Freiberg laat Delft niet zomaar los

DELFT - In 2017 besloot de Delftse Gemeenteraad om de 'ouderwetse' stedenbanden met de steden Kfar Saba, Estelí, Tshwane, Freiberg en Adapazari te beëindigen. Anderhalf jaar later blijkt dat de formele banden dan wel beëindigd zijn, maar de contacten niet. Delft op Zondag onderzoekt in deze serie hoe de stichtingen die de stedenband vorm geven, na het raadsbesluit verder zijn gegaan. Deze aflevering: Freiberg in Duitsland

Door Esdor van Elten

In het najaar van 1985 kreeg de toenmalige kersverse burgemeester van Walsum onverwacht bezoek van de tweede man van de ambassade van Oost-Duitsland, die hem blij meedeelde dat Delft was uitgekozen als partnerstad van Freiberg. "Ik wist niet dat we daar om gevraagd hadden!", schreef hij later. "Delft had echter veel met Freiberg gemeen, zoals een porseleinindustrie, een technische hogeschool met mijnbouwfaculteit en zelfs allebei een band met het koningshuis. Hij kwam een delegatie uit de gemeenteraad uitnodigen om de eerste contacten te leggen met het gemeentebestuur van Freiberg." Uit dit nogal ongewone begin kwam een stedenband voort, die in 1986 formeel werd bekrachtigd. Er ontstonden contacten, zoals de correspondentie, en later ook uitwisselingen tussen leerlingen van het Grotius College en de toenmalige Max Gorki school. Omdat de DDR in die tijd nog een autocratische staat was, verliepen de contacten vooral via officiële wegen, en het ijzeren gordijn was een serieuze hinderpaal. "Toen in 1989 de Muur viel, werd het allemaal iets gemakkelijker", herinnert Henk Vonk, secretaris van de Stichting Delft-Freiberg zich. Er waren dan ook geregeld contacten. Zo werd, en wordt, er jaarlijks een zaalvoetbaltoernooi georganiseerd, eerst door de Brandweer, tegenwoordig door voetbalvereniging Full Speed, en jongeren van het Grotius College bouwen samen met het Geschwister Scholl Gymnasium in Freiberg aan scholen in Nepal.

Geen schoonheidsprijs
Het stichtingsbestuur én het stadsbestuur van Freiberg waren dan ook onaangenaam verrast toen in 2017 de stedenband werd doorgesneden. "Men was geschokt, en ook wel een beetje in hun wiek geschoten", vertelt Stineke Heinen, voorzitter van de stichting. Het hele communicatietraject verdient dan ook geen schoonheidsprijs, vindt het stichtingsbestuur. "In november 2017 is het besluit gevallen, maar pas in juni 2018 is het naar Freiberg gecommuniceerd, en dan nog met een simpel mailtje van een ambtenaar. Pas later is er een officiële brief gekomen. Voor Duitse begrippen is dat zéér onbeleefd." Niet al te lang daarvoor had de burgemeester van Freiberg graag de toen nieuwe burgemeester Van Bijsterveldt willen ontmoeten, maar dat is er ook niet van gekomen." Alles bij elkaar had het bestuur van de stichting, dat een paar weken later wèl afreisde naar het Bergstadtfest, wel iets uit te leggen.

Waardering
De reactie van Freiberg zelf was óók verrassend, maar dan positief. "In het openbaar verklaarde de burgemeester dat Freiberg zich committeerde om de stedenband van hun kant uit zo goed mogelijk in stand te houden", vertelt Loes Witting, penningmeester van de stichting. Want de stad waardeert de band met Delft nog steeds. Stedenbanden worden in Duitsland zeker serieus genomen. "En omdat wij een onafhankelijke stichting zijn kan de stad ook met ons verder." Niettemin is het voor de stichting wel lastiger geworden. "Veel subsidie kregen we niet, 1750 euro", aldus Loes. "Maar we missen die toch. Via sponsors, de 'Vrienden van' en op andere manieren proberen we wel wat fondsen te werven om de lopende zaken te kunnen bekostigen, maar dat blijft lastig." Niettemin wil de stichting zich, net als Freiberg, niet laten kennen. "In september komt er een fototentoonstelling. Freibergse fotografen hebben, samen met de Delftse Fotoclub FC'59, foto's in onze stad gemaakt", aldus Henk. "Er zijn ook foto's van andere partnersteden gemaakt. Vanaf 20 september t/m 18 oktober is de tentoonstelling hier in het Gemeentekantoor te zien."

Delft promotie
Daarnaast promoot de Stichting Delft ook nog steeds in Duitsland: "Begin dit jaar stonden we nog drie dagen op de beurs", aldus Stineke. "We hebben Delftse zaken gepromoot, waaronder in het bijzonder de Porceleyne Fles, het Prinsenhof, het Vermeercentrum, het VVV en de Oude en Nieuwe kerk We zien ook dat reisbureaus daar Delft in hun programma opnemen. Er komen dus nog steeds resultaten voort uit de stedenband!" De stichting helpt ook organisaties en bedrijven die contacten willen leggen met Freiberg. "En het Grotius College wil graag dat we helpen om hier Duitse sprekers en docenten heen te halen om het Duits onder aandacht van scholieren te brengen. Ook is er contact met VAK en de historische vereniging Delfia Batavorum. "En Ring Pass gaat het honderdjarig bestaan van Hockey- en tennisclub Freiberg luister bijzetten."

De stedenband leeft dus nog volop, al is die niet bij iedereen even bekend. "We blijven hier graag mee bezig. En we kunnen daarbij nog wel wat hulp gebruiken", aldus Henk. "Of steun ons als 'vriend' voor een kleine bijdrage per jaar", vult Stineke aan. www.stichtingdelft-freiberg.nl.