Dubbel Delft 3/2

DELFT - Als je vandaag wilt begrijpen, moet je op zoek gaan naar gisteren. Dubbel Delft is zo’n plek waar je terug kunt kijken in de tijd. Luchtfoto’s nemen een speciale plek in als het gaat om historie. Je hebt niet alleen een straat, maar vaak een groot deel van de locatie in beeld, met een schat aan informatie. Centraal punt in deze aflevering is het water van de Zuidkolk, de plek waar het Rijn-Schiekanaal een bocht maakt van en naar Rotterdam. De huidige Hillenlaan, de Crommelinlaan, de Laan van Van der Gaag, de Conradlaan, de Engelsestraat, allemaal leggen ze een link met de Bijlenbuurt, de buurt die in de negentiende en twintigste eeuw werd omzoomd door de Schie, de spoorlijn Delft - Rotterdam, de Engelsestraat en de Abtwoudseweg. De naam Bijlenbuurt komt voort uit het gegeven dat de in de winter vastgevroren schepen die afgemeerd lagen aan de Hooikade met bijlen werden losgehakt. Dit geluid was tot in de binnenstad te horen. Deze Delftse wijk behoorde in die tijd tot de voorsteden van de stad en daarom konden er, in tegenstelling tot het platteland, allerlei soorten van koopmanschap beoefend worden. Beperkingen waren er wel. Er mochten alleen de volgende beroepen worden uitgeoefend: scheepsmakers, ververs, bezemmakers, pottenbakkers, olieslagers, borstelmakers, dunnebierverkopers, zeemtouwers, leer- en lakenarbeiders, pannenbakkers en bouwlieden. Een fraai rijtje, dat je bij het gemiddelde arbeidsbureau niet meer zal tegenkomen. Er waren in die jaren uiteindelijk nogal wat grote bedrijven in en rond deze wijk gevestigd. Eén van de grotere was de firma ‘Asepta’, een bedrijf dat ooit aan de Molslaan 104 was begonnen met de productie van kunsthonig en houtlijm. In 1931 betrokken ze een pand aan de Leliestraat en bouwden in de jaren erna hun bedrijf uit tot aan het Zuideinde. Een belangrijke plaats werd ook ingenomen door Braat, Koninklijke Fabriek van Zinkwaren, een bedrijf dat uiteindelijk grote faam kreeg door de productie van stalen ramen. En dan was er natuurlijk nog de fabriek van Hillen, de sigaren en tabakfabriek, die lange tijd tot ver over de wereld door kenners bejubelde sigaren verkocht. En verder waren er Den Hoed, de Kabelfabriek, Enthoven, Spoorijzer, Sterovita, Verblifa, de Stookunie en veel deels kleinere bedrijven.