Dubbel Delft 2/4

DELFT – Stadsgas, zo heette de energiebron die we in de heft van de vorige eeuw zelf maakten. Vanuit de Schie was per boot een constante aanvoer van kolen, die in de verbrandingsovens van het Gemeentelijk Gas & Electriciteitsbedrijf werden verhit, waarbij gas vrijkwam. Dat gas werd opgeslagen in grote ronde ‘containers’, waarvan er boven de huizen aan het Achterom een exemplaar te zien is. Hoe meer gas er werd geproduceerd, hoe meer druk er op de containers kwam en hoe meer ze omhoog draaiden. Alle verwarmings- en bakapparatuur was gemaakt voor dat stadsgas; toen er werd overgeschakeld op het gas dat onder andere uit de grond van Groningen kwam, kon al die apparatuur naar de oudijzerboer vanwege een andere tenperatuur. Het was natuurlijk een zwarte bende op en rond het gasbedrijf en ook de containers waren niet bepaald fraai, maar anno nu denkt men nog wel eens met enige heimwee aan de tijd dat we niet afhankelijk waren van Poetins gas. Het energiebedrijf verhuisde naar de Energieweg en het terrein op en rond het oude bedrijf moest jarenlang gesaneerd worden vanwege de vervuiling. De Veste, want zo gingen we dit deel van de stad noemen, is nu een samengaan van winkels, horeca, een bioscoop, DOK en andere Delftse zaken. Terug naar de plek waar Tiemen vd Reijken zijn foto maakte. Waarschijnlijk is de oorsprong van het Achterom te vinden in de letterlijke betekenis van het woord: ‘ik ga achterom’. Aan de Geer – tegenwoordig Korte Geer en Lange Geer – waren ooit een aantal boerderijen gesitueerd. Achter die boerderijen werd in de veertiende eeuw een gracht aangelegd, als onderdeel van de oostelijke stadsgracht. Met andere woorden: deze gracht liep – althans voor de boerderijen – achterom. Helemaal zeker zijn de geleerden niet: het zou ook te maken kunnen hebben met de vorm van de gracht: je gaat ergens achterom. Maar er zijn meer wetenswaardigheden over deze gracht te vinden. De zuidoostelijke kant van de gracht stond ooit bekend als de Jan Ghijsenlaen, zeer waarschijnlijk genoemd naar de man die daar woonde. Aan de andere kant van het water heette het ‘Burchwal over Jan Ghisenlaen’; een wederom intelligente oplossing. Verder valt er nog te melden dat het Achterom ook nog als ‘Zuideijnde’ bekend stond.