'Verslavingen zijn een enorm
maatschappelijk probleem'
Joeri Snel is teammanager bij PerspeKtief en heeft dagelijks te maken met cliënten met verslavingsproblemen. "Velen beseffen niet hoeveel mensen kampen met verslavingsproblemen en wat een verstrekkende gevolgen die kunnen hebben."
PerspeKtief levert geen verslavingszorg, maar een aanzienlijk deel van haar cliënten ís wel verslaafd. "Ik schat dat ongeveer één derde tot een kwart van onze cliënten wel één of andere verslaving heeft", vertelt de 43-jarige Delftenaar. "Samen met onze ketenpartners, dat zijn andere zorgorganisaties, proberen wij te helpen." Dat gebeurt op meerdere manieren. Nieuw hierin is dat in het woonhotel van PerspeKtief sinds een half jaar een 'clean stay afdeling' heeft, een afdeling waar iedereen clean moet blijven. Zo wordt voorkomen dat cliënten die afkicken toch in de verleiding komen omdat ze anderen bezig zien. "Hierbij hanteren we een zero tolerance-beleid", zegt Snel.
-Wat hebben alle verslaafden gemeen?
Joeri Snel: "De afhankelijkheid. Of je nou game-, gok-, cannabis-, alcohol- of porno-verslaafd bent: Er is een oncontroleerbare behoefte om te bevredigen. Dat staat hun leven enorm in de weg, mensen komen daardoor niet meer tot hun recht. Hun gedrag heeft veel gevolgen. Je hebt overigens ook verslaafden die een soort gestabiliseerde verslaving hebben. Ze vertonen geen overlast, zijn niet crimineel, zijn niemand tot last, eigenlijk alleen zichzelf."
-Hoe lastig is het van een verslaving af te komen?
"Dat is lastig, ja. Omdat mensen hun leven inrichten rond hun verslaving. Ze zitten vast in hun omgeving, in netwerken. Je kunt iemand laten stoppen met zijn of haar verslaving, maar hoe krijg je het echt uit iemands leven? Ze zitten in gedragspatronen en netwerken en zitten met restgevolgen zoals schulden. Dat maakt het moeilijk en complex om ze ervan af te krijgen. We proberen verslavingsproblemen daarom op integrale manier op te lossen. Dus kijken we niet alleen naar de verslaving, maar leggen de focus ook op weerbaarheid, actief zijn, meedoen, werk hebben en zinvol bezig zijn. Het is van belang, als je van je verslaving af wilt, dat je niet weer met je drink- en blowmaatjes om gaat. Dus moet je aan een ander netwerk bouwen. Maar het allerbelangrijkste is dat cliënten het gevoel moeten hebben dat ze ertoe doen en meerwaarde hebben. Dat werkt super motiverend."
-Ook niet onbelangrijk is dat ze zelf van hun verslaving af willen, denk ik?
"Inderdaad. Als ze zelf niet willen, dan starten wij er ook niet mee. Wat we dan wel doen, is ze in contact brengen met verslavingszorg. Als ze dan alsnog de stap zetten van hun verslaving af te komen, weten ze waar ze moeten zijn en is de drempel lager."
-Wat weten veel mensen niet over verslavingsproblematiek?
"Velen hebben geen besef hoe vaak verslavingen voorkomen. Mensen hebben vaak een beeld dat een verslaafde een zwerver is die onder een brug ligt met een heroïnenaald in z'n arm. Maar je hebt ook groepen die verslaafd zijn aan games, porno of social media. Dat is veel minder bekend. Als je al die verslavingen en gevolgen daarvan bij elkaar optelt, heb je een enorm maatschappelijk probleem met enorme kosten. Dan heb je ook nog de relationele problemen die het veroorzaakt. Verslavingen kunnen gezinnen voor tientallen jaren ontregelen. Ook doordat soms voor tonnen aan schuld wordt opgebouwd. Ik hoor tijdens m'n werk regelmatig schrijnende verhalen. Bovendien is het schrijnend te zien dat iemand in potentie veel kan en wil, maar door een verslaving vast zit in een bepaald leven en patroon. Dan zie je ze hard werken om het allemaal beter te doen, maar krijgen ze het slecht voor elkaar. We schrijven ze vervolgens niet af. Integendeel. We blijven binnen PerspeKtief altijd iemands potentie zien en aanspreken. We gaan ervoor samen een stap verder te komen, al is het maar een klein stapje. Als dat lukt, geeft dat voldoening. Ook voor ons. Daarbij is het goed te benoemen dat we het nooit alleen doen, maar als keten, samen met partners als verslavingszorg, GGZ en gemeente. Alleen door zo'n samenhang kun je samen een stap verder komen. Als zorgorganisaties teveel op hun eigen eiland blijven, is de slagingskans van een verslaving minder. Die actieve samenwerking die we als PerspeKtief met de anderen hebben, zie ik als belangrijke sleutel tot ons succes."