Jan van den Berg wordt niet somber van zijn ruim 37.000 bidprentjes, integendeel

Editie: Week 11, Jaargang 22 |

Jan van den Berg heeft kasten vol met bidprentjes en is daar zo’n vier tot zes uur per dag druk mee in de weer.

DELFT – Jan van den Berg heeft een collectie van ruim 37.000 bidprentjes. Het merendeel daarvan staat op internet en wordt dagelijks honderden keren bekeken.

De 63-jarige Delftenaar is al vanaf 1995 met zijn collectie bezig. Hij was toen vooral druk met genealogie, schreef daar een boekje over en kwam zo in contact met Henk Lups, een bekende Delftenaar in kringen van genealogen. “Hij had een grote opslag, daar stond een doos vol bidprentjes. Ik vroeg of ik ze mocht hebben. Dat mocht, als ik ze op internet zou zetten. Dat heb ik gedaan.” Die klus viel niet mee. “Het kostte me zó veel tijd en het zag er niet uit. Je zag alleen een lijst met namen en feitelijke gegevens. Het was niet aantrekkelijk genoeg.”
Gelukkig  stond de tijd en techniek niet stil. Internet, computers en scanners werden beter en sneller en digitaliseren ging steeds makkelijker. “Ik ben gaan scannen, scannen, scannen. Heel fanatiek, elke dag deed ik wat.” Van den Berg plaatste oproepjes in kranten en bladen, waarin hij vroeg bidprentjes te sturen. De bidprentjes, die alleen door katholieken worden gebruikt, werden hem vooral vanuit Limburg en Brabant toegezonden. Toch heeft hij ook zo’n 3700 Delftse bidprentjes, die hij vooral via het gemeentearchief vergaarde.

‘IK BEN ECHT EEN GROTE UITZONDERING’
Hij krijgt nog regelmatig bidprentjes toegestuurd. “Ze weten me steeds beter te vinden.” Hij pakt een brief erbij. “Dit stuurde een vrouw uit Aalsmeer me laatst. ‘Deze heb ik dubbel’, schrijft ze. Veel mensen sturen ze op omdat ze er zelf niets mee doen. Vroeger werden bidprentjes in kerkboeken gebruikt. Die werden echter steeds dikker en de printjes steeds groter.” Van den Berg is er blij mee. “Als genealoog vind ik dat bidprentjes bewaard moeten blijven. Dè verzamelaar kijkt alleen naar de beeltenissen die erop staan. Ik niet, maar ik ben echt een grote uitzondering.” De Delftse verzamelaar vindt juist de teksten interessant. “Elk prentje is uniek en zegt wat over de overleden persoon of de samensteller van de prent. Je ziet hele bijzondere dingen, bijvoorbeeld over partners die meelijden met de overledene. Of een priester die een relatie had. Ik heb er zelfs een van een dienstmeid die in het familiegraf van de priester werd gelegd. Mensen kijken daar zo overheen, maar het is zó bijzonder.” Hij heeft ook bidprentjes van homo-echtparen. “Dat lag altijd erg moeilijk binnen de Katholieke kerk, maar ze zijn er wel.”
Van den Berg zoekt op z’n pc in een map met bijzondere prentjes. “Hier is er een van een vrouw die een lesbische relatie had met Joke. Deze hier schreef een afscheidsgedicht.” Van den Berg weet dan al genoeg. “En deze man is in 1953 met reddingswerkzaamheden tijdens de Watersnoodramp overleden. Hij was brandweercommandant. En deze, die gaat over een vrouw die vanaf haar zeventiende vanwege haar gezondheid binnen moest blijven. Ze is 77 geworden. Ze zat dus al zestig jaar binnen. En hoe vind je deze?” De verzamelaar laat een bidprent zien met daarop een getekend skelet. “Hier heb ik er eentje uit 1823, uit Schipluiden. Of ik een favoriet heb? Nee, ik verzamel alles. Kijk hier, weer een zelfdoding. Er staat: ‘We hebben respect voor de beslissing die je hebt genomen’. Dat is gewoon een zelfdoding.”
Jan van den Berg heeft zichtbaar plezier in z’n hobby. En hij is niet de enige. “Mensen zij zó blij dat ik al die prentjes online zet. Op een goede dag trekt de website www.genealogieonline.nl/bidprentjes-van-den-berg zo’n 1100 bezoekers. Gisteren waren het er 800, zo gaat dat al jaren.” Veel Delftenaren kunnen er volgens hem wel iets over hun familie terugvinden. “Vooral als je katholiek bent èn je familie een Delftse geschiedenis heeft, is de kans uitermate groot dat je familieleden tegenkomt.” Hij steekt momenteel zo’n vier tot zes uur per dag in z’n hobby. “Omdat ik het leuk vind om te doen en omdat het leuk is dat zoveel Nederlanders zoeken naar hun roots. Ik krijg regelmatig berichten van mensen die me bedanken. De hoge bezoekersaantallen van de website stimuleren me hiermee door te gaan.”

‘IK ZIE DE DOOD NIET ALS HET EINDE’
Wie dagelijks zoveel met de dood bezig is, wordt daar wellicht wat droevig van. Van den Berg niet. “Vanaf dat ik klein was, werd ik al geconfronteerd met de dood. Mijn vader was begrafenisondernemer. We moesten altijd heel netjes de telefoon opnemen.” Zelf was hij in zijn zeventien jaar als verzekeringsagent ook beroepsmatig bezig met uitvaarten. “En ik kom met genealogie doden tegen. Ik zie de dood niet als het einde. Je kunt van alles vastleggen. Ik heb dossiers van doden; daar kun je zo een boek van maken. Dood is dat iemand niet meer leeft, maar dat is niet het einde. Ik heb er vaak mee te maken gehad, dus heb ik er minder moeite mee.”
Het laat zich raden dat Van den Berg, zelf katholiek, ook op een bidprentje herdacht zal worden. “Ik hoop dat hierop komt te staan dat ik m’n best heb gedaan. En ik hoop dat wat ik heb gedaan goed genoeg was. Die twee zinnen. Verder moet een ander het maar van me overnemen.”
Jan van den Berg probeert voor het zover is nog zoveel mogelijk bidprentjes te verzamelen. Wie z’n prentjes kwijt wil, kan hem bereiken via bidprentjes@ziggo.nl. “Ik kom ze graag halen.”

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl