'Gedragsverandering is nodig om afvalprobleem tegen te gaan'

DELFT - Delft worstelt al enige tijd met grote hoeveelheden afval naast ondergrondse containers in verschillende wijken. De bende wordt veelvuldig opgeruimd door de vuilnismannen van Avalex, maar al snel verschijnen weer nieuwe vuilniszakken. Omwonenden zijn het beu.

Door Cheyenne Toetenel

Opengescheurde vuilniszakken, papier, plastic en voedselresten op straat waar schreeuwende meeuwen maar al te graag wat van pikken. Dat is het beeld dat een groot aantal Delftenaren regelmatig ziet, voor de eigen woning. Maandenlang klagen zij al over de situatie, maar er lijkt niets te veranderen. Daarom doen zij nu nóg een wanhoopspoging. Naar hun eigen verwachting zal dit helaas niet de laatste zijn, want veel vertrouwen in een permanente oplossing is er niet.

Afvalscheiding
"In mijn wijk Voordijkshoorn is tegenwoordig sprake van een wildgroei aan containers", aldus mevrouw Doyer. "Dan zou je denken dat er voldoende ruimte is om vuilniszakken netjes te deponeren, maar niets is minder waar." Doyer wijst op de verandering die heeft plaatsgevonden in haar straat. "Jarenlang hebben hier twee restafvalcontainers gestaan, waarvan er nu nog maar één over is. Er zijn containers voor plastic, papier en groen bijgekomen. Afval scheiden is wat de gemeente wil, want dat is beter voor het milieu. In de praktijk zie je dat dit averechts werkt. Slechts één container voor restafval is niet voldoende en zit binnen no time vol, want zelfs mensen die niet in deze wijk wonen komen met hun auto's om hun afval hier te dumpen. Aangezien daardoor die ene restafvalcontainer vol komt te zitten en mensen besluiten hun zakken ernaast te dumpen, veroorzaakt dit steeds opnieuw een bende. Daar word je absoluut niet vrolijk van als je er voortdurend op kijkt, zoals ik. De wijk is er niet op vooruitgegaan sinds alle veranderingen rondom het inzamelen van afval."

Grijze bakken
Ton de Bloois, woonachtig bij de Tuindersvaart, erkent de bevindingen van Doyer. "Ook hier in de straat is slechts één restcontainer over. Zodra deze vol is moet je al gauw dertig meter lopen naar een andere." En vol, dat is hij al snel. "Niet zo vreemd ook, want het gebeurt vaak dat mensen uit de wijk met een eigen grijze bak hier komen om hun afval te lozen. Dat kan niet de bedoeling zijn." Over de inzet van Avalex is De Bloois wel tevreden. "De heren komen zowat dagelijks de container legen. Zij doen hun best, zelfs in het weekend. Het probleem zit hem in de mentaliteit van bewoners, daar moet iets aan veranderen om het afvalprobleem tegen te gaan."

Gedragsverandering
Ook Loes Witting, bewoner van de wijk Delftzicht, wijt de situatie aan het gedrag van Delftenaren. "Dat merk je al tijdens een wandeling door de binnenstad. Je kunt geen steeg voorbijlopen zonder rommel te zien." Ook in haar eigen wijk ziet zij het probleem, al valt het nu nog enigszins mee. "Alleen op de Hooikade, de enige plek waar nu ondergrondse containers staan, tref je wantoestanden. Verder zorgen bewoners zelf voor hun eigen containertjes." Toch lijkt hier in de nabije toekomst verandering in te komen. "Het idee is ons ten gehore gekomen om de wijk te voorzien van meer ondergrondse containers in plaats van de privébakken. Ik voorzie dat dit een probleem gaat worden, dus hoop van harte dat we het kunnen tegenhouden." Mensen zijn gemakzuchtig en gooien hun afval liever op straat dan dat zij een stukje lopen naar een afvalbak, denkt Witting. "Daarvoor moeten ze sneller worden gestraft, want deze mensen zijn niet op te voeden door enkel te zeggen dat iets niet mag. We moeten zorgen dat mensen zich verantwoordelijk gaan voelen. Dat kan alleen door ze te laten weten dat ze vroeg of laat worden aangesproken op hun gedrag en alles wat ze doen op straat wordt gezien door buurtbewoners. Maar het opstellen van een geschikte aanpak op dit vlak, is lastig."

Toezicht
Binnenstadbewoner De Mooij denkt de oplossing te hebben voor het probleem. "Camera's ophangen! Er wordt gezegd dat dit niet mag in verband met de privacy, maar Delftenaren die zich aan de regels houden hebben niets te verbergen. Het is de enige manier om overtreders te traceren en niet langer alles te gedogen. Smoesjes zijn er niet meer bij, want als je met je gezicht op camera staat kun je niet meer ontkennen. Zo maken we Delft weer mooi en krijgen handhavers de kans om daadwerkelijk in te grijpen."

Coronatijd
Een woordvoerder van Avalex laat weten bekend te zijn met het afvalprobleem. “Afgelopen maanden, in coronatijd, hebben we te maken gekregen met ongeveer dertig procent meer huishoudafval in de ondergrondse containers. Daarnaast zagen we dat veel inwoners eens goed zijn gaan opruimen of zijn gaan verbouwen. Het is ons gelukt om dit afval van de straten te halen door veel extra inzet en routes." Hierbij heeft Avalex ook gebruikgemaakt van de sensoren in de afvalbakken, die aangeven of een container vol is. De afgelopen weken is voor de inzameling van PMD gekeken of het mogelijk is om niet meer de standaard routes te rijden maar routes gebaseerd op de informatie uit de sensoren. "Het is gebleken dat er nog te veel kinderziektes zijn om dit nu al te doen."

Oorzaken
De woordvoerder stelt dat Avalex maar één doel heeft: opgeruimde straten. "Wij doen er alles aan om dit elke dag opnieuw weer voor elkaar te krijgen. Toch zien we dat dit niet altijd lukt; inwoners plaatsen afval naast de containers." Wat de oorzaak hiervan is, vindt zij lastig te zeggen. "Er is niet altijd sprake van een volle container. Een zak naast een container is soms al voldoende aanleiding om niet meer te checken of de container echt vol is. Mensen zetten hun eigen zak er dan naast. Het is dus slim om dit altijd wel even te checken." In sommige wijken in Delft is recent overgegaan op het nieuwe afval inzamelsysteem, waardoor afval scheiden 'makkelijker' zou moeten zijn. "Onze ervaring bij andere wijken waar we op dit systeem zijn overgegaan is dat dit even wennen is. Na een tijdje zien we dat inwoners meer gaan scheiden en de nieuwe wijkcontainers weten te vinden." Een woordvoerder van de gemeente Delft stelt in een reactie dat er in ieder geval genoeg restafvalcontainers zijn. "Aanvankelijk werd te weinig geleegd. Dit had drie redenen: meer afval door corona, kinderziektes in de vulgraadsensoren en te weinig afvalscheiding. Dit is opgelost. Naarmate mensen beter scheiden zullen de extra inspanningen minder nodig zijn. Zo nodig wordt extra communicatie ingezet. "

Extra maatregelen
Avalex neemt extra maatregelen om het afvalprobleem aan te pakken. "Omdat het maken van de routes op basis van de sensorinformatie nog wat opstartfoutjes met zich mee brengt, rijden we voorlopig weer op het oude, vaste inzamelschema. Ondertussen zoeken we verder uit hoe we de sensorinformatie het beste kunnen inzetten. En we blijven extra vuilniswagens inzetten om de meer dan normale hoeveelheid afval, die als gevolg van het thuiswerken aangeboden wordt, snel van straat te halen." Hierbij doet de woordvoerder het dringende verzoek om geen afval meer naast de container te plaatsen. "Check altijd of er nog plek in de container is, of in een container in de buurt. Breng grofvuil naar de milieustraat of maak een afspraak zodat we het op kunnen halen. Samen kunnen we zwerfvuil voorkomen en de stad schoon houden."