Eerst een bierbrouwer, daarna een schuilkerk, toen een blikfabriek en straks tien appartementen

Editie: Week 38, Jaargang 20 |

Harold Gabeler kijkt verwonderd naar de oude hijstakel, die hij helaas niet in beweging krijgt.

DELFT – Aan de Brabantse Turfmarkt ondergaat één van de oudste panden van Delft momenteel een flinke verbouwing. Wat in 1562 werd gebouwd om dienst te doen als bierbrouwerij en later een schuilkerk werd, is straks een appartementencomplex.

Het eeuwenoude pand aan de Brabantse Turfmarkt 76-78 stond bijna dertig jaar leeg. De Chinese familie van het Chinese restaurant pal onder de schuilkerk deed nooit iets met deze drie verdiepingen. Sterker nog: de schuilkerk had niet eens een ingang. Nadat de Delftse architect Harold Gabeler lucht kreeg van de schuilkerk en deze wilde bekijken, moest hij steeds via een raam naar binnen klauteren. Daar achter trof hij vooral veel stof – en prachtige ruimtes – aan. Hier moet wel iets moois van te maken zijn, dacht hij.
De kerk zit goed verscholen en is vanaf de straat niet als zodanig herkenbaar. In het jaar 1796 vond hier voor de eerste keer een mis plaats. “Maar ik vraag me af of het toen voor de katholieken echt verboden was om hun geloof te belijden. Ik denk het eigenlijk niet, al wordt het wel een schuilkerk genoemd”, legt Gabeler ter plekke uit. “De afgelopen twintig a dertig jaar was dit helemaal niks. Het stond helemaal leeg.” De architect kwam de kerk op het spoor toen hij de Chinese familie Hu hielp met de verbouwing van hun restaurant. “Elke keer klom ik toen door de ramen om hier te kijken. Elke keer bedacht ik plannen voor de schuilkerk, maar je kan alleen plannen maken als je precies weet hoe het eruit ziet.” Al zijn bezoekjes hebben geresulteerd in een project dat momenteel wordt uitgevoerd: De realisatie van tien woningen die in oppervlakte variëren tussen de 40 en 50 vierkante meter.
Daar gingen de Gemeente Delft en de monumentendienst niet zomaar mee akkoord. Ze wilden zeker weten dat Gabeler niet het hele pand zou strippen zodat van één van de oudste panden van de stad niets meer zou overblijven. “Ze wilden precies weten wat voor schade ik zou aanbrengen. Maar ze zijn eigenlijk heel enthousiast.” Zowel over het pand als over zijn plannen. Gabeler slaat met de vlakke hand op een dikke houten balk. “Toen ze dit zagen zeiden ze: ‘Daar zit geen houtrot in. Anders was het nu al weg.’ Het unieke aan deze ruimtes is dat het eikenhouten spanten en moerbinten heeft, met een grenen vloer.” Eén van de mooiste aspecten vindt hij de kunststenen consoles, die de houten balken ondersteunen. “Aan al die onderdelen mogen we niks doen. Het is wat dat betreft altijd zoeken naar evenwicht: je moet oude onderdelen bewaren, maar je wilt ook dat alle woningen straks geluiddicht zijn.”

Uitzicht
Gabeler neemt ons mee naar bovenste en derde verdieping, waar hij de ramen opent om van het uitzicht op onder meer de Maria van Jessekerk te genieten. Als we - met links van ons de architect en rechts een groot gat in de vloer - mee willen genieten, begint de vloer gevaarlijk te kraken. Snel een stapje terug. We lopen naar de andere kant van de ruimte, waar naast een vierkant gat in de vloer een grote hijstakel staat, waar nog altijd een touw aan bengelt. “Zoiets zie je toch nergens meer? Dit is een bierbrouwerij en later ook een blikfabriek geweest. Alles wat naar boven moest, werd met dit ding opgehesen.” Gabeler trekt eraan, maar krijgt er geen beweging in. “Er moet denk ik een beetje olie in”, grapt hij. Voor een pand wat in 1562 is gebouwd ziet vrijwel alles er nog uitstekend uit. Zeker als je het stof en de spinnenraggen wegdenkt. Gabeler: “Fantastisch dat er geen houtrot is. Natuurlijk zijn er zwakke plekken, maar dat komt door vocht. Ik vind het mooi dat dit pand zo’n geschiedenis heeft.” Ook de toekomst is volgens hem mooi. In maart hoopt hij klaar te zijn met de complete verbouwing en kunnen de tien woningen worden betrokken. “Fantastisch dat zo’n pand, dat jarenlang leeg stond, weer bruikbaar wordt”, besluit hij. Wie meer wil weten over de geschiedenis van de oude schuilkerk aan de Brabantse Turfmarkt, kan dit vinden op de website www.achterdegevelsvandelft.nl. (JN)

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl