'Die trambaan had er nooit moeten komen'

DELFT - De ingebruikname van tramlijn 19 laat lang op zich wachten. Ondanks de opening van de Sint Sebastiaansbrug, kunnen we naar verwachting pas in 2022 met de tram naar de TU Delft Campus. Natuurkundig ingenieur Koets spreekt van een blamage. "Hoezo Delft kennisstad?"

Door Cheyenne Toetenel

Volgens de oorspronkelijke planning had de tramverbinding al tien jaar geleden een feit moeten zijn. Na meerdere tegenslagen - waaronder de vertraging van de Sint Sebastiaansbrug - was de verwachting nu toch dat de ingebruikname dichterbij kwam. Niets is minder waar, blijkt uit recente ontwikkelingen. Er wordt nu gestuurd op ingebruikname van de tramlijn in het vierde kwartaal van 2022, met een nieuw eindpunt.

Ervaring
De huidige vertraging is ontstaan door de komst van de nieuwe tram en het daarmee samenhangende meer complexe EMC-systeem en de relatieve onbekendheid hiermee. Dat EMC-systeem moet zorgen dat de onderzoeksactiviteiten van de TU Delft, met name nanotechnologie, zo min mogelijk verstoring van de tram ondervinden. Het EMC-systeem werd nog nergens anders toegepast dan sinds begin dit jaar in Utrecht begin dit jaar. Daar rijdt een tram met een vergelijkbaar compensatiesysteem. De ervaringen daar leren dat onder meer de bovenleidingsmasten dichter op elkaar moeten worden geplaatst en de spoorstaven in de baan sterker moeten worden geïsoleerd, zodat onderzoeksfaciliteiten langs de trambaan zo min mogelijk verstoring van de tram hebben.

Waarschuwing
Koets, natuurkundig ingenieur, heeft dertig jaar lang aan de TU Delft gewerkt. Vanuit zijn ervaring en achtergrond is hij lid geworden van de commissie die zich bezighield met de eisen die aan een nieuw nanotechnologiecentrum gesteld zouden moeten worden. Toen hij na zijn vertrek las dat er een tram zou komen, heeft hij in 2001 zijn bevindingen gedeeld met de decaan van Technische Natuurwetenschappen. "Daarin waarschuw ik reeds voor de bovenleiding- en zwerfstroomproblemen van de tram." Wat er volgens hem van begin af aan anders had gemoeten? "Geen tram, punt! De negatieve ervaringen waren er al in 1965, bij de universiteit in Tübingen. Daar kon men de tram niet meer verwijderen, dus is het laboratorium een eind buiten de stad herbouwd." Toen duidelijk werd dat de tram er in Delft toch zou komen, waarschuwde Koets opnieuw. "In een reactie heb ik de betrokkenen gewezen op de voorzorgsmaatregelen die genomen moesten worden om ervoor zorgen dat stromen geen kans krijgen om een ander pad dan de rails te kiezen en de onderzoeksinstituten binnen te dringen via alternatieve routes. In mijn waarschuwing heb ik concreet gezegd dat de rails goed geïsoleerd moet worden om de terugkomende stroom geen kans te bieden te gaan zweven. Naar nu blijkt is toch een ongeschikte trambaan aangelegd." Nu in Utrecht met hetzelfde systeem sprake blijkt van te veel zwerfstromen, is men tot de conclusie gekomen dat dit ook in Delft kan gebeuren. Aanpassingen moeten worden gedaan om dit te voorkomen. "Laat dat nou precies zijn wat ik al eerder heb gemeld. Dat ze hier nu achter komen door ervaringen in een andere stad in plaats van door de eigen kennis, vind ik een misser. De TU Delft heeft er de capaciteiten voor, maar toch is het tramproject ondoordacht uitgevoerd."

Gemeenschap
Als je het goed wil doen, moet alles opnieuw volgens Koets. "Al die aanpassingen zullen niet goedkoop zijn. De slordigheid van de mensen die erbij betrokken zijn, zou eigenlijk niet voor rekening van de gemeenschap moeten komen. Dit is niet de eerste keer dat men tijdens de uitvoering van een project tot de conclusie komt dat het ingewikkelder of duurder is dan gedacht, terwijl je veel van tevoren kunt voorzien als je een beetje nadenkt. Ik vind het kwalijk dat men zo met het gemeenschapsgeld aan het knoeien is."