'Eenrichtingsverkeer fietspaden lijkt meest effectieve oplossing'

DELFT - Over de verkeersveiligheid op de rotonde aan het Delflandplein wordt al vanaf dag één getwijfeld door veel Delftenaren. De verkeerslocatie wordt als onveilig en onoverzichtelijk ervaren. Adviesbureau Antea concludeert hetzelfde in het rapport 'Verkeersveiligheidsonderzoek Delflandplein', dat in opdracht van de gemeente Delft is uitgevoerd.

Door Cheyenne Toetenel

De rotonde aan het Delflandplein heeft aan vier kanten autowegen, fietspaden en zebrapaden, waar ook nog eens een tram en een bus doorheen rijden. Het kan dan ook best lastig zijn om veilig aan de overkant te komen. De complexiteit van deze rotonde vertaalt zich de afgelopen jaren naar een opvallend hoog aantal verkeersongevallen. In de periode 2015 – 2019 vonden in totaal 41 ongevallen plaats, waarvan de meeste tussen fietsers en automobilisten. Dit was voor SP-raadslid Marjon Kok de reden om eind vorig jaar raadsvragen te stellen. Het college liet weten een verkeersveiligheidsonderzoek door adviesbureau Antea te laten uitvoeren. Dit onderzoek is recent afgerond.

Risicofactoren
Het doel van de gemeente Delft is het aantal ongevallen terug te dringen op het Delflandplein en het risico op slachtofferongevallen te beperken. Om inzicht te krijgen in de risicofactoren die leiden tot verkeersongevallen - met de nadruk op ongevallen tussen fiets en auto - is het verkeersveiligheidsonderzoek uitgevoerd. Binnen dit onderzoek is ingegaan op de inrichting van de rotonde, gedrag, verkeersintensiteiten, rijpatronen, naderingssnelheden en omgevingsinvloeden. Op basis van de camerabeelden en plaatselijke observaties zijn risicofactoren benoemd die invloed blijken te hebben op de verkeersveiligheid op het Delflandplein. Een eerste risicofactor die wordt genoemd is de complexiteit van de rotonde grenzend aan winkelcentrum De Hoven Passage. Veel verschillende verkeersdeelnemers verplaatsen zich over de beperkte ruimte van het Delflandplein. Alertheid en brede verspreiding van de aandacht is noodzakelijk om veilig de rotonde over te komen. Daarnaast draagt de onoverzichtelijkheid op de rotonde bij aan de complexiteit. Reclameborden, plantenbakken en begroeiing kunnen de aandacht van de verkeersdeelnemer trekken. Hetzelfde geldt voor verkeerskundige elementen zoals grondmarkering, bebording en verkeerslichten. Dit kan nadelig zijn voor de verkeersveiligheid op het verkeersplein. Een andere risicofactor is het grote aantal fietsers dat in beide richtingen de rotonde betreedt. De wachttijden die hierdoor ontstaan leiden volgens het adviesbureau tot onrustig, ongeduldig en soms asociaal rijgedrag bij automobilisten. Daarnaast speelt de vormgeving van het fietspad een rol. Fietsers hoeven nauwelijks af te remmen bij het naderen van de rotonde. De korte bochten van de fietspaden - die zorgen dat de dode hoek voor automobilisten lang aanhoudt - ten opzichte van de opstelplaatsen voor auto’s maken het moeilijk voor automobilisten om deze hardrijdende fietsers aan te zien komen. Dit alles kan gevaarlijke verkeerssituaties met zich meebrengen.

Aanbevelingen
In het rapport worden naast de benoeming van de knelpunten ook potentiële oplossingen gegeven voor de verkeersonveiligheid die zich momenteel voordoet op het Delflandplein. Daarbij is onderscheid gemaakt tussen adviezen voor de korte, middellange en lange termijn. Voor de korte termijn wordt geadviseerd om verschillende 'quick wins' uit te voeren. Hiertoe behoren een rondere routing van de fietsinfrastructuur meelopend met de rotondebaan van het autoverkeer - om het onderlinge zicht tussen het autoverkeer en fietsverkeer te verbeteren - en de aanpassing van wegmarkeringen op de grond, zodat de visuele drukte voor weggebruikers afneemt. Daarnaast adviseert Antea de versobering van elementen zoals bebording en reclame om minder afleiding te bezorgen en het snoeien van de beplanting om de zichtbaarheid van fietsers te verbeteren. Na aanvullend effectonderzoek adviseert het bureau om eventueel uit te breiden met de instelling van eenrichtingsverkeer op de fietspaden en de versmalling van de tussenberm tussen de fietsinfrastructuur en de rotondebaan. Voor de middellange en lange termijn moet gedacht worden aan grote kostbare maatregelen.

Eenrichtingsverkeer
Het college van burgemeester en wethouders liet weten zich aan te sluiten bij het adviesbureau dat het invoeren van eenrichtingsverkeer op de fietspaden rondom het Delflandplein als meest effectieve oplossing ziet. "De mentale belasting van de automobilist wordt verlaagd wat juist op deze locatie van belang is om de verkeersveiligheid voor fietsers te vergroten. Ook wordt het fietsverkeer beter gespreid over de verschillende oversteken van de rotonde."

Vervolgonderzoek
Het college stelt dat met het instellen van eenrichtingsfietsverkeer wel wordt ingeleverd op de aantrekkelijkheid van het fietsnetwerk. Om een weloverwogen beslissing te kunnen nemen tussen aantrekkelijkheid en verkeersveiligheid is aanvullend onderzoek nodig. In dit onderzoek bepaalt het college hoe de nadelige effecten voor fietsers ondervangen kunnen worden. In het vervolgonderzoek bekijken ze ook hoe de effecten van de werkzaamheden op de bereikbaarheid van het winkelcentrum De Hoven Passage kunnen worden beperkt. "In het vierde kwartaal van 2020 verwachten we antwoord te hebben op deze vervolgvragen. We komen dan met een voorstel welke maatregelen we willen uitvoeren en hoe deze financieel gedekt kunnen worden."

Erkenning
Kok zegt blij te zijn met de inzichten die het rapport biedt. "Goed dat nu wordt erkend dat het plein echt gevaarlijk is. Het college gaf vaak aan dat het voornamelijk gedrag was - en dat is ook zeker een aandachtspunt - maar het hele ontwerp van de rotonde werkt onveiligheid in de hand." Het nader onderzoek van de gemeente Delft naar het maken van fietspaden met eenrichtingsverkeer vindt Kok een goede zet, maar volgens haar zal deze stap niet de enige moeten zijn. "Zeker nu er ook op de fietspaden veel verschillende soorten snelheden gebruikt worden is het een lastige verkeerssituatie." Het rapport ligt er nu, maar volgens Kok zijn we er daar nog niet mee. "Wij van SP gaan - mede namens ChristenUnie, Stadsbelangen Delft en CDA - in gesprek met omwonenden, winkeliers en verkeersdeelnemers over de situatie en eventuele verbeteringen. Vergeet niet, gebruikers van de rotonde zijn de échte experts. Dus wat ons betreft gaan we nu eerst met belanghebbenden praten en dan snel aan de slag om de verkeersveiligheid op de rotonde te verbeteren."