Dubbel Delft

De eerste spoorlijn in Nederland werd aangelegd van Amsterdam naar Haarlem en werd geopend op 20 september 1839. De eerste treinen werden getrokken door de locomotieven Arend en Snelheid. Deze lijn werd tussen 1842 en 1847 verlengd via Leiden en Den Haag naar Rotterdam, en staat tegenwoordig bekend als de Oude Lijn. Voor de aanleg van de eerste spoorlijnen was het noodzakelijk hier en daar grond aan te kopen om de rails te leggen. Dat ging niet overal vlekkeloos, zoals in Delft. Het spoor tussen Rotterdam en Den Haag kruiste bij Delft een klein, slechts enkele meters breed laantje, eigendom van logementshouder van der Gaag, net ten zuiden van de voormalige Irenetunnel. Een handige Zandvoortse zakenman, van Wickevoort Crommelin, kocht het stukje grond voor 200 gulden. In mei 1845 vroeg men hem de grond te verkopen voor de aanleg van het spoor. De man wilde dit wel, op voorwaarde dat hij een halte kreeg in zijn eigen woonplaats aan de Zandvoortseweg. De directie was hier bepaald niet blij mee. De afhandeling van een en ander duurde lang; zo lang dat begin 1847 het spoor klaar was op dat kleine stukje grond van Van der Gaag na. De directie van het spoor omzeilde de problemen letterlijk: de grond rond Van der Gaag werd aangekocht en het spoor werd met een lus er omheen gelegd. Dit 'hulpspoor' werd al snel de 'kromme lijn' genoemd, een woordspeling met een knipoog naar zakenman Wickevoort Crommelin. Op 3 juni werd de lijn Den Haag in gebruik genomen. Enkele dagen later, toen Crommelin duidelijk werd dat hij z'n halte in Zandvoort niet zou krijgen gooide hij de handdoek in de ring: de grond van Van der Gaag werd alsnog onteigend. In de nacht van 7 op 8 juni werd in het licht van fakkels de rare lus in het spoor weer rechtgetrokken. Het Delftse station, dat op 3 juni 1847 zijn deuren opende, was aanvankelijk gesitueerd aan de Houttuinen. Doordat de toestroom van passagiers en goederen binnen enkele decennia sterk groeide voor het relatief kleine station, werd er enkele honderden meters zuidelijker in 1885 een nieuw station geopend; een ontwerp van Christiaan Posthumus Meyjes. Het formele adres van dit complex werd Van Leeuwenhoeksingel 41. (kijk ook op www.dubbeldelft.nl)