Hemd van het Lijf: Merlijn Hurx

Editie: Week 7, Jaargang 22 |

Merlijn Hurx (32) deed in Delft onderzoek naar het ontstaan van architectuur in de Lage Landen en vertelde hier onder meer over in het VARA-programma De Wereld leert door.

1. Waarom wilde je hier, voor de Nieuwe Kerk, worden gefotografeerd?
“Omdat ik dit, met het marktplein en die prachtige kerktoren wel één van de mooiste plekken van Nederland vindt. Verder zijn er leuke verhalen te vertellen over deze kerk. De stenen ervoor waren namelijk in Brussel besteld, maar toen ze hier eenmaal geleverd werden, schrokken de mensen heel erg vanwege de hoeveelheid.”

2. Ben je altijd geïnteresseerd geweest in oude gebouwen?
“Dat is eigenlijk begonnen toen ik een jaar of twaalf was. Ik ging vaak met mijn ouders op vakantie en daar zag ik de prachtigste kathedralen. Als je binnenliep, zag je het glas-in-lood fonkelen. Dat vond ik fascinerend. In de tijd dat de kathedralen gebouwd werden, waren de gewone huizen een stuk kleiner dan nu en ook op dit moment domineren zij het straatbeeld nog steeds.”

3. Wat houden je werkzaamheden precies in?
“Ik doe onderzoek naar het ontstaan van gebouwen. Het spannendste is wel dat ik alles zelf mag onderzoeken. Dan hang je daar ineens aan een tuigje aan een toren om metingen te doen. Dat is wel heel spectaculair. Verder breng ik ook veel tijd door in de archieven om te bekijken hoe de gebouwen in het verleden tot stand zijn gekomen.”

4. Dus het is eigenlijk een soort  recherchewerk?
“Dat zou je misschien wel zo kunnen zeggen, maar voor mijn werk is eigenlijk geen actuele aanleiding. We vinden het fijn om te weten hoe de bouwwerken zijn ontstaan en ik vind het leuk om dat uit te zoeken. Verder is het opvallend te zien dat er al in de late Middeleeuwen fenomenen waren die we nu nog steeds terugzien.”

5. Kun je daar een voorbeeld van geven?
“Ja, het openbaar aanbesteden is daar een voorbeeld van. Het gebeurt nu wel anders, maar in de Middeleeuwen kwamen de aannemers bij elkaar als er een opdracht te verdelen was en zij konden, tijdens het afbranden van een kaars, elkaar onderbieden om een opdracht binnen te halen. Door deze manier van werken kwam er ook een steeds grotere administratieve last bij projecten kijken en ook dat zien we vandaag de dag nog terug.”

6. Zijn er nog zaken uit het verleden waar we op architectonisch gebied van kunnen leren?
“Dat vind ik een lastige vraag. Ik denk het goed is dat men in vroeger tijden de architect niet alleen als kunstenaar zag, maar dat hij het hele complexe bouwproces begeleidde. Er kwam dus veel meer bij kijken dan alleen het ontwerpen. Francine Houben van Mecanoo architecten doet het wat dat betreft goed; zij werd in 2009 tot Business Woman of the year gekozen vanwege de organisatie van haar bedrijf.”

7. Als ik burgemeester van Delft was, dan...
“… zou ik jaarlijks een Middeleeuwse historische dag organiseren, waarin Delftenaren meer over het verleden van de stad kunnen leren. De Middeleeuwen lijken nog steeds ontzettend ver weg, maar je hebt er nog iedere dag mee te maken. Kijk alleen maar naar het grachtenstelsel en de prachtige kerken. Dat stamt allemaal uit die tijd.”

8. Wat is het bijzondere aan de kerken in Delft?
“Ik heb onderzoek gedaan in heel veel kerken, vooral in Nederland en in België. Het mooie aan de Oude Kerk vind ik dat het één van de eerste projecten was waarbij de architecten, Rombout en Anthonis Keldermans, niet als opzichter betrokken waren, maar ze één à twee keer per jaar kwamen kijken hoe de bouw vorderde. De rest van het jaar zaten ze in Mechelen en Antwerpen, waar ze woonden. Van de Nieuwe Kerk is het verhaal dat de natuursteen voor de bouw werd aangeleverd en de bouwers zo onder de indruk waren van de hoeveelheid dat ze niet wisten wat ze ermee aanmoesten mooi.”

9. Met wat voor project hou je je momenteel bezig?
“Ik doe nu onderzoek naar de bureaucratie in die tijd en dan vooral naar de vraag of die bureaucratie van belang is voor de manier waarop gebouwen ontworpen worden. Het Bourgondische Hof stelde in die tijd rentmeesters aan om meer controle over hun projecten te hebben en zij stelden weer aannemers aan. Daardoor ontstonden steeds meer afspraken.”

10. Is er nog één bouwwerk dat je het liefst wilt onderzoeken?
“Dat zou dan de kathedraal van Straatsburg moeten zijn. Die kathedraal stamt uit de Middeleeuwen en was tot de bouw van de Eiffeltoren het hoogste bouwwerk van Europa. Ik ben wel heel benieuwd naar het bouwproces dat bij die bijzondere kathedraal hoort.” (AdW)

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl