Schimmelstoelen groeien vanzelf in het lab van Tom Vollaard
DELFT - Tom Vollaard werkt al maanden aan een bijzondere creatie: schimmelstoelen. De 24-jarige Delftenaar stopt hiervoor een bepaalde paddenstoel en stro in een mal en de natuur doet de rest.
Vollaard heeft een achtergrond als meubelmaker, maar studeert momenteel aan de Willem de Kooning Academie, waar hij de opleiding Arts & Crafts volgt. Hij kwam op het idee voor zijn schimmelstoelen toen hij op de radio hoorde over een Amerikaans bedrijf, dat met mycelium verpakkingsmaterialen maakt. "Mycelium is een micro-organisme dat biotische materialen zoals hout of stro afbreekt", legt hij uit in z'n laboratorium in de Schiehal. Met de combinatie van agrarisch afval en mycelium kan je een materiaal maken dat biologisch afbreekbaar is, maar wel sterke eigenschappen heeft. Het is, denk ik, het materiaal van de toekomst. Ik wilde er daarom ook graag mee leren werken."
Dus bouwde hij een lab. Maakte dit helemaal steriel. Deed z'n huiswerk. Maakte opstellingen. Kookte het stro, zodat het vrij van andere bacteriën was. Hij vroeg een oude wietkweker hoe hij de temperatuur constant op 28 graden kon houden. En ging op zoek naar het perfecte recept. Tijdens zijn pogingen leerde hij van alles. Bijvoorbeeld dat het mycelium beter groeit als het compacter is verpakt. Als het goed groeit, groeit de hele mal dicht. Vervolgens haalt Tom Vollaard de mal eraf en laat hij het twee weken drogen. "Door het te drogen dood je het micro-organisme en wordt het materiaal hard."
Het was een lang proces voordat hij überhaupt zover kwam. "Ik ben in totaal wel drie maanden met m'n prototype bezig geweest. Heel veel dingen zijn goed gegaan, maar er ging ook weleens wat mis. Het was vooral lastig te ontdekken wat de juiste hoeveelheid stro moest zijn. Momenteel denk ik dat ik het juiste recept wel heb om stevige materialen mee te maken."
Tom Vollaard denkt dat natuurlijke materialen als algen en schimmels de materialen van de toekomst zijn. "Want de fossiele brandstoffen raken op. En olie is bijvoorbeeld nodig om plastic te produceren. Het kost nauwelijks energie om iets van mycelium te produceren, want het groeit vanzelf. Je hebt er alleen afval voor nodig." Ook handig: "Je kunt het, als je er vanaf wilt, in stukken breken en het lost in de natuur vanzelf weer op. Ik verwacht dat je het steeds meer zult gaan tegenkomen in bijvoorbeeld verpakkings- en isolatiematerialen."
Toekomst
Tom Vollaard vindt het geweldig om aan zijn stoelen te werken, maar denkt niet dat hij straks zijn brood gaat verdienen verdienen met schimmelstoelen. "Ik ga eerst verder studeren en dan zie ik wel hoe het in de toekomst verder gaat. Ik vind die stoelen op dit moment hartstikke interessant, maar over een half jaar ben ik waarschijnlijk weer met iets anders aan het experimenteren. Ja, ik ben liever een pionier dan een fabrikant."
De schimmelstoelen zijn het afstudeerproject van Vollaard, waarmee hij aanstaande donderdag hoopt en verwacht af te studeren aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam. Hier wordt zijn werk en dat van zijn jaargenoten van 7 tot en met 10 juli geëxposeerd.