De A4 tussen Delft en Schiedam zal volgens de plannen van twee naar drie stroken per rijrichting gaan (Foto: Koos Bommelé)
De A4 tussen Delft en Schiedam zal volgens de plannen van twee naar drie stroken per rijrichting gaan (Foto: Koos Bommelé)

Midden-Delfland wil uitbreidingsplan A4 definitief van de baan

Algemeen

MIDDEN-DELFLAND - Vanuit het raadhuis in Schipluiden groeit het verzet tegen de regeringsplannen om rijksweg A4 tussen Delft en Schiedam te verbreden van twee naar drie stroken per rijrichting. Na de landelijk oplaaiende discussie over stikstofuitstoot bij wegenaanleg besloot het kabinet in het voorjaar van 2021 ook voor de A4 tot ‘voorlopig uitstel’. Maar CDA-wethouder Frank ten Have van poldergemeente Midden-Delfland, waar deze rijksweg dwars doorheen loopt, wil dat de plannen nu helemaal van tafel gaan. 

Door Cheyenne Toetenel

Het voornemen om binnen de huidige A4-contouren meer autostroken aan te brengen stamt uit 2017. In dat jaar kwam het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat met concrete voorstellen, na gelobby door de provincie Zuid-Holland, het Westland en de gemeenten in de Haagse en Rotterdamse vervoersregio. Die regionale partijen wilden uitbreiding nadat de eind 2015 geopende nieuwe A4 al in korte tijd was uitgegroeid tot de drukste snelweg van Nederland met bijna dagelijks lange files, vooral richting Rotterdam voor de Ketheltunnel.
Bij de door het Rijk voorgestelde ‘verbreding’ wordt het huidige A4-traject op zich niet wijder. Het plan is om op bijna het hele stuk tussen Delft en Rotterdam van twee naar drie rijstroken per rijrichting te gaan, door gebruik te maken van de in 2015 bewust ruim aangelegde middenberm en vluchtstroken. De Ketheltunnel blijft zoals die nu is met vanaf Delft twee rijstroken voor doorgaand verkeer en een derde rijstrook naar de A20.  

Afstel
Deze situatie in de Ketheltunnel is voor wethouder Ten Have van Midden-Delfland argument nummer één in zijn huidige oproep aan het Rijk om definitief af te zien van het uitbreidingsplan. Hij verwijst daarbij naar het feitelijke doel van het Rijk: het verbeteren van de doorstroming op de A4. Maar als er richting Rotterdam de Ketheltunnel geen rijstrook bij komt – want dat kan niet in de tunnel - en vanaf Delft/Schipluiden wel, “dan is het alsof je alleen de bovenkant van een trechter vergroot”, aldus Ten Have. “De files zullen, mede door het filevermijdingssysteem in de Ketheltunnel, alleen maar groter worden.” Daarmee creëren we volgens de wethouder de ‘duurst betaalde parkeerplaatsen van Nederland’. De wethouder van Midden-Delfland vreest ook voor toenemende verkeersonveiligheid. “Door extra rijbanen tussen Delft en Schiedam ontstaat er meer verkeersonveiligheid door het weven bij het inrijden van de Ketheltunnel, waar rijbaanscheiding is en géén verbreding.” Daarnaast ontstaat door de volgens de wethouder juist toenemende files bij wegverbreding nog meer druk op het onderliggend wegennet. Hij vreest bijvoorbeeld meer sluipverkeer op de smalle polderwegen in zijn gemeente, midden in een gebied dat eerder is uitgeroepen tot ‘Bijzonder Provinciaal Landschap Midden Delfland’. Ten Haves twee andere argumenten voor afblazen van het verbredingsplan vloeien voort uit gegevens in het milieueffectrapport (MER) voor de nieuwe A4-plannen. “In de MER wordt gesproken over vijftig procent meer verkeer, en één procent toename CO2. Los van de vraag of dat kan kloppen - dit lijkt me namelijk vreemd bij zo’n verkeerstoename, maar ik ben geen techneut - moeten we toch juist naar CO2-vermindering?” Door de verkeerstoename ontstaat ook geluidstoename, stelt Ten Have. “Volgens de MER betreft dat slechts 1dB extra. Zelfde vraag en opmerking. Maar we hebben hier wel te maken met een stiltegebied, waarbij de geluidstoename door de aanleg van de A4 al meer is dan destijds aangegeven.”

Overlast
Uit een akoestisch onderzoeksrapport van Rijkswaterstaat was eerder al te concluderen dat de voorgenomen rijstrookuitbreiding op de A4 tussen Rijswijk en de Ketheltunnel voor 2.860 woningen in Delft, Midden-Delfland en Rijswijk (Sion) tot ontoelaatbaar meer lawaai vanaf de drukkere rijksweg zou leiden, indien daartegen niks zou worden gedaan. Het Rijk denkt dat te ondervangen door overal twee lagen fluisterstil asfalt en her en der nieuwe geluidswallen en geluidschermen, of verhoging van bestaande wallen en schermen. Daarmee worden volgens de berekening van Rijkswaterstaat de meeste herriegevoelige woningen in Delft, Den Hoorn en Sion beschermd tegen dit gevolg van een toenemende verkeersdrukte, met uitzondering van bij elkaar 145 woningen verspreid over de Delftse wijk Tanthof en in Den Hoorn de Kreekzone en het gebied rond de Woudselaan.

Verzet
Al deze probleempunten samen maken dat het volgens de Midden-Delflandse wethouder tijd is voor definitief afstel van de wegverbreding. “Nieuwe bestuurscultuur en serieus werk maken van een Klimaatakkoord laat zich niet meer rijmen met oude, kostbare plannen die de problematiek in veel opzichten alleen maar vergroten. En dat om met méér auto’s in de file te kunnen staan? Dat geld kunnen we toch wel beter besteden?” Wethouder Ten Have voelt zich in zijn verzet tegen uitbreiding van de A4 gesteund door milieuverenigingen en omwonenden in Delft, Den Hoorn en Schipluiden. Ook volgens de Midden-Delfland Vereniging worden de effecten van de A4-plannen veel te rooskleurig voorgesteld. De vereniging heeft de afgelopen jaren al diverse malen kritiek geuit op de rijksvoorstellen, onder meer in een uitgebreide ‘zienswijze’ - de officiële naam voor een protest. “In de modellen wordt uitgegaan van een maximumsnelheid van 100 kilometer per uur. In de praktijk wordt harder gereden en is de overlast groter door de extra uitstoot van CO2, stikstof en fijnstof, naast meer herrie in een fors stuk van het stiltegebied en het weidevogelgebied in Midden-Delfland. Al die negatieve effecten staan haaks op de aanwijzing door de provincie van het Midden-Delfland als Bijzonder Provinciaal Landschap. Daarin is het belang van het gebied omschreven als groene long voor de twee miljoen inwoners van de regio Rotterdam-Den Haag. En sinds het uitbreken van de coronacrisis is het Midden-Delfland – van De Groenzoom tot de Zuidbuurt – niet voor niets zo populair en drukbezocht”, aldus de Midden-Delfland Vereniging in een verklaring. De vereniging noemt de kritiek van Ten Have op het verbredingsplan terecht en meer dan welkom. “Het nieuwe kabinet Rutte IV en de Tweede Kamer kunnen nog terugkomen op de plannen.”