De Ternatestraat, met de streekbus, in vervlogen tijden
De Ternatestraat, met de streekbus, in vervlogen tijden Foto:

De Indische Buurt in Delft: Iconische buurtbewoners

DELFT - In een serie artikelen stellen wij de Indische Buurt in Delft aan u voor. Honderd jaar woningbouw rond de Brasserskade.

Door Ruud van Heusden

In deze terugblik verdient de Brasserskade speciale aandacht. Rond de Brasserskade is de hele wijk ontstaan maar er is meer aan de hand met de Brasserskade. Als kade tegen het water had het al een historie van honderden jaren. Na de bebouwing met woningen vanaf ongeveer 1900 is het ook een leefgemeenschap op zich geworden. Verschillende typen huizen, verschillende type gezinnen met soms markante namen en veel verschillende middenstand. Ook in latere jaren is het een straat gebleven die nog vaak van zich deed spreken. Rond oudejaarsnacht stond de Bras letterlijk in de brand. Vandaar ook dat de Brasserskade de geuzennaam 'De Bras' terecht verdient.
De Bras heeft tal van spraakmakende personen voortgebracht. We noemen er slechts enkele. Albert Smink, in de hele wereld, binnen Delft, bekend als Appie de Lorrenboer. "Dames zijn uw mannen al weg? Tal van dit soort kreten schalden door de straat als Appie binnen reed. Tijdens de zomeravonden reed hij nog met een Jaminwagen ijs door de wijk. Pierre van Zinnen, voetballer en trainer uit een echt voetbalgezin. Een man die blijkbaar nooit somber was. Zelfs niet toen het onvermijdelijke duidelijk werd, 1955-2016. Abraham Rontberg, middenstander in hart en nieren, 1903-1957. Pater familias van tal van generaties Rontbergen die actief zijn geweest op de Brasserskade en later in medialand.

Grote verschillen
Een opmerkelijke buurtbewoner van een andere categorie bewoners van de Indische Buurt was professor Herman Duparc, 1918-2002, hoogleraar theoretische en toegepaste wiskunde. Bewoner van een pand in het nieuwe deel van de Insulindeweg. Duparc zorgde in december 1980 voor grote opschudding door mee te werken aan zijn eigen ontvoering. Een ontvoering die achteraf een studentengrap bleek te zijn maar dagenlang door de politie en de universiteit erg serieus werd genomen. Een wettelijk voorgestelde wijziging in de studie indeling aan de universiteit stuitte op grote tegenstand van studenten. Duparc was juist een groot voorstander van het voorstel. De excentrieke Duparc schrok er niet voor terug om zijn mening ronduit wereldkundig te maken. Na afloop hebben de drie 'ontvoerders' en het 'slachtoffer' nog voor de rechter moeten verschijnen voor hun 'onverantwoord gedrag'.
Een andere representant van het gegoede deel van de wijk was Joop Korte, mede-eigenaar van Vroom en Dreesman Delft. Hij liet in 1953 op de hoek van de Insulindeweg en de Oostsingel een zeer opvallende witte villa bouwen met het uiterlijk van een stuurhut, wat associaties opriep met de schepen die zijn huis passeerden. Tussen deze witte villa en villa Maria, in de bocht van het Rijn-Schiekanaal, worden bij Koninklijke begrafenissen de kanonnen opgesteld van de Rijdende Artillerie. Vanaf het moment dat de Koninklijke stoet Delft binnenrijdt aan de Brasserskade tot aan het betreden van de Nieuwe Kerk vuren elke minuut de kanonnen van het korps Gele Rijders (het oudste onderdeel van de landmacht)
hun saluutschoten af als laatste militaire groet aan de overledene. Deze bulderende schoten zijn dan over heel Delft te horen.

Terugkijkend
Door de toenemende welvaart zijn de verschillen tussen de sociale klassen in de wijk verkleind. De scheidslijnen zijn wat vervaagd. De gelijke onderwijskansen hebben daar ook zeker aan bijgedragen. Wel is de buurt een slaapwijk geworden door het wegtrekken van de kleine middenstanders, door de verworven mobiliteit van de bewoners en het verder oprukken van landelijke supermarkten. Ook de verkeersstop aan het einde van de Brasserskade, richting snelweg en Nootdorp, heeft al het doorgaande verkeer uit de wijk gebannen. Als een van de weinige wijken in Delft is de Indische buurt gespaard gebleven van de overheersende aanwezigheid van studenten. Hierdoor is in de buurt de nodige overlast en irritatie door studentengedrag uitgebleven. Helaas hebben latere middenstanders, vooral cafés en eetgelegenheden, het nodig gevonden hun gevel wit te schilderen. Alsof er schimmel op zit. Een mooi actiepunt voor het buurtcomité. Misschien heeft de gemeente nog wel een subsidiepotje leefbaarheid waaruit het zandstralen van die gevels betaald kan worden.
Een blik op de sites van de huizenmakelaars toont aan dat alle typen huizen in de Indische Buurt nog zeer gewild zijn. Een teken dat de bewoners van vroeger en nu het nog niet zo slecht hebben gedaan in 'hun' buurtje.
Heeft u oud-buren of familie die in de Indische Buurt hebben gewoond en niet meer in Delft wonen, dan hebben ze de Delft op Zondag en dus ook deze artikelen gemist. Op https://indischebuurtdelft.blogspot.com zijn de artikelen terug te lezen. Ook zijn daar extra foto's te zien. Deze artikelenreeks heb ik geschreven als hommage aan de buurt waarin ik ben opgegroeid.

Appie Smink, kleurrijk figuur
Abraham Rontberg, een middenstander in hart en nieren