Dubbel Delft

In de eerste helft van de negentiende eeuw is Delft nog een wat suffig kleinburgerlijk provinciestadje. Dat gaat veranderen door de opkomst van de industrie.

Zeker toen scheikundig ingenieur Jacob van Marken en zijn vrouw Agneta zich ermee gingen bemoeien. 'Daar stonden wij nat en landerig tegen den felle Zuidwestenwind en den regen, die bij stroomen neerviel. Vóór ons een onafzienbare vlakte van weiden; zoover het oog reikte geen enkele woning; alleen terzijde de molen van de heer Van Rossum en daarnaast de theetuin met den koepel van de familie Gussenhoven. Dáár zal de fabriek komen – wees ik wat naar links – en wij haastten ons van dat gure onherbergzame oord, weder stadwaarts te keeren. Waarlijk, de indruk, dien wij van het toekomstig terrein van ons werken en streven huiswaarts brachten, was allesbehalve verkwikkelijk'. Aldus van Marken in een toespraak waarin hij refereerde aan het bezoek wat hij en zijn vrouw rond 1870 brachten aan het terrein waar later 'zijn' Nederlandsche Gist & Spritusfabriek en de Oliefabrieken Calvé werden gevestigd. 'De Gist' werd gebouwd door zo'n dertig werklieden die, toen het gebouw er stond, direct werden aangenomen als de eerste werknemers van de fabriek. Geschoold personeel was niet te krijgen, vandaar deze wat merkwaardige actie. Geen van allen had verstand van gist.

Vanaf de bouw van het fabriekscomplex is Van Marken altijd begaan geweest met het lot van 'zijn' mensen. Zo liet hij het Agnetapark bouwen met uitsluitend huizen en winkels voor het personeel van de Gist. Uiteindelijk had het bedrijf, samen met Calvé, zo'n 1800 werknemers in dienst. Eén van de meest markante gebouwen aan de Wateringseweg was de vierkante silo van Calvé. Komend vanuit Den Haag was het één van de eerst herkenbare silhouetten van de Prinsenstad. De karakteristieke silo is gesloopt, inclusief de grote staalconstructie met de immense letters 'CALVÉ' die op de twee kleine vierkante gebouwtjes rustte.

Braakliggend terrein is het nu, wachtend op wat komen gaat. Dat zagen piloot René Bubberman, waarnemer Paul Roos en fotograaf Willem de Bie afgelopen woensdag.

Kijk voor meer informatie op de website www.dubbeldelft.nl.