Jan Schoonhoven was een bijzonder mens en kunstenaar.
Jan Schoonhoven was een bijzonder mens en kunstenaar. Foto: Lothar Wolleh

Expositie geeft beeld van leven en werk Jan Schoonhoven

DELFT - Het leven en werk van Jan Schoonhoven staat van 31 oktober 2015 tot en met 14 februari 2016 centraal in Museum Prinsenhof Delft en het Stedelijk Museum in Schiedam. Vorig jaar werd de honderdste verjaardag van de Delftse kunstenaar herdacht.

"Toen waren we in het Prinsenhof heel druk met de herinrichting van ons museum", zegt Léanne Selles, hoofd publiekszaken van Museum Prinsenhof Delft. "Als je aandacht aan een groot kunstenaar besteedt, dan moet je dat goed doen, vandaar dat we dit jaar samen met het Stedelijk Museum Schiedam met een overzichtstentoonstelling komen."
Mensen die beide exposities bezoeken krijgen een volledig beeld van hoe Jan Schoonhoven is begonnen en hoe hij zich als kunstenaar heeft ontwikkeld. In Delft is de expositie gewijd aan de betekenis van Schoonhoven voor Nederland en in Schiedam zal zijn internationale betekenis tot uitdrukking komen. "Jan Schoonhoven is een kunstenaar waarop we als Delftenaren trots mogen zijn. Je moet hem in een adem noemen met Van Mierevelt en Vermeer. Het aardige bij Schoonhoven is bovendien dat veel mensen hem nog gekend hebben. Het was een bijzondere man, een man ook met twee gezichten. Aan de ene kant de beambte bij de PTT, die zijn leven lang in loondienst bleef en daarnaast de druk experimenterende kunstenaar die zich ophield onder de kopstukken van de Nul Beweging. Hij zocht de stabiliteit van de vast betrekking bij de PTT, maar had ook intense behoefte aan experimenten met bijzondere materialen."

Bijzondere stijl
Schoonhoven zocht het in papier, papier maché en karton. "Daarin ontwikkelde hij een heel bijzondere stijl waarin het werk en niet de kunstenaar centraal stond. Het werk van Jan Schoonhoven wordt heden ten dage zeer gewaardeerd. Je moet er toch rekening mee houden dat zijn werk op de grote internationale veilingen en bij de galeries bedragen oplevert die dicht in de buurt van een miljoen euro komen."
Schoonhoven speelde met licht. Wisselend licht zorgt voor bijzondere uitzichten op zijn werken. "In de tentoonstelling spelen we daar op in", zegt Léanne Selles. "Samen met de TU Delft hebben we een lichtcabine ontwikkeld waarmee we de veranderende lichtinval op het werk simuleren. Het is bijzonder te zien hoe het werk dan steeds van karakter verandert."

Idee
Ruim drie jaar geleden is het idee voor een expositie gewijd aan Schoonhoven ontstaan. "We wilden die graag organiseren met een ander museum zodat we een zo compleet mogelijk overzicht van zijn werk konden presenteren. Door de samenwerking met het Stedelijk Museum Schiedam zijn we daar uitstekend in geslaagd. Als Museum Prinsenhof Delft hebben we zelf een collectie van werk van Schoonhoven en daarnaast hebben we werk in leen gekregen van bijvoorbeeld het Stedelijk Museum Amsterdam en het Rijksmuseum. Daarnaast heeft een aantal particuliere eigenaren werk in bruikleen gegeven. Een topstuk is het Reliëf voor het Postkantoor. Dat is een heel groot reliëf dat 30 jaar in de hal van het postkantoor aan de Hippolytusbuurt heeft gehangen. Toen het postkantoor werd gesloten dreigde het kapitale kunstwerk bij het grof vuil te belanden. Een kunstkenner heeft toen met de PTT contact opgenomen en geadviseerd het werk in de kunstcollectie op te nemen. Begin 2015 is het werk in langdurige bruikleen gegeven aan het Rijksmuseum in Amsterdam. "
De inrichting van de expositie moet met de nodige omzichtigheid gebeuren omdat het werk van Schoonhoven erg teer en kwetsbaar is. "Jan werkte met papier, karton, lijm en plakband. Ik hoef niemand te vertellen dat dit, naarmate het ouder wordt, kwetsbaarder wordt. We hebben dan ook veel maatregelen rondom beveiliging moeten nemen. Bovendien moeten we er voor zorgen dat alles voorzichtig en vooral goed wordt opgehangen om beschadigingen te voorkomen."

Boek
Naast de expositie komt er ook een boek uit over het leven en werk van Jan Schoonhoven. "De conservator van de tentoonstelling, Marga Schoemaker, heeft daar een belangrijke bijdrage aan geleverd. Expositie en boek geven een compleet beeld van het leven en werk van één van de meest toonaangevende Nederlandse kunstenaars van de twintigste eeuw."