Passie met een gouden rand: Sven Middelkoop

DELFGAUW- Sven Middelkoop (50) geeft les in de duiksport. Op dit moment is hij vrijwilliger voor Stichting Duik de Noordzee Schoon, waarmee hij de gebieden rondom wrakken schoonmaakt van gezonken afval om het onderwaterleven te beschermen. Twee weken geleden ondernam hij samen met 15 andere ervaren vrijwilligers een duikexpeditie naar het zuiden van de Noordzee.

Door Finn Rekveldt

Stichting Duik de Noordzee Schoon is een organisatie die zich inzet voor het onderwaterleven in de Noordzee. “Wij beschermen voornamelijk wrakken, omdat die fungeren als hotspots voor het leven in de Noordzee.” , aldus Sven Middelkoop, Duikleraar en vrijwilliger bij de stichting. “De Noordzee is eigenlijk een soort zandvlakte met oases van onderzee wrakken waar nauwelijks gevist kan worden. Deze wrakken zijn plekken met veel dieren, die in de vlaktes van de zee niet zijn vanwege de visserij. Hierom bezoeken we deze plekken ook het meest.”
Sven kreeg op jonge leeftijd interesse voor duiken door de programma’s van bekend diepzeeduiker Jaques Cousteau. “Van jongs af aan was ik al onder de indruk van zijn duikprogramma’s. Als kind keek ik dan naar de televisieseries, waarin je voor het eerst eigenlijk uitgebreid de onderwaterwereld te zien kreeg.”
Op dit moment geeft Sven zelf les op een duikschool in Zoetermeer, waardoor hij ook meer op de Noordzee is gaan duiken. “De Noordzee ligt praktisch om de hoek, maar zoveel mensen hebben geen idee van wat er allemaal te vinden is. Voorheen deed ik het hobby duiken vooral voor mijzelf, maar omdat ik het belang van voorlichting over en bescherming van het gebied een warm hart toedraag, vond ik het ideaal om mij aan te sluiten bij de stichting.”
Voor Sven is het de manier om zijn steentje bij te dragen voor de natuur. Naast het duiken zelf, houdt hij zich ook bezig bij de verspreiding van kennis over de onderwaterwereld in het onderwijs. Er is bijvoorbeeld een lesprogramma opgezet voor scholen en boeken van ons zijn onder andere in gebruik bij het Maris college uit Scheveningen.

Opruimen Noordzee
Dat de zee een plastic vuilnisbelt is, zijn veel mensen zich wel van bewust. Maar de soorten afval, en de impact daarvan is men zich volgens Sven niet volledig van bewust. “Het gaat vaak over het plastic afval wat drijft, omdat dat het meest zichtbaar is. Maar er is ook veel afval wat zinkt, vergaat tot microplastics en opgenomen wordt in onze voedselketen.” Vorig jaar heeft Sven met andere vrijwilligers een aparte expeditie geleid naar het gebied waar de MSC Zoe in 2019 345 containers aan vracht verloren. “Veel van die lading is toen aangespoeld op de eilanden, maar de lading die is gezonken lag er nog. Wij hebben toen veel afval van de bodem gehaald.”  Het doel van stichting is dan ook om de biodiversiteit in de onderwaterwereld van de Noordzee duurzaam te beschermen. “Met de opruimingsacties die we uitvoeren voorkomen we dat dieren verstrikt raken in netten en het afval. Het gaat dan ook echt niet alleen om kleine krabben of vissen, maar ook om zeehonden die vast komen te zitten.”

Samenwerking
Tijdens de duikexpedities ondersteunen de duik vrijwilligers ook veel wetenschappelijk onderzoek. “Wij monitoren de wrakken. Hiernaast kijken we met de komst van de windmolens op zee ook naar de transitie die daar plaatsvindt. Dit zijn net als de wrakgebieden plekken waar niet gevist kan worden, waardoor er weer nieuwe leefgebieden ontstaan.” De wrakken die we bezoeken komen uit de tijd van de VOC tot en met de 21ste eeuw, en zijn soms wel 3 tot 400 jaar oud. “De oorlog met Engeland heeft veel houten schepen doen vergaan. In de bodem liggen daar nog houten balken, kanonskogels en gespen van kledij.”

Expedities
Omdat duiken veel planning vereist, en veel wrakken verder van de kust liggen, organiseerde de stichting al meerdere malen duikexpedities. “Zo’n expeditie is zeker niet gratis. Daarom is een deel van het geld ook gedreven door initiatieven van organisaties zoals het Wereld Natuur Fonds.” Duiken is daarnaast een activiteit die goed vooruit gepland dient te worden. Er worden hiervoor complete wrakkenkaarten van de Noordzee bestudeerd. “Voor de scheepvaart is dat belangrijk, zodat ze weten waar wrakken te ver uitsteken en veilig kunnen varen. Alles wat ver boven het zand uitsteekt is voor ons weer interessant om te bezoeken.”