Delft werkt in maart 1946 hard aan de leefbaarheid van de stad: Burgemeester Van Baren plant een boom in het Wilhelminapark en er zijn grootse plannen voor het aanstaande eeuwfeest. (Foto: Van der Reijken, affiche Chapi; Stadsarchief Delft)
Delft werkt in maart 1946 hard aan de leefbaarheid van de stad: Burgemeester Van Baren plant een boom in het Wilhelminapark en er zijn grootse plannen voor het aanstaande eeuwfeest. (Foto: Van der Reijken, affiche Chapi; Stadsarchief Delft)

75 jaar ná de bevrijding: maart 1946

Algemeen

DELFT - Maandelijks doet historicus Ingrid van der Vlis verslag van de gebeurtenissen in Delft van 75 jaar geleden. Hoe pakken de Delftenaren hun leven weer op na de Tweede Wereldoorlog?

Ook in maart 1946 maken Delftenaren zich druk over het aanstaande toeristenseizoen. Iedereen is vrij om te gaan en staan waar hij wil, maar de vraag is of bezoekers wel voor Delft kiezen. Hoewel de binnenstad gespaard is, liggen de meeste straten en grachten er nog leeg en verlaten bij.

Bomen planten
Kranten schrijven over grachten die ‘akelig kaal en doodsch’ zijn zonder bomen langs het water. Door massale houtkap lijkt de Vlamingstraat ingekrompen en oogt het Oosteinde ‘als een kale worm’, dat is natuurlijk geen goede reclame. In de Hongerwinter hebben Delftenaren hier hout gesprokkeld om hun noodkacheltjes aan de gang te houden.
De gemeenteraad trekt 250.000 gulden uit voor herbeplanting. Begin maart is er even een tegenslag doordat de levering van een lading boompalen vertraagd is. Dergelijk stuthout is ook in de mijnen hard nodig. In de tweede helft van maart kan de plantsoenendienst toch van start met het aanplanten van bomen in de Voordijkhoornse Polder. In de Hof van Delftlaan komen linden en de Van der Heimstraat krijgt meidoorns. Oranjevereniging Prins Willem I zamelt geld in voor nog eens zes linden, die op 31 maart in het opgeknapte Wilhelminapark (tot 1945 het Westplantsoen) worden geplant.

Feest op een koopje
Nu de stad er weer wat leefbaarder uit gaat zien, zetten Delftse ondernemers hun zinnen op de viering van 700 jaar stadsrechten. De echte ‘verjaardag’ is op 12 april, maar het feest staat gepland in de Hemelvaartsweek. Dan zijn veel mensen vrij en is de kans op mooi weer het grootst. Er worden al wekenlang plannen gemaakt. De organisatoren willen een feestweek voor alle Delftenaren én ze willen de buitenwereld laten zien dat Delft ‘geen doode stad is’.
De gemeenteraad stelt 25.000 gulden beschikbaar. Dat is niet veel, want hiervan gaat al 17.000 gulden naar een historische tentoonstelling in het Prinsenhof. Een ander deel gaat op aan speciale straatverlichting, waardoor er nauwelijks iets overblijft voor festiviteiten. Bedrijven en particulieren moeten de rest zelf aanvullen. Het zorgt voor onbegrip en chagrijn. Toerisme is van wezenlijk belang om de stad er weer bovenop te helpen, maar in Delft moet zo’n evenement weer op een koopje.

Kermis
Er is nog een belangrijk pijnpunt, want hoe gaat het feest eruitzien? Veel Delftenaren verlangen naar een ouderwetse kermis. De gereformeerde burgemeester G. van Baren is hier juist fel tegen, net als de kerkenraad van de hervormde kerk die waarschuwt dat de kermis een groot gevaar is voor ‘de toch reeds zoo gedaalde moraliteit onder ons volk'.
Verschillende organisaties dreigen daardoor af te haken. De Oranjebond met tientallen buurtverenigingen ziet het zonder kermis niet zitten. Ook winkeliers van de Delftsche Detaillisten Combinatie zien het somber in. Het is leuk dat de stad met 100.000 oranje lampjes wordt verlicht, maar daarvoor komt een Hagenees of Rotterdammer niet naar Delft. De winkeliers willen een feest waar de hele regio op afkomt. De organisatie heeft daar wel iets anders voor bedacht: een historisch openluchtspel op de Markt, goed voor duizenden bezoekers. Dat openluchtspel moet alleen wel door de inwoners zelf betaald worden…
Eind maart mengt de Delftsche Handelsvereeniging zich in de discussie. De vereniging weet het college te overtuigen van nut en noodzaak van een kermis voor de lokale ondernemers. En dat is zelfs tweemaal goed nieuws, want het inschrijfgeld voor de standplaatsen gaat naar het openluchtspel. Heel Delft gaat vanaf nu aan de slag om een onvergetelijk eeuwfeest te organiseren!

Volg het nieuws van 75 jaar geleden op de voet: iedere dinsdag een nieuw Bevrijdingsbulletin op www.stadsarchiefdelft.nl/uitgelicht/bevrijdingsbulletins

Afbeelding