Jan Hoynck van Papendrecht, Steekspel op de Markt in Delft, 1908 (TMS 107974)
Jan Hoynck van Papendrecht, Steekspel op de Markt in Delft, 1908 (TMS 107974) Foto:

365 dagen Delft: Gevecht op de Markt

Wekelijks presenteren Ingrid van der Vlis en Gerrit Verhoeven hier een archiefschat. Nieuwsgierig geworden? Op www.stadsarchiefdelft.nl verschijnt zelfs dagelijks een nieuw verhaal, 365 dagen lang!

De Markt is op dit schilderij uit 1908 het decor van een fel man-tot-mangevecht. De wapens kletteren, de paarden steigeren en de omstanders moedigen aan.
Maar welke vete wordt hier uitgevochten? Zover bekend voert Delft geen oorlog in deze jaren. Het strijdgewoel is dan ook van geheel andere orde, het is onderdeel van een grootse feestweek, georganiseerd door Delftse studenten.

Op het eerste gezicht is dit een typisch werk van kunstenaar Jan Hoynck van Papendrecht (1858-1933). Hij maakt furore met realistische schilderijen van het militaire leven, een genre dat rond 1900 in opmars is. Een beetje kenner ziet echter dat de uniformen van de kemphanen niet uit het begin van de twintigste eeuw stammen. De vechtende TH-studenten dragen een vijftiende-eeuws Italiaans kostuum.

Het archief van het Delftsche Studentencorps biedt de broodnodige toelichting. De studenten vieren hun lustra in deze jaren met een studentenmaskerade. Dat zijn grootschalige feesten met optochten en verkleedpartijen. Voor ieder lustrum kiezen de studenten een historisch thema. In 1908 is dat 'De intocht van Lorenzo de Medici binnen Florence na de vrede met het koninkrijk Napels in 1480'.

De studenten laten niets aan het toeval over. De Groningse historicus Johan Huizinga geeft vooraf lezingen over de Italiaanse Renaissance en het Studenten Weekblad wijdt artikelen aan de geschiedenis van Florence. Studenten, reünisten en duizenden bezoekers laven zich tijdens de feestweek aan soirées, diners, concerten en de uitbundige optochten. Als één van de hoogtepunten staat het Florentijnse steekspel op het programma. Er zijn op deze dag nog meer bezoekers op de been dan tijdens de voorgaande dagen. Zij komen voor het gevecht, maar zeker ook voor de
eregasten: koningin Wilhelmina en prins Hendrik.
Het koninklijke paar is – net als kunstenaar Hoynck van Papendrecht – getuige van de strijd om de hand van jonkvrouw Lucretia. De strijd wordt uiteindelijk gewonnen door Lorenzo de Medici, die na afloop van de feestweek overigens niet met haar in het huwelijk treedt. Als student Jan de Bie Leuveling Tjeenk keert hij gewoon weer terug naar de collegebanken.