Dubbel Delft 17/9

DELFT - Het was en is nogal een klus, die Spoorzone. Het plan van de Spaanse stedenbouwkundige Joan Busquets dateert uit 1999 en in 2003 werd het definitieve plan vastgesteld. Een tunnel, vier sporen, een nieuw station, en heel veel meer. Meer dan 100 jaar geleden stoomden de treinen aan de buitenkant van de stad, parallel aan de westelijke stadsmuur. Delft breidde in de jaren er na zoveel uit dat het treinspoor niet meer aan de rand, maar midden in de stad kwam te liggen. Dit probleem werd in 1965 aangepakt, met de voltooiing van het Komplan van Van Embden en Froger. Onderdeel van dit plan was de destijds in de Nederlandse stedenbouw populaire ‘scheiding van het verkeer’: de trein reed voortaan over een eigen spoorviaduct. Op de plaats van de voormalige stadsgracht kwam de Phoenixstraat. Van Embden en Froger hadden nog meer fijne plannen: aansluitend op de Irenetunnel werd een oost-westtracé ontworpen langs de Asvest en de Zuiderstraat richting Delfgauwseweg. Dit kruiste een noord-zuidtracé van de TH-wijk via de Sebastiaansbrug naar het hart van de binnenstad, tot de Nieuwe Langendijk bij de Burgwal. Gewoon dwars door de stad dus. Daarvoor werd er vanaf eind jaren ‘60 enorm veel gesloopt, inclusief de gasfabriek. De enorme omvang van de sloop leidde tot een omslag: halverwege de jaren zestig vonden steeds meer mensen dat het een belachelijk plan was. ‘Functionele Stad’ heette het plan. Het ging heel erg diep in de prullenbak. Er werd nu gekozen voor een combinatie van winkels, culturele voorzieningen en woningen. De invulling van het gebied werd kleinschaliger. Er werd een fijnmazig patroon van straten ontworpen, dat aansloot op het bestaande patroon van grachten en dwarsstraten. Hoewel de demping van een groot deel van de Zuiderstraat nog steeds als een enorme misser wordt gezien. Terug naar het spoor. De nadelen van het spoorviaduct waren helder: de treinen over het viaduct zorgden voor geluidshinder en de geparkeerde auto’s onder het viaduct golden samen met de Phoenixstraat als een onaantrekkelijke barrière. Het Spoorzoneplan bracht uitkomst. Op 5 oktober 2005 gaf minister Karla Peijs op het stadhuis van Delft het startsein voor het project Spoorzone. De rest is historie. Nog even en het is echt klaar.