Dubbel Delft 18/6

Het Oosteinde heeft in de twaalfde of dertiende eeuw mogelijkerwijs gediend als afwatering voor de Markt, wat de schuine richting ten opzichte van de overige Delftse grachten zou kunnen verklaren. Hoewel de naam Oosteinde ook op een andere plek in de stad voorkwam: ‘der eerste straete die over dat marctveld gaet ten Oestende’. In het begin van de vijftiende eeuw wordt de naam Oosteinde gebruikt, dat in het verlengde ligt van het Vrouwenregt. Over de naamgeving van straten wordt tegenwoordig goed nagedacht. Vaak is er een relatie met een thema dat voor een bepaalde wijk is bedacht: vogels, schilders, staatslieden, dichters en ga zo maar door. In voorbije eeuwen ontstonden straatnamen vaak min of meer vanzelf. Soms was er een relatie met het water waarlangs de straat liep (Oude Delft), een andere keer met gebouwen die er stonden (Broerhuisstraat, Doelenstraat, Schoolstraat, Gasthuislaan) of de ambachten die er werden uitgevoerd (Smitsteeg, Verwersdijk, Voldersgracht). Ook kwam het voor dat de naam van de eigenaar van één van de huizen werd verheven tot straatnaam: Dirklangenstraat, Vrouwjuttenland, Jacob Gerritstraat. En woonde je in een straat aan het einde van de stad, dan werd de windrichting ervoor geplaatst en ontstonden op eenvoudige wijze het Noord-, Oost-, West- en Zuideinde. Het Oosteinde is dus wellicht ooit een kreek geweest die is gekanaliseerd om het water van de Markt af te voeren. In de geschiedenisboeken komt ook de naam Kercsloot voor. Weer zo’n naam die waarschijnlijk ontstond door het gebruik: veel mensen die vanuit Delfgauw naar Delft kwamen voor kerkbezoek namen de route langs de ‘sloot’ die we nu als Oosteinde kennen. Het Oosteinde kende rond de zeventiende eeuw verschillende hofjes en sloppen. Wat te denken van het Matrosen Slop, ‘t Slop genaemt de Klosbaen, de Hooipoort, Venlo en de Leeuwepoort. Die laatste heeft alles te maken met een van Delfts’ grootste geleerden, Antoni van Leeuwenhoek, die op de hoek van deze poort werd geboren. In de jaren ‘90 werden aan de noordoostkant van het Oosteinde nieuwe woningen gebouwd. De oude foto toont het Oosteinde zo’n 70 jaar geleden, met Sigarenmagazijn De Sport, een slijterij en aan de horizon de stompe toren van de Hippolytuskerk.