Automobilisten worden (v.l.n.r.) gewezen op de aanwezigheid van McDonald's, Hanos en Ikea. Binnenkort zal rechts ook een 25 meter hoge mast van KFC verrijzen. (foto: Koos Bommelé)
Automobilisten worden (v.l.n.r.) gewezen op de aanwezigheid van McDonald's, Hanos en Ikea. Binnenkort zal rechts ook een 25 meter hoge mast van KFC verrijzen. (foto: Koos Bommelé) Foto: Koos Bommelé

Zicht op Delft vanaf de snelweg: vooral veel reclamemasten

DELFT – Delft is prachtig, alleen niet vanaf de snelweg. Automobilisten zien op de A13 vooral kilometers lang geluidsmuur en grote reclamemasten. Het aantal masten neemt toe, maar het zicht op Delft wordt er vanaf de rijksweg niet bepaald fraaier op.

Door: Jesper Neeleman

Landschapsarchitect Adriaan Geuze van het Rotterdamse architectenkantoor West 8 stoort zich al jaren aan het Nederlandse landschap langs snelwegen. Afgelopen zomer gaf hij ook in het VPRO-programma Zomergasten hierover zijn ongezouten mening. "Want dit is niet de achterkant van de stad, dit is de voorkant", zei Geuze in Zomergasten. "Dat moet je serieus nemen. Ik ben in paniek hierover. Heb jij dit besteld? Was dit onderdeel van een debat? Het onttrekt zich van de democratie. Het is een proces waarvan je niet weet wat de bedoeling is. Er is geen wethouder die zegt: Dit heb ik gemaakt. Maar het is er wel."
Geuze noemde Delft op tv als stad waar wel erg veel grote reclamemasten langs de wegen prijken. En hoe lang we ook zoeken, we vinden inderdaad geen wethouder of verantwoordelijke die trots meldt zo'n grote mast te hebben gerealiseerd. Het worden er steeds meer. Binnenkort komt bijvoorbeeld bij de nieuwe KFC, die 7 februari opengaat, een 25 meter hoge reclamemast om automobilisten op deze zaak attent te maken.

Eén van de drukste
snelwegen

Het bedrijf Interbest bezit vijf reclamemasten langs de A13, die overigens niet allemaal op Delfts grondgebied staan. "Omdat de A13 één van de drukste snelwegen van Nederland is", legt salesdirector Ernst Jan Mol van Interbest uit. "Wij kijken waar het druk is en dát zijn goede plekken voor ons." Voordeel van reclame langs de snelweg is dat het opvalt bij een koopkrachtig en groot publiek. "Het heeft meer impact dan reclame in een bushokje", zegt Mol. Dus staan bedrijven in de rij erop te mogen adverteren.
Mol houdt zich niet dagelijks bezig met het realiseren van masten. "Maar je moet er een vergunning voor krijgen. Dat maakt deze markt best moeilijk, want vergunningen worden niet makkelijk afgegeven. Dat kan soms jaren duren." En niet elke gemeente zit op tientallen meters hoge masten te wachten. "Nee", bekent Mol. "Maar wel op wat het oplevert. Want daar betalen we voor."
Wie we ook spreken, niemand wil zeggen wat het precies kost. Wel lezen we in de uit 2013 daterende verordening over reclamebelasting dat het 78 euro 25 per vierkante meter per jaar kost om in Delft reclame langs of boven wegen te mogen maken.
De nieuwste mast in Delft staat bij horecagroothandel Hanos. Hanos-woordvoerder Nico Visser bevestigt dat hiervoor eerst een vergunning bij de gemeente moet worden ingediend, die het aan de regels toetst. Gaat het realiseren van een mast in de ene gemeente lastiger dan in de andere? Volgens Visser heeft Delft 'bijzondere aandacht geschonken' aan het constructieve aspect van de aanvraag, dus de fundering van de mast. Visser bevestigt dat er buiten de aanschafkosten ook 'een paar honderd euro' aan leges moet worden betaald aan Delft.
Navraag bij de Gemeente Delft leert dat slechts één reclamemast langs de A13 op grond van de Gemeente Delft staat: die bij het sportpark van SV Wippolder. Hiervoor moet de exploitant van de mast huur betalen. Hoeveel, wil de gemeente niet zeggen. Ook over de totale opbrengst van alle masten in Delft doet de gemeente geen uitspraken. Gezien de prijs per vierkante meter per jaar, lijkt het in elk geval geen goudmijn die de stad er financieel bovenop gaat helpen. Toch staan ze er.

Politiek
Is er ooit aan de politiek gevraagd of zij wel of geen, meer of minder masten willen? We vragen het de twee langst zittende raadsleden: Jan Peter de Wit van Onafhankelijk Delft en Aad Meuleman van Stadsbelangen Delft. Beide kunnen zich niet herinneren dat hierover ooit een besluit is genomen. "Pas als daar een brief van een burger over komt kan dat een reden zijn om erover te praten", zegt Meuleman. Maar voor zover hij weet heeft nooit iemand zich er druk om gemaakt. Ook J.P. de Wit maakt zich er niet druk om. "Voor bedrijven als McDonald's en KFC is het hun bestaansrecht om automobilisten erop attent te maken dat ze daar zitten", zegt De Wit. "Omdat het wel een vorm van zichtvervuiling is, vind ik goed dat ze er lekker voor moeten betalen. Verder zijn er groene stroken tussen Rotterdam en Delft, daar hoeven die masten van mij niet zo."

Zicht op Delft
Peter Jonquière is binnen de historische vereniging Delfia Batavorum voorzitter van de Commissie Behoud Stadsschoon. Die club heeft, bekent hij, nooit over het zicht op Delft vanaf de rijksweg gesproken. "Dat wat ik hierover zeg is puur persoonlijk", begint hij. "Maar van het zicht op Delft is niet zoveel meer over." Hij vindt het zonde dat vanaf Delft Noord, waar ooit nog een mooi uitzicht op de stad was, nu weinig moois meer te zien is. "Door de grote reclamemast daar is het zicht op Delft totaal de vernieling in geholpen. In z'n algemeenheid zou het een overweging zijn om hier beter op te gaan letten. Het zou ook voor de Commissie Behoud Stadsschoon best een goed onderwerp zijn om hier eens bij stil te staan. Maar omdat alle masten er nu al staan, wordt het denk ik wel een lastig verhaal."
Peter Jonquière snapt dat het voor bedrijven interessant is om langs een drukke A13 te adverteren. "Verder wordt er denk ik door verschillende overheden niet zo erg over nagedacht. Voor het silhouet van de stad is sowieso weinig aandacht. En als het eenmaal verpest is, zegt men: Dat is jammer."