Met vlag en wimpel de toren in
DELFT – Een team Delftse filmers en fotografen heeft een korte documentaire gemaakt over ‘vlaggenisten’. Dat zijn, onder andere in Delft, de mannen die er op feest- en herdenkingsdagen voor zorgen dat de Nederlandse driekleur wappert op de Oude en de Nieuwe Kerk en ook de vlaggen weer op tijd - voor zonsondergang - naar binnen halen.
Door Esdor van Elten
De film volgt de vlaggenisten op Koningsdag en laat ze aan het woord over hun bijzondere werk.
Fotograaf Suzanne Liem vroeg collega’s Marjolein Droog, Robert van Nimwegen, Martien de Man, Koen Samson en Willem de Bie om samen een film te maken over vlaggenisten. Uitgangspunt was dat de vlaggenisten zelf het verhaal vertelden: wat gebeurt er precies met de vlag, wat is de motivatie van vlaggenisten om dat meerdere keren per jaar te doen? De film gaat over het ‘vlaggen’ in Delft, maar is natuurlijk synoniem aan heel veel kerken en gebouwen in Nederland waar de vlag naar buiten gaat.
Magnifiek
Het verhaal van het vlaggen wordt verteld met fraaie beelden van de twee kerken, waaronder shots onder de torenspits; de plek waar de vlag daadwerkelijk naar buiten gaat. Een plek die natuurlijk onbekend is bij het Delftse publiek. Wie de toren van de Nieuwe Kerk wel eens beklommen heeft weet dat het een sportieve aangelegenheid is: de toren is met 108,75 meter, na de Domtoren in Utrecht, de hoogste kerktoren van Nederland. Een steeds smallere wenteltrap van 376 treden brengt je naar boven; daarna gaan de vlaggenisten nog wat hoger om bij de torenspits te komen. Het uitzicht is prachtig, zo vertellen de heren.
Hoogtevrees
Vlaggenist van de Oude Kerk was Hans Steenks (nu met pensioen), en is Frans Eijgelsheim. Vlaggenisten doen dit werk met z’n tweeën, zodat altijd een van de twee hulp kan inroepen als er iets misgaat. In de Nieuwe Kerk zijn het Barend Colijn en Dirk Willems die de weg omhoog en omlaag twee keer op Koningsdag afleggen. Barend heeft wat last van hoogtevrees, maar dat weerhoudt hem niet om de driekleur regelmatig te hijsen en ook weer naar binnen te halen. Dirk Willems komt zelfs op de scooter uit zijn woonplaats Rotterdam om zijn aandeel in het werk van de vlaggenisten te leveren.
Fraaie momenten
De film geeft een mooi beeld hoe de Delftse vlaggenisten op Koningsdag hun werk doen en wat daarbij komt kijken. Voor de filmers was het een uitdaging om met name de klim in de kerk goed in beeld te krijgen. De climax in het verhaal is het moment dat de vlag, helemaal boven in de toren, naar buiten komt. De vlag, de kerk, het luik met net een vlaggenist zichtbaar, de opkomende zon op de achtergrond, het zijn fraaie momenten in deze film. Ook TV-West is enthousiast over de film: vlak voor Koningsdag, op zaterdag 24 april 17:00 uur, wordt ‘Met Vlag & Wimpel’ uitgezonden en herhaald, ook op zondag. De film is in Delft enthousiast ontvangen; zo hebben Delfia Batavorum en de Gemeente Delft een bijdrage toegezegd.
Vlagprotocol
Nederland kent voor burgers geen vaste regels voor het uitsteken van de vlag. Dat mag altijd. Maar de overheid ziet graag dat particulieren, instellingen en bedrijven zich aansluiten bij de vlaginstructie waar zij zèlf wel aan gebonden is. Deze instructie werd in 1981 vastgesteld en in 2009 voor het laatst gewijzigd naar aanleiding van de viering van Veteranendag. Op www.rijksoverheid.nl is een lijst van vlagdata te vinden, waaronder minder bekende zoals 15 augustus (Formeel einde Tweede Wereldoorlog) en 15 december (Koninkrijksdag). Verder bestaat er nog de 'Bijzondere vlaginstructie'. Die geldt voor bijzondere gebeurtenissen in het Koninklijk Huis, zoals geboortes, huwelijken of overlijden.
Wel of geen wimpel?
Op Koningsdag en de verjaardagen van Koningin Máxima, Prinses Beatrix en de Prinses van Oranje wordt de vlag uitgestoken met oranje wimpel. Bij alle andere gelegenheden hangt de vlag zonder oranje wimpel uit.