Onderzoek naar financiële malaise staat vol wijze lessen, maar sommige vragen blijven onbeantwoord

DELFT – Een onderzoek met zulke scherpe conclusies vraagt om een reactie. Dus vroegen we enkele Delftse fractievoorzitters naar hun mening over de gepresenteerde onderzoeksresultaten. We gaan er, reageren ze allemaal, vooral veel van leren.

Dat benadrukte ook Bas Verkerk. "Het is een stevig onderwerp, het moet met volle aandacht worden bekeken en er moeten lessen uit worden getrokken. En hier valt veel uit te leren", zei de burgemeester.

Eén van de bevindingen is dat het haast een Delftse traditie is om grote projecten in meerdere opzichten te positief in te schatten. "Goed om van te leren", reageert D66-fractievoorzitter Christine Bel. Verder sluiten de resultaten aan op wat ze vooraf had verwacht. Maandag werd na de presentatie gevraagd naar het moment dat het Delftse kaartenhuis in elkaar stortte: kort na de gemeenteverkiezingen van 2014. Uit dit onderzoek blijkt, legde Lieke van Rossum uit, dat tijdens de stresstest – dus na de verkiezingen – pas het overzicht ontstond en bleek dat Delft grote tekorten had. Bel: "Wij dachten dat altijd al nu en blijkt dat inderdaad geen informatie is achterhouden."

Stadsbelangen-fractievoorzitter Aad Meuleman weet dit niet zo zeker. "Ik ben niet overtuigd door dit antwoord en ga komende dagen kijken wat het rapport hier precies over zegt." Meuleman vindt het daarnaast opvallend dat nu blijkt dat het college en de ambtelijke organisatie onvoldoende grip hadden op de problemen. "Verder herken ik het Delftse wensdenken wel. Ik vind het apart dat Delft altijd riep dat de crisis de grote oorzaak van de problemen was, maar dat was dus niet het geval."
Dat merkt ook SP-raadslid Tom Zonneveld (SP) op. "Dit is een heldere en duidelijke conclusie en staat in schril contrast met wat het college tot nu toe zegt." Verder merkt ook de SP op dat de Delftse financiële malaise wel erg laat aan het licht kwam. "Dit rapport geeft geen antwoord op de vraag waarom dit zo laat gebeurde. Wat waren de beweegredenen voor de verantwoordelijk wethouder en ambtenaren om bij zo'n enorm project niet steeds een vinger aan de pols te houden? Antwoord op dit soort vragen zorgen er echt voor dat de onderste steen boven komt. Het onder ede horen van (oud-) bestuurders en ambtenaren zal daarvoor waarschijnlijk nodig zijn." De politiek zal komende maand beslissen of dit gaat gebeuren. "Ik neig er ook wel naar om voor zo'n enquete te zijn", zegt Meuleman. "Er zijn nog zaken onduidelijk."

Voor Martin Stoelinga van Onafhankelijk Delft is het al jaren klip en klaar. Zijn partij was vooraf dan ook de enige die tegenstemde toen werd besloten of het raadsonderzoek er moest komen. 'De Snor' wist al waar het fout ging, reageert hij. Die grote projecten zijn volgens hem te groot om door parttime-raadsleden te worden gestuurd. En er moet in Delft, vindt hij, eens worden geluisterd naar lieden met verstand van ondernemen. "Ondernemers zouden eerst sparen en dan iets doen. In Delft doen we het altijd precies andersom. Het zijn prestigeprojecten, goed voor het ego van diverse bestuurders. Zolang links aan de macht is, blijft Delft onverantwoorde uitgaven doen. Het is lekker met andermans geld spelen en daarna zeggen 'Kijk eens hoe ik dit heb geregeld'." Stoelinga mist in het rapport één aspect: de schuldvraag. Al staat ook die voor hem al vast. "Ik erger me dood dat zo'n kleine groep zoveel mensen in de ellende kan duwen."

ChristenUnie-fractievoorzitter Joëlle Gooijer is 'iets' minder fel in haar reactie. "De rapporten zien er gedegen uit, de conclusies zijn duidelijk en er komt gelukkig een concreet voorstel uit. Maar we gaan er met de fractie eerst eens goed naar kijken voordat we er verder op reageren."

Bart Smals, fractievoorzitter van de VVD, merkt eveneens op dat er wel wat wijze lessen in staan. "Want er is natuurlijk wel wat misgegaan. Vooralsnog heb ik geen conclusies gezien die me compleet verrasten, maar het is nuttig dat dit is onderzocht. Nu moeten we leren en zorgen dat we niet weer in zulke situaties terecht komen." Verder blijkt volgens Smals dat er niet één moment of beslissing was waardoor Delft is zwaar weer is gekomen. "Het is een proces. Een opeenvolging van allerlei besluiten bij elkaar zorgt ervoor dat we zitten waar we zitten en nu de duurste gemeente van Nederland zijn."