Toon Paap (links) groeide op achter de paarden. Nog altijd is hij graag met deze bijzondere dieren in de weer. Elk vrijdag, zaterdag en zondag is hij met z'n paardentram in Delft te vinden.
Toon Paap (links) groeide op achter de paarden. Nog altijd is hij graag met deze bijzondere dieren in de weer. Elk vrijdag, zaterdag en zondag is hij met z'n paardentram in Delft te vinden. Foto: Koos Bommelé

Toon Paap doet in paardentram weer wat hij het liefste doet

DELFT – Toon Paap heeft een bijzonder leven achter de rug. Hij verdiende op talloze manieren de kost. Tegenwoordig doet de excentrieke Delftenaar dat met z'n paardentram.

Door: Jesper Neeleman

Hij en zijn zoon Silvester waren afgelopen twee jaar druk met het opzetten van hun eigen stalhouderij met paardentrams. Dat had een nogal lange aanloop. Het gelukkige huwelijk tussen Toon Paap en de paarden begint als Toon nog een klein jochie is. Zijn vader is groenteboer en rijdt met paard en wagen door Delft om z'n waren aan de man te brengen. "Drie broers van me waren op jonge leeftijd overleden. Ik was zijn enige zoon, dus ik moest met 'm mee. Hij was zó trots." Vader Paap wilde dat ook z'n zoon groenteboer werd. "Maar dat zag ik niet zo zitten." Hij deed van alles. Ging in militaire dienst, werd melkboer, had een bulldozerbedrijf, een taxibedrijf en een horecazaak in Antwerpen. Het leukste moest nog beginnen: Z'n eigen circusbedrijf: Circus Papillon. "Ik had een ontzettend mooie en grote wagen gebouwd. Die werd getrokken door twee enorme paarden. Met dat circus heb ik vier jaar opgetreden. Het was een begrip. Zo spectaculair en zó mooi. Ik had drie jaar aan die wagen gebouwd. Het had zinken dakgootjes, een parketvloer. De zijkant kon open en dan kwam er zes vierkante meter draaiorgel uit." Toon Paap had er alles voor over. Hij woonde in een caravan in Stompwijk. Dan kon hij zoveel mogelijk uitgeven aan z'n wagen. Die werd op juiste waarde geschat. Hij haalde er voorpagina's van landelijke kranten mee en kwam talloze keren op tv. Het leven was goed. Z'n droom veranderde in een nachtmerrie toen Nederland rond en na de millenniumwisseling werd geteisterd door ziektes als mond- en klauwzeer, varkenspest en vogelgriep. Er kwam een vervoersverbod voor vee. "Ik had voor 171.000 euro aan afzeggingen. De belastingdienst kwam. Ik was in één keer alles kwijt." De 65-jarige Delftenaar heeft nog fotoboeken uit die goede oude tijd met Circus Papillon. Voor anderen. Zelf kan hij er niet in kijken. "Dan ruk ik oude wonden open. Het doet me al pijn om erover te praten." Het was tegelijk het begin van een nieuw hoofdstuk. Het zoveelste. Met een andere en bescheiden woonwagen trok hij drie jaar lang door Nederland en België. Hij zette zich in als vrijwilliger voor de Gipsy Road Show. Ook aan die tijd kwam een eind, in 2011. Daarna zocht hij een stukje grond voor een eigen stalhouderij. Die vond hij. In de Delftse Hout. Hij stak er z'n ziel en zaligheid, veel tijd en geld in. "Maar het wordt fantastisch." Paarden zijn weer terug in z'n leven. "Ik ben achter de paarden geboren. Het geeft een gevoel van trots hier nu mee door Delft te rijden. Dat heb ik nu vier keer gedaan en de reacties zijn geweldig. Iedereen maakt foto's en is enthousiast, maar tegelijkertijd is dit flinterdun." Toon Paap weet als geen ander dat dromen uiteen kunnen spatten. "En zo lang het goed gaat is dit ontzettend leuk voor iedereen." Maar het kan in het ergste geval ook misgaan, met levende dieren voor een wagen in een hectische binnenstad. "Iedereen gooit z'n fiets maar overal neer. Ik moet daar op een veilig manier tussendoor manoeuvreren." Tegelijkertijd is dit wat hij zo fascinerend vindt aan de relatie tussen paard en mens. "Het zijn echt heel bijzondere dieren. Hun mond is zo gevoelig dat ik ze, alleen maar door m'n twee pinken te gebruiken, door zo'n drukke stad kan sturen." Paarden zijn echter een dure hobby. "Het zal de eerste drie jaar geen vetpot zijn", weet Paap. "Maar het feit dat ik weer doe waar m'n hart ligt geeft me een gelukkig gevoel." Bovendien: "We worden naakt geboren en gaan we ook weer zonder iets mee te te nemen in onze kist."