Afbeelding
Foto: Tiemen vd Reijken

Dubbel Delft

vaste rubrieken

DELFT – Tussen Delft en Den Haag hebben allerlei soorten trams gereden. De meest multifunctionele was nog wel de paardentram; als het qua rails ergens even tegen zat kon de tram ook 'ontspoord' rijden, ofwel gewoon op straat. De uitbater was de Algemeene Nederlandsche Railroutemaatschappij. Het was maar voor korte duur: 25 juni 1866 reed de eerste, 1 december 1874 de laatste. In 1880 is er een nieuwe club die het ook 's wil proberen, de 'Societe Anonyme des Tramways de la Haye'. Klinkt niet erg Haags. Het was dan ook een Belgische onderneming die werd gefinancierd met Belgisch kapitaal. De spoorbreedte werd teruggebracht naar zogenaamd 'normaalspoor' en er gingen nieuwe voertuigen op de de lijn rijden. Rond 1887 wilden de Belgen er een Nederlandse onderneming van maken, maar uiteindelijk kwam de concessie terecht bij de op 17 mei opgerichte Haagsche Tramweg Maatschappij, afgekort HTM. Op 31 juli rijdt de eerste stoomtram op het traject naar Delft. De stoomtram was een vereenvoudigde versie van een stoomlocomotief zoals de spoorwegen die gebruikte. De stoomtram hoefde aan minder strenge eisen te voldoen dan de locomotief-versie maar er waren ook beperkingen op het gebied van gewicht en snelheid. De eerste stoomtram van en naar Delft was eigenlijk een soort directiekeet op wielen, vierkant en klein en enorme rookwolken uitblazend. De route ging via het Kalverbos en de Oude Delft naar de Rotterdammerpoort. Het duurde tot in de jaren twintig voor er een elektrische variant door de HTM werd ingezet. Op 15 november 1921 was er een proefrit over het traject met de nieuwe tram, nog zonder bovenleiding, vooral om te zien of het allemaal wel goed ging over de smalle grachten; een stoomtram trok het gevaarte door de stad. De eerste elektrische trams waren vierkante, logge, veel herrie makende bakbeesten die je al van ver hoorde aan komen knarsen. Ook was het voltage van de stroom op de bovenleiding in Delft twee keer zo hoog als in Den Haag en dus waren de trams van lijn 1 uitgerust met twee motoren. Begin jaren zestig mocht er, 'ter leering ende vermaeck', nog eenmaal zo'n oud stoom briesend gebeuren de route van lijn 1 volgen. Met veel publiek rond de kruising met de Binnenwatersloot. (www.dubbeldelft.nl)

Afbeelding