Stalhouderij met paardentrams in Delft - deel 3
DELFT - De paardentram is in de 19e eeuw ontstaan uit de omnibus. Eind 19e eeuw maakte de paardentram plaats voor de elektrische tram. Paardenman Lau van der Sman zette begin jaren 80 een authentieke paardentram op luchtbanden spande er een paar koetspaarden voor en ging toeristen rondrijden in de historische binnenstad.
Voor een trouwerij had hij ook de juiste rijtuigen. Alles was mogelijk. Incidentele opdrachten werden ook niet afgeslagen. De bekendste is het rondrijden van Koningin Beatrix met haar gezin en prinses Juliana op Koninginnedag 1984 in Den Haag. De nieuwe Koningin had haar moeder gevraagd dat jaar aanwezig te zijn omdat ze die dag 75 jaar was geworden. In de nieuwe opzet van Koninginnedag werd er elk jaar een andere stad bezocht en de festiviteiten werden lopend beleefd. Dat lopen was voor de oude Koningin wat te veel en daarom werd er aan vervoer per rijtuig gedacht. Het mocht niet te officieel worden en dus geen rijtuigen uit de Koninklijke stallen. Iemand wist zich een aardig alternatief te herinneren, de Delftse paardentram. Dit tot ergernis van de Koninklijke Stallen. Er was nog wel een probleempje, achterop de tram stond “Delftse paardentram”. Dat moest volgens de organisatoren “Haagse paardentram” worden. Lau maakte een bordje van het zelfde materiaal en kleur als de tram en daar stond op “Haagse” en dat hing hij voor de beschildering “Delftse”. Ja inventief was hij wel.
Zoon Hans, dan 18 jaar, heeft in 1988 met een geleende Scheveningse nettenwagen en een paar sterke trekpaarden Kroonprins Willem Alexander op het strand van Scheveningen opgehaald. Dat was nog een hele uitdaging om met een volle kar door het mulle zand tussen de mensen door boven te komen vanaf het strand. Elke 25 jaar wordt daar de landing in 1813 van de toen aankomende Koning Willem I nagespeeld.
Zo goed als Lau's geest was, zo weinig werkte de rest van zijn lichaam mee. Het werd hem steeds moeilijker om zelf op de bok te klimmen. Zoon Hans zou het bedrijf overnemen. Mede doordat toeristen van touroperators steeds minder tijd kregen om in een stad te verblijven kwam het rondrijden van die toeristen ook steeds meer onder druk te staan. Het bedrijf werd opgeheven in 2004.
Herstart
Enkele jaren geleden heeft een andere Delvenaar, Toon Paap en zijn zoon Silvester, het aangedurfd om toch weer toeristen te gaan rondrijden met een paardentram. Niet zomaar een paardentram maar ook een uit de serie van Van der Sman. Voor het dagelijks toeristenwerk gebruikt hij toch liever een rijtuig dat geremd is en minder moeite heeft met de verkeersdrempels. Daarvoor heeft hij de beschikking over twee open rijtuigen die hij van Andre Rieu heeft overgenomen. Rieu had ze laten maken voor een tournee door Canada. Ook hij ervaart dat toeristen rondrijden niet voldoende is en probeert een smederij op te zetten en menlessen te gaan geven.
