Herziene prestatieafspraken: minder doelen stellen, meer doelen behalen

DELFT - De vier grote in Delft actieve woningcorporaties, DUWO, Woonbron, Vidomes en Stedelink (voorheen Vestia), en hun huurdersraden hebben in bestuurlijk overleg met de gemeente de prestatieafspraken, en in het bijzonder het onderdeel schimmelaanpak, herzien. In de herziening zijn een evaluatie van het jaar 2022 en een vooruitblik op het jaar 2024 opgenomen, alsmede een voorlopige evaluatie van de monitoring van het huidige jaar. 

Door Christine Lvov

Evaluatie
De evaluatie van de prestatieafspraken van het jaar 2022 is overwegend positief. In de prestatieafspraken van 2022 stond een aantal thema’s centraal, waaronder betaalbaarheid en beschikbaarheid, de kwaliteit van de woningvoorraad en duurzaamheid, leefbaarheid en de huisvesting van kwetsbare groepen. De meeste afspraken worden inmiddels uitgevoerd, zoals concrete leefbaarheidsactiviteiten en het huisvesten van kwetsbare groepen, maar enkele doelstellingen zijn achtergebleven. Zo is de beoogde pilot optoppen, het bouwen boven op bestaande huizen om extra woningen te realiseren, niet in gang gezet, omdat deze manier van het vergroten van de woningvoorraad binnen de gemeente niet als prioriteit werd gezien. Ook de realisatie van studentenwoningen en woningen voor afstudeerders is vooralsnog geen prioriteit gebleken. In 2023 verwacht de gemeente de voortgang van nieuwbouwprojecten te bevorderen, mede in het kader van de Regionale Realisatie Agenda (RAA) Wonen Haaglanden, die als doel heeft om het woningbouwprogramma intensiever te monitoren en bij te sturen en tevens lokale en regionale bouwtafels te introduceren. Volgens het college van burgemeester en wethouders verloopt het overleg over verduurzaming momenteel te ad hoc. In 2022 zijn er vanwege de hoge energieprijzen wel al verschillende activiteiten op het gebied van energiebesparing uitgevoerd, maar er is in de prestatieafspraken van 2023 vastgelegd dat er een nieuwe overlegstructuur zal worden toegepast, op zowel ambtelijk als bestuurlijk niveau.

Meerjarige afspraken
Het liefst zien de gemeente, corporaties en huurdersraden een versnelling en vereenvoudiging in het maakproces van prestatieafspraken. In de prestatieafspraken van 2023 komt deze wens al in zekere zin tot uitdrukking. Niet alleen zijn de afspraken korter, het is ook de bedoeling dat ze voor meerdere jaren zullen gelden. Het wetsvoorstel voor de Wet Versterking Regie Volkshuisvesting in acht nemende, is een geldende periode van vijf jaar het meest voor de hand liggend. Jaarlijks zullen de afspraken geëvalueerd en eventueel geactualiseerd worden. Zo zal de nadruk komen te liggen op het realiseren van doelstellingen, en niet op het stellen van doelen.

Vooruitblik
Voor 2024 hebben de thema’s beschikbaarheid, duurzaamheid, betaalbaarheid en leefbaarheid de prioriteit. Zo zal de beschikbaarheid van woningen worden verhoogd door onder meer nieuwbouw te versnellen en aan te sturen. Ook wordt er gedoeld op een slimmere en intensiever benutting van de bestaande woningvoorraad. Met duurzaamheid wordt rekening gehouden door onder andere nieuwbouw zoveel mogelijk energieneutraal te bouwen en te werken aan de aanleg van een open warmtenet. De betaalbaarheid van woningen moet worden verbeterd door de energiearmoede intensief aan te pakken en bijvoorbeeld huurverhogingen op basis van inkomen toe te passen, en de opbrengsten hiervan weer in te zetten voor het betaalbaar maken dan wel houden van woningen. De leefbaarheid zal worden aangepakt door onder meer woonfraude tegen te gaan en door vocht en schimmel aan te pakken aan de hand van een vernieuwd en gezamenlijk gehanteerd protocol.

Vocht en schimmel
Het protocol vocht- en schimmelaanpak betreft een 12-stappenplan. Jaarlijks zullen de corporaties de uitkomsten van een onafhankelijk expert in een overzichtsrapportage ter beschikking stellen aan de raad. De gemeente Delft heeft de vier grote corporaties gevraagd hierover te rapporteren, naar aanleiding van de raadsvragen over de meldingen van huurders met betrekking tot vocht en schimmel. De corporaties gaven slechts algemene antwoorden, terwijl de gemeenteraad behoefte had aan concrete cijfers. De corporaties waren het er niet mee eens dat zij jaarlijks verantwoording moeten afleggen over ontvangen reparatieverzoeken waarin het woord ‘schimmel’ wordt genoemd. Dit zou een ongenuanceerd beeld geven, en volgens de corporaties worden de meldingen in de meeste gevallen goed opgelost. Toch zullen de corporaties moeten meewerken aan het stappenplan en het overhandigen van overzichtsrapportages.