Dubbel Delft

Editie: Week 26, Jaargang 23 |

Dubbel Delft

De ansichtkaart was de selfie van de vorige eeuw. Je was een dagje uit, een weekendje weg, op vakantie, en je wilde het 'thuisfront' laten weten hoe mooi het was en hoe ver. Dat deed je door een ansichtkaart te versturen, voorzien van een paar regels tekst om de situatie goed weer te geven. Een soort WhatsApp, maar dan hardware-matig. Zoals achterop de linker foto: "Lieve Annie, Zoals je ziet ben ik op het ogenblijk in Delft. Zo dadelijk gaan Oom en ik naar Jo. Oom moet eerst zijn boodschappen nog doen. Om half negen gaan we terug naar Den Haag. Delft is een typisch stadje met al die hoge bruggen, maar ik zou er toch niet willen wonen gekloof ik. Nu zeg, verder geen nieuws. Een zoen van je liefste zus, Riet." Gedateerd juni 1919, gericht aan mejuffrouw Annie Baltus uit Breda. Een dagje Delft vanuit Den Haag en er werd al een ansichtkaart verstuurd! Die kaarten waren een mooie bijverdienste voor fotografen. Ze keken goed naar elkaars werk zodat ze wisten wat de mooie plekken in een stad zijn. Van het bruggetje van het Vrouwenregt naar de Kerkstraat zijn heel veel varianten in omloop. En iedere uitgever had weer een eigen tekst op de ansichtkaart. Zoals 'Achter de Groote Kerk, 'Gezellig hoekje achter de kerk', Doorgang naast de Nieuwe Kerk', enzovoort. Een ansichtkaart is een vreemde verbastering van het Duitse 'ansicht(post)karte'. In Nederland ooit zelfs bekend als aanzichtkaart. De ontwikkeling van de ansichtkaart begint in de loop van de jaren tachtig van de 19e eeuw, toen de postwet in zowel Oostenrijk als Duitsland zo werd aangepast dat het monopolie op het uitgeven van postkaarten kwam te vervallen. In de loop van de jaren negentig van de 19e eeuw begon de prentbriefkaart vooral in Duitsland aan een grote opmars, omdat ze veel werden verzameld. Bij de oorspronkelijke ansichtkaarten was de hele achterkant gereserveerd voor de adressering. Tot 1905 mocht in Nederland de achterkant van een prentbriefkaart alleen gebruikt worden om naam, adres en woonplaats op te schrijven. Het verzonden bericht bestond dus uit weinig meer dan de afbeelding, want het was niet toegestaan om iets op de voorkant te schrijven. Dit had te maken met de lage frankeerwaarde. Het verzenden van kaarten met een bericht was veel duurder.

Kort hierna begonnen andere landen met het introduceren van een gedeelde achterkant. Bij deze kaarten is de achterzijde in tweeën gedeeld: de rechterhelft is bestemd voor het adres, links is ruimte voor een bericht. Zo kon de zegetocht van de ansichtkaart als communicatiemiddel beginnen. De voorzijde werd nu exclusief bestemd voor beeld.

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl