'Je moet niks weggooien, dat kunnen we zelf wel'

DELFT – Delft op Zondag portretteert elke maand een zogenaamde Doorkijker. Doorkijkers zijn Delftenaren die, ondanks de tegenstromen en tegenwinden, hun weg proberen te vinden in de doolhof die maatschappij heet. Het idee is deels geënt op het schilderij “De binnenplaats van een huis in Delft” van Pieter de Hooch uit 1658. Deze maand (aflevering 13) zijn Joke Graafland en Ria van der Valk van VTV de Doorkijker(s).

Door Michael Reuser

Het VTV (Vrijetijdsbesteding, Thuishulp & Vormingsactiviteiten) is al meer dan zestig jaar actief in Delft en omstreken. De stichting heeft als belangrijkste doelstelling: mensen met een (verstandelijke) beperking mee laten doen in de maatschappij, hun zelfredzaamheid versterken, hun isolement doorbreken en hun sociaal netwerk uitbreiden.
Per week komen er ongeveer 170 deelnemers af op de vaste activiteiten van VTV (knutselen, houtbewerking, dansen, koken). Daarnaast zijn er geregeld extra (eenmalige) activiteiten zoals een bingo, een disco, een carnavals- of een sinterklaasfeest. Maar ook een zomerfeest, een lentefeest en een herfstfeest. VTV heeft haar domicilie in gebouw De Wipmolen, de voormalige buurtbibliotheek in de Wippolder.

Punniken
Joke Graafland is een van de drijvende krachten achter de de ‘Kre-actief club’, een van de belangrijkste activiteiten van VTV. Deze Kea-actief club stond vroeger (en bij de meeste deelnemers nog steeds trouwens) bekend als De Kiwi. De 71-jarige Delftse begeleidt haar deelnemers al 25 jaar elke week twee dagdelen en ze doet het nog elke week met heel veel plezier. “Het is een onderdeel van je leven. We proberen de deelnemers een leuke middag of avond te bezorgen. Twinkelende oogjes zeggen mij genoeg. Daar doe je het voor."
Joke heeft alweer 17 jaar hulp van buurvrouw en vriendin Ria van der Valk (72). Samen met Marijke le Duc begeleiden ze de groep met handwerken, naaien, haken, breien en punniken elke week twee avonden van 18.45 uur tot 20.45 uur. De leeftijd varieert van 18 tot 80 jaar.
Joke werkte op een peuterspeelzaal en deed 25 jaar geleden een omscholingstraject voor AB’er (activiteitenbegeleiding). Ze liep stage bij de Kiwi en bleef hangen. “’s Ochtends bleef ik gewoon werken en ‘s middags en ‘s avonds deed ik dit. Twee avonden per week de creatieve club en daarnaast nog koken met kinderen”. Een vergoeding is er niet. “We krijgen altijd met de Kerst een aardigheidje. Dat is alles. Maar het zijn de deelnemers die mij drijven. De diversiteit, iedereen is weer anders. Fantastisch!"
Sinds 17 jaar Is Ria van de Valk ook van de partij. Ook zij is – naast ziekenverzorgende – gediplomeerd AB’er. Ria begon als chauffeur bij thema-uitjes en is inmiddels specialist op het gebied van knutselen en handwerken. Ook zij noemt de diversiteit van de deelnemers als bron van inspiratie en motivatie. “Hartstikke leuk. We werken met thema’s zoals Pasen, kunst of huisdieren. Dat gaat hartstikke goed. Als je zelf geen plezier in je werk hebt is het gauw afgelopen."

Bloemschikken
De bezuinigingen hebben er wel in gehakt bij VTV. Waren er vroeger zeven dagen per week activiteiten, nu is dat nog slechts op drie dagen in de week. De deelnemers komen uit alle hoeken van de regio: Ipse, Craeyenburg, Paardenmarkt, GVT’s (gezinsvervangende tehuizen), Philadelphia en thuiswonenden. Hun aantal is echter gedaald van een kleine vijfhonderd naar nu 170 per week.
“Dramatisch”, menen Joke en Ria in koor. “Doordat een groot aantal gemeentes de subsidies heeft gekort of helemaal ingetrokken, hebben we een chronisch geldgebrek”, aldus Ria. Maar, in tijden van nood viert creativiteit hoogtij. Ook in overdrachtelijke zin: de dames krijgen heel veel materiaal gratis, zowel van bedrijven als van particulieren. Ria: “Wij kunnen alles gebruiken. We zeggen ook altijd: niks weggooien, dat kunnen we zelf wel."
Sowieso is een aantal activiteiten teruggedraaid. “Het bloemschikken bijvoorbeeld, dat was altijd heel populair. Groepen van dertig mensen en soms meer. Helaas, mede door gebrek aan tijd hebben we dat moeten stoppen”, vertelt Joke. “Alleen in de zomer doen we soms nog wel iets."
Over de gemeente en het stopzetten van de subsidies zijn de dames kort. “De gemeente Delft doet sowieso te weinig voor deze kwetsbare doelgroep. En Marja (burgemeester Van Bijsterveldt, red) die zou langskomen, een jaar geleden. Maar vanwege een dubbele afspraak kwam ze niet en we hebben haar nog steeds niet gezien."
Meer informatie over de stichting VTV en haar activiteiten is te vinden op haar eigen webstek www.wijzijnvtv.nl en via Facebook: ~/vtvdelft.

Nieuwe doorkijker
Doorkijkers zijn Delftenaren die, niet gehinderd door tegengas, -stroom of -wind, hun doel in het oog blijven houden. Mensen die verder kijken, die hun blik verruimen. Doorkijkers is een idee van platform Delftse Bruggen in samenwerking met Delft op Zondag. Voor alle eerdere Doorkijkers: kijk op bit.ly/doorkijkers.
Wie suggesties heeft voor eventuele nieuwe Doorkijkers, mail naar delftsebruggen@xs4all.nl.