Dubbel Delft

DELFT – Historisch besef en onderhoud gaan niet altijd samen; een 'mooi' voorbeeld daarvan zijn de huizen aan de van der Mastenstraat 24 tot 38, beter bekend als 'het Hofje van Gratie'. Eerst terug in de tijd: Het Hofje van Gratie is in feite een verhuisd hofje. Het werd in 1571 gesticht, vooral door de inzet van burgemeester Pieter Sasbout en was bedoeld voor alleenstaande mannen en vrouwen. Plaats van handeling: de Korte Geer, naast het Armamentarium. Deze toenmalige opslagplaats van allerhande artilleriespullen wilde in 1660 uitbreiden en daarom moest het hofje wijken. Aan de Geerweg was kort daarvoor een ontploffing geweest van het daar gevestigde Kruithuis. Het zeer brandbare materiaal lag daar grotendeels onder de grond en was een goed bewaard geheim. De schade aan gebouwen en huizen in de stad was enorm: veel huizen rond de opslag, het merendeel rond de verlengde Doelenstraat, werden weggevaagd met meerdere doden tot gevolg. Een van hen was de schilder Carel Fabritius, die z'n atelier had in de Doelenstraat. Door deze ramp kwam er ruimte vrij in de stad en kon het Hofje opnieuw worden opgebouwd in dit deel van de stad. De aannemer van het nieuwe hofje was timmerman Wijnant Thijsse van Boshuijsen, waarschijnlijk ook verantwoordelijk voor het ontwerp. Bijzonder is dat de voordeuren aan de straat liggen en een onderkant hebben die apart dicht kan. Om geen inkijk te hebben kunnen de ramen met luikjes dicht. Langs de achterkant, aan de tuinzijde, loopt een gemeenschappelijke overdekte galerij met de keukens. Nu dat onderhoud: jaren later, in 1839, komt er iemand op het lumineuze idee om de voorgevel volledig aan te passen: deuren en ramen vervangen, de muren pleisteren met een soort vormeloos grijs mengsel, alleen de gevelstenen en schoorstenen blijven over van het oorspronkelijke ontwerp. Het duurt nog tot 1967 voordat iemand duidelijk maakt dat het zo echt niet langer kan. De enorme blunder uit de vorige eeuw moest worden uitgewist. En dus maakte architect Canneman op basis van oude tekeningen een ontwerp waarbij de gevel volledig werd gerestaureerd. In 1968 was het hofje weer in de staat zoals het ooit was. Op 15 en 16 september is er de voorstelling '500 jaar verlangen'. Kaarten: 500jaarverlangen@gmail.com