Dubbel Delft

Oude foto's herbergen vaak een schat aan informatie waardoor je de situatie anno 2017 wat beter in perspectief kunt zetten.

De oude foto is rond 1900 gemaakt. Op het pand links staan teksten als 'Delftsche Oliefabriek', 'Veekoek', 'Slaolie' en 'Delfia'. Een molen? Oliefabriek? Inderdaad de locatie is de Wateringseweg waar zowel Calvé als de Gistfabriek waren gevestigd.

We gaan even terug naar het jaar 1870: 'Daar stonden wij nat en landerig tegen den felle Zuidwestenwind en den regen, die bij stroomen neerviel. Vóór ons een onafzienbare vlakte van weiden. Zoover het oog reikte geen enkele woning; alleen terzijde de molen van de heer Van Rossum en daarnaast de theetuin met den koepel van de familie Gussenhoven. Dáár zal de fabriek komen – wees ik wat naar links – en wij haastten ons van dat gure onherbergzame oord, weder stadwaarts te keeren. Waarlijk, de indruk, dien wij van het toekomstig terrein van ons werken en streven huiswaarts brachten, was allesbehalve verkwikkelijk'. Aldus J.C. van Marken in een toespraak waarin hij refereerde aan het bezoek wat hij en zijn vrouw rond 1870 brachten aan het terrein waar later 'zijn' Nederlandsche Gist & Spiritusfabriek en de Oliefabrieken Calvé werden gevestigd.

De 'Gist' werd gebouwd door zo'n dertig werklieden die, toen het gebouw er stond, direct werden aangenomen als de eerste werknemers van de fabriek. Geschoold personeel was niet te krijgen, vandaar deze wat merkwaardige actie: geen van allen had verstand van gist. De oude foto laat een schip zien dat of met grondstoffen voor de Oliefabriek is geladen, of met zand en ander materiaal voor de uitbreiding van de fabriek. Aan de waterkant zijn twee man, een aan de kant en een in een bootje, bezig de bestrating af te ronden.

Vanaf de bouw van zijn fabrieken is van Marken altijd begaan geweest met het lot van 'zijn' mensen. Zo liet hij het Agnetapark bouwen met uitsluitend huizen en winkels ten behoeve van het personeel van de Gist. Uiteindelijk had het bedrijf, samen met Calvé, zo'n 1800 werknemers in dienst. Eén van de meest markante gebouwen aan de Wateringseweg was de vierkante silo van Calvé. Komend vanuit Den Haag was het één van de eerst herkenbare silhouetten van de Prinsenstad. Vooral jammer dat de molen heeft moeten wijken… Meer Dubbel Delft: www.dubbeldelft.nl.