Vermeer en Van Leeuwenhoek (7)
Door Jeroen Stolk
In deze serie over Antoni van Leeuwenhoek en Johannes Vermeer bespraken we al het woonhuis van eerstgenoemde. De beurt is daarom nu aan Vermeer. Toen op 31 oktober 1632 ‘onze Joannis' ten doop werd gedragen, hoefden zijn ouders geen verre reis te ondernemen. Zij woonden namelijk op slechts enkele tientallen meters van de Nieuwe Kerk aan de Voldersgracht. Het pand dat zij bewoonden, ter hoogte van het huidige huisnummer 25, werd door Reynier Janszoon Vos geëxploiteerd als herberg. Reynier was de vader van Joannes en zou zich later Vermeer gaan noemen. Waarom hij de naam Vermeer aannam is niet duidelijk, maar het was in die tijd niet ongebruikelijk. Zo nam een man soms de achternaam van zijn vrouw aan wanneer dit hem meer status verleende. Ook werd de naam wel veranderd om aan te tonen dat men iemands erfgenaam was, zoals in het geval van de erfgenamen van de Delftse weldoenster Clara van Sparwoude. Het patroniem Janszoon impliceert dat Johannes Vermeer vernoemd is naar opa van vaders kant. In 1641 verhuisde het gezin van Vermeer naar de Markt, hoek Oude Manhuissteeg. Ook hier werd een Herberg uitgebaat, nu onder de naam "Mechelen”. Dit pand bestaat niet meer. Het maakte plaats voor de verbreding van voornoemde steeg. De tekst op de plaquette m.b.t. Vermeer in een gevel van deze steeg is derhalve niet correct. Ook de naam Jan Vermeer klopt niet helemaal omdat deze naamvariant m.b.t. Johannes Vermeer niet bekend is. De naam van Vermeers vader doet denken aan de fabel over Reintje de vos. Dat de herberg aan de Voldersgracht ‘De Vliegende Vos' heette zal niemand verbazen. Het refereert zowel aan de naam van vader Vermeer als dat het een knipoog is naar het fabeldier. Een hedendaagse knipoog naar Johannes Vermeer is de beperkte uitgave van een postzegel waarop Het Melkmeisje en Het meisje met de Parel tot één persoon zijn gecombineerd. Oplage slechts 200 stuks, verkrijgbaar bij boekhandel en souvenirshop.