In 1888 schilderde Petrus Gerardus Vertin de Choorstraat met zicht op de Oude Kerk
In 1888 schilderde Petrus Gerardus Vertin de Choorstraat met zicht op de Oude Kerk

Koorstraat of Goorstraat?

Algemeen

Door Jeroen Stolk

De Choorstaat, één van de straten in hartje Delft. Een straat met een bewogen verleden die behoort tot de oudste van de binnenstad. Rondom de naamgeving bestaat veel verwarring. Sommigen spreken het uit als Goorstraat, anderen als Koorstraat. Wie van hen heeft het gelijk aan de zijde? Om het antwoord daarop te kunnen geven moeten we de geschiedenis induiken. We komen dan al spoedig uit bij twee mogelijkheden. Beide theorieën hebben zo hun aanhangers. De eerste theorie verhaalt van de vele moerassen en weilanden die buiten de oostgrens van de stad gelegen waren. Hier, net buiten de stadspoort, graasden vele runderen. Op marktdagen werden zij door de Koepoort, over de noordzijde van de Vlaming-straat (waar zich overigens enkele stadsboerderijen bevonden) en via de Choorstraat naar de veemarkt gedreven. Een oude benaming van de Choorstraat is dan ook Koestraat en werd verbasterd tot de huidige benaming, in welk geval de uitspraak dus Koorstraat zou moeten zijn. De tweede theorie gaat uit van het zicht dat men vanuit de Choorstraat heeft op het koor van de Oude Kerk. Ook in dit geval zou men de straatnaam als Koorstraat moeten uitspreken. Een theorie waaruit de uitspraak Goorstraat blijkt is er niet. We kunnen dus met een gerust hart vaststellen dat Koorstraat de enig juiste uitspraak van de straatnaam is.

Op de noordwesthoek van de Choorstraat, de hoek dus met de Voorstraat, heeft naar men vermoed het eerste stadhuis van Delft gestaan. De Delftse geschiedschrijver Dirck Evertsz. van Bleyswijck schreef hierover het volgende: “Maar nu staat ons nog te onderzoeken waar het gevangenhuis Het Nieuwe Steen en ’s-Heerenhuis gestaan hebben. Doch hiervan is, voor zo verre het my toeschynt, niet veel zekerheit; en de meeste klaarheit, dunkt my, leit daar in, dat het op den hoek van de Choorstraat gestaan zal hebben, alwaar, gelyk men hiervoor gezien heeft, in den jare 1299 het ongelukkige voorval van Wolfart vander Veer, die uit het venster geworpen en van de burgers omgebragt wierd, gebeurde”. Citaat uit “Beschryvinge der stad Delft”. Wolfert van Borselen werd te Delft uit het raam geworpen en vermoord, 1299.

Hetzelfde stukje Choorstraat, ongeveer ter hoogte van kantoorvakhandel Prins, was de locatie waar de woning stond van Floris Balthasars van Berckenrode. Auteur van “Delft, anders beke-ken” publiceerde in 2009 en 2013 reeds een artikel over hem en zijn zoon online. Hieruit onderstaand tekstfragment. “Floris Balthasar van Berckenrode en zijn zoon Balthasar Floris van Berckenrode werden vooral bekend als cartografen, maar zij waren ook landmeter en plaatsnijder, terwijl Floris ook nog goudsmid was. Floris Balthasars werd in Delft geboren in 1562 of 1563. Hij verkeerde als kaartenmaker in het groepje dat prins Maurits omringde, waartoe ook Johan van Oldenbarnevelt, Hugo de Groot en Simon Stevin behoorden. Floris Balthasars van Berckenrode is meerdere malen getrouwd geweest. Hij werd meester goud-smid in het jaar 1587. Floris had verder de functie van ‘quartiermeester’ van het derde quartier (stadsdeel) en hield zich derhalve bezig met de registratie van de belastingplichtigen binnen zijn quartier.”

Zoals we in “Scijlder tot Delff” kunnen lezen werden Choorstraat en directe omgeving be-woond door een aanzienlijk aantal kunstschilders waaronder Jan van Asch, Gregorius van Blijvenburg, Arijen Heijndricxsz. Boda, Willem Ariensz. Boda, Johanna van Frijtom, Jacob van Geel, Hans Jordaens I, Phillippe Jordaens, Hendrick Bastiaensz. Coninck, Joris Gerritsz. van Lier, Gerrit Jacobsz. Molijn, Jan Jacobsz. Molijn, Willem Gijsbrechtsz. van Odekerken, Adriaen Bartelmeesz. van Rijpervelt, Testart, Isaac Versteech, Emanuel de Witte, Willem Willemsz. van (der) Vliet, Pieter Adriaensz. Waelpot en Jan Aerninck (plateelschilder). Ook de schilder Bartholomeus Jacobsz. Ferreris bezat een pand in de Choorstraat (hoek Hippo-lytusbuurt), hij verhuurde deze woning. De Choorstraat zou dus evengoed de Schildersstraat genoemd kunnen worden.