Delfts geluk... in een mindmap
DELFT - Vraag 100 Delftenaren of ze gelukkig zijn en je krijgt 86 keer een bevestigend antwoord. Toch is Delft daarmee slechts 'middenmoter': van de 50 grootste gemeenten staat het op plek 25. En: één op de zeven Delftenaren is ongelukkig. Mindmapgoeroe Hans Buskes 'mapt' hoe dat zit.
-Wat maakt mensen gelukkig?
Buskes: "Dat hangt van veel factoren af. Buiten jezelf, maar ook binnen jezelf. Uit onderzoek blijkt dat geluk iets is waar je zélf voor kunt zorgen. Dat is goed nieuws, want stel je voor dat je voor jouw geluk afhankelijk bent van anderen. Nee, persoonlijke kenmerken, belevingen en keuzes bepalen hoe gelukkig je je voelt. Jongere mensen voelen zich gelukkiger dan oudere, mensen die niet of matig drinken en roken voelen zich gelukkiger dan hun slempende of kettingrokende medemens. Werk draagt bij aan het geluksgevoel – tenzij je bewust kiest voor om je dagbesteding op een andere manier vorm te geven. Getrouwd zijn en prettig wonen zijn ook belangrijke geluksfactoren. Dit alles blijkt uit de Atlas-2017 voor gemeenten die dit jaar als thema geluk heeft."
-Delft is qua geluk slechts een middenmoter. Hoe komt dat?
"Nou, wat bijdraagt aan de geluksscore is het hoge percentage jonge inwoners, de helft van alle Delftenaren is nog geen 35. Gelet op hoe vaak Delftenaren de huisarts bezoeken, zijn ze gezond vergeleken met inwoners van andere steden. Verder: geweld en vernielingen maken natuurlijk niemand happy en gelukkig gebeurt dat relatief weinig in Delft. Maar, er zijn ook factoren die het geluk in de weg staan. Je kunt natuurlijk arm en gelukkig zijn, maar de kans is groter dat armoe niet gelukkig maakt – en Delft telt veel huishoudens met lage inkomens, bijna de helft van alle huishoudens. Ruim één op de acht Delftenaren zit op bijstandsniveau. En of het dezelfden zijn, weet ik niet, maar ook één op de acht Delftenaren is een zware drinker. Als het gaat om wonen is Delft óók slechts middenmoter – dus dat kan gelukkiger. En werk dan – 7 procent van de Delftenaren die kunnen werken is werkloos, en de ontwikkeling van de werkgelegenheid is nul. Jouw vraag zou moeten zijn wat gaan we daar aan doen!"
-Hmm, oke, wat zouden we aan de 14 procent ongelukkigen moeten doen?
"Goede vraag. Kijk, een volkswijsheid luidt: geluk kun je niet kopen. Nou, dat kan dus wel. Is het niet opvallend dat het aantal mensen dat op of onder bijstandsniveau zit en het aantal werklozen, aardig overeenkomt met het aantal ongelukkigen? Er is een relatie werk-geld-geluk. Probleem is alleen dat de ontwikkeling van werkgelegenheid stagneert, sterker nog werk verdwijnt. Lees het boek van hoogleraar James Livingston 'No more work'. Economen verwachten dat binnen 20 jaar twee derde van de banen weg is. Livingston pleit - zoals inmiddels velen, waaronder ik zelf - voor een basisinkomen. En wat ik niet snap is dat in een stad als Delft waar op techniekgebied zoveel wordt geïnnoveerd, er op sociaal economisch gebied geen enkel innovatie plaatsvindt. Nada! Als we willen werken aan geluk, moet dáár verandering in komen."