LTS, Lekker Toch Succesvol

Praktijkonderwijs wordt vaak gezien als ‘minder’ dan andere opleidingen. Dat blijkt al uit de naam: Lagere Technische School. Onterecht! Veel oud-leerlingen van LTS Sasbout Vosmeer in Delft werden Lekker Toch Succesvol. 

Door Ester Janssen

‘Hier ben ik lang niet geweest,’ verzucht Frank van Kleef bij het Stanislas College aan de Krakeelpolderweg. ‘Op de Sasbout kwamen we aan de andere kant binnen. Conciërge Gronsveld keek of er geen onbevoegden meeglipten. Verder is er bijna niets veranderd.’ Dit is de eerste stop tijdens een fietstochtje langs belangrijk plekken voor Van Kleef. ‘Oude koeien uit de Buitenwatersloot halen’, zegt hij.

Het begin
Frank groeide op tussen de bouwspullen. Vader werkte in de bouw en in de straat was van alles te krijgen. De container van het timmerbedrijf kwam nooit vol. Frank en zijn broers sleepten hem leeg en gingen thuis knutselen. Bij de elektriciteitszaak klommen ze over de schutting en haalden onderdelen uit afgedankte apparaten. ‘Ik heb nu thuis nog een kist vol schroefjes van toen. Ik grijp bijna nooit mis. Spelenderwijs kreeg je gevoel voor gereedschap en techniek.’

Dat gevoel werd ontwikkeld op de LTS. Thuis hadden ze vijf meiden en vijf jongens. De meiden gingen naar de nonnetjes in Den Hoorn. De jongens gingen zo ongeveer vanzelfsprekend naar de Sasbout Vosmeer. Tegenwoordig is de insteek dat leerlingen die niet uit de boeken kunnen leren, dan maar met hun handen moeten werken. ‘Bij ons was dat helemaal de vraag niet. Je wilde het, daar was je trots op.’ In zijn werk komt Van Kleef nog veel oud-schoolgenoten tegen. ‘De meesten hebben bewust voor een technische opleiding gekozen. Ze maakten graag iets met hun handen. Daar werden ze heel goed in.’

Van de oude LTS is het maar een klein eindje naar de Hugo de Grootstraat. We stoppen voor een appartementengebouw. ‘Hieraan heb ik toen ik van school af kwam meegewerkt’, vertelt Van Kleef. Op school had hij voor de richting houtbewerking gekozen. ‘Maar als timmerman liep je vooral met een klopboor en een kitspuit. Toen ben ik, net als in mijn schooltijd, bij een tuinder gaan werken, met de gedachte: “Daar leer ik ook niks van timmeren, maar verdien ik het dubbele. Als ik klaar ben met de avond-MTS ga ik terug de bouw in.”
Dat is er nooit meer van gekomen. Van het een rolde Van Kleef in het ander. Zijn toenmalige werkgever maakte hem bedrijfsleider van een tuintje aan de Harnaskade in Den Hoorn. ‘Oude zooi, maar ik vond het geweldig.’ Daarna ging hij als bedrijfsleider mee naar Made, West-Brabant, omdat de ruimte in het Westland schaars werd. Ook daar groeiden ze snel uit. In 1993 kreeg van Kleef de kans om zich gedeeltelijk in te kopen in het bedrijf. Die pakte hij enthousiast aan. In 2004 kocht het bedrijf 100 hectare grond in Middenmeer, bij Medemblik. Dat is nu ‘s werelds modernste glastuinbouwgebied. Met zijn compagnons runt Van Kleef er Royalpride, waar ze op milieuvriendelijke wijze komkommers en tomaten kweken.

‘Kan niet’ bestaat niet
Werd hij niet nerveus van zo’n schaalvergroting? ‘Nee! We hebben een geleidelijke groei doorgemaakt. Als je een stap gemaakt hebt en het voelt goed, neem je de volgende. Soms denk je bij jezelf: “Oké, zo gaat het dus niet, hoe kan het dan wel?” Dat is het voordeel van een praktijkopleiding: je leert te denken in oplossingen. Het mooiste aan de Sasbout waren de leerkrachten. Mijn eersteklasmentor Visser, directeur Arts, beide broertjes De Wit, Van der Knaap, Van Rijt, Kuipers, ik kan ze zo nog voor me halen. Ze deden allemaal hun uiterste best om het maximale uit al die gasten te halen die eigenlijk het liefst gewoon aan het werk gingen.’

De fietstocht gaat verder naar tuincentrum Groenrijk aan ‘t Haantje. Daar zien we misschien de leukste hobby van Van Kleef. BoereGoed is een project waarbij vrijwilligers samen met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt producten telen die in de Farmshops en online verkocht worden. Ook verkopen ze producten van kleine tuinders uit het Westland, zuivel van de zuivelboerderij in Schipluiden, koekjes van het Blauwe Hek en vruchtensapjes van een fruitteler. ‘Wij helpen elkaar om onze producten in een zo kort mogelijke keten bij de consument te krijgen. Daarnaast leveren we ‘werkfruit’ aan bedrijven. Wij zijn heel blij met de partners voor onze Farmshops, het is bijzonder dat zij in hun bedrijf ruimte vrijmaken voor BoereGoed. We hebben zo’n vijftig geweldige vrijwilligers en daarnaast een wisselend aantal mensen die om uiteenlopende redenen niet zo makkelijk passend werk vinden in een reguliere baan. Bij ons kunnen ze in een veilige omgeving voor zichzelf leren zorgen. We krijgen veel positieve reacties. Met de opbrengst proberen we de boel draaiend te houden. Dat lukt nog niet helemaal zonder de steun van een aantal sponsoren, maar we zijn op de goede weg.’

Hoe is het idee van het BoereGoed ontstaan? ‘We hadden veel mensen nodig bij royalpride. Als bedrijf heb je ook een maatschappelijke functie, dus we zochten, met wisselend succes, naar mensen die moeilijk aan het werk kwamen. Daarbij trof ik soms mensen die wel wilden werken, maar echt niet konden. In die periode kwam ik ook Remy van der Mosch tegen, een osteopaat uit Schipluiden. Hij had het idee om een moestuin te beginnen voor patiënten die niet lekker in hun vel zaten, vooral voor de sociale contacten. Maar buiten ben je gebonden aan de seizoenen. Mijn collega had een oude kas in De Lier, die we mochten gebruiken. Daarin konden we het hele jaar telen. Toen kwamen we ook nog Gert Kögeler tegen, directeur van Eosta, de grootste biologische groenteleverancier van Nederland. Die is ook altijd bezig met nieuwe ideeën, hij had van die groente-automaten in het Westland staan onder de naam Boeregoed. Met z’n drieën zijn we toen dit initiatief gestart. Inmiddels zijn er gelukkig velen bijgekomen die een belangrijke bijdrage leveren en zorgen dat het steeds beter loopt.’

‘Eigenlijk doen wij met BoereGoed wat onze docenten op de Sasbout vroeger deden: mensen het vertrouwen geven dat ze het kunnen.’ En zo is de cirkel rond.

LTS, Lekker Toch Succesvol