongesteld bij Stadsmuseum Woerden bij ‘(ON)PEILBAAR WATER: 8 hedendaagse kunstenaars over de relatie tussen mens en water in het Groene Hart’.”

Wat zou u doen als burgemeester van Delft?
“Al met al vind ik de burgemeester fantastisch! Maar dan zou ik nog meer geld willen geven aan de kunsten, met name op het gebied van samenwerking tussen kunst en wetenschap. Delft is al een ‘centre of excellence’ voor de wetenschappen, maar er valt nog zoveel meer te ontdekken en kunstenaars kunnen een heel ander licht op de zaken werpen.”