Gezellig een potje biljarten kan ook bij Sociëteit Standvastigheid aan de Phoenixstraat
Gezellig een potje biljarten kan ook bij Sociëteit Standvastigheid aan de Phoenixstraat

'Verborgen' sociëteit doet ook mee aan Open Monumentendag

cultuur

DELFT - Onder sociëteit wordt een (besloten) gezelligheidsvereniging verstaan. Delft heeft ook een 'verborgen' sociëteit binnen haar stadsgrenzen, Sociëteit Standvastigheid aan de Phoenixstraat 9.

Door Ruud Stift

Het landelijke thema van de Open Monumentendagen is 'Plekken van plezier'. Hoe hebben mensen zich in de loop der eeuwen vermaakt en welke monumenten zijn daarvoor het decor of het podium geweest? Of dat nu het theater, de dierentuin, het museum, een park, een sportclub of een hotel is, het wemelt in ons land van de monumenten van ontspanning, vermaak, plezier en vrije tijd. Deze worden onderverdeeld in vijf hoofdonderwerpen: 1. de podiumkunsten 2. de museale kunsten 3. sport en spel 4. horeca en 5. recreatie. Met dit thema kun je letterlijk en figuurlijk alle kanten op, want élk monument is een plek van plezier, de moeite waard om bezocht te worden, om bekeken te worden, om 'genoten' te worden.

Gouden Eeuw
In Delft vond een verschuiving van thema plaats. De Open Monumentendagen, zaterdag 14 en zondag 15 september, hebben in Delft het thema 'Gouden Eeuw' opgeplakt gekregen. Wim van Leeuwen, secretaris van de sociëteit: "Eigenlijk hebben wij ons vanwege het oorspronkelijke thema aangemeld om mee te doen. Ik denk dat wij de meest onbekende deelnemer zijn en daarom is het des te leuk dat ook wij onze deuren open stellen. Met een geschiedenis van 238 jaar zijn wij de oudste vereniging van Delft en de 10e oudste sociëteit van Nederland."

Oprichting
Op 1 december 1781 werd de 'Heeren-Sociëteit binnen Delft' in één van de vertrekken van het gebouw Den Doele aan de Verwersdijk, nu Doelenplein, geopend. 43 militaire en 26 burgerlijke leden traden toe tot respectievelijk de militaire en 'politique' kamer van de Sociëteit. Onder hen representanten van de regentenklasse, de adel en de gegoede burgerij. De militaire leden waren met name afkomstig uit het Delftse Garnizoen, waar de twee bataljons 'Erfprins van Oranje' deel van uit maakten. Op 1 augustus 1782 verhuist de sociëteit naar de Hippolytusbuurt 21/23, waar nu Speldorado gevestigd is. Het pand wordt gehuurd en twee jaar later aangekocht.

Napoleon
Als in 1795 Napoleon met zijn troepen Nederland bezet wordt de sociëteit verboden. De leden gaan binnenskamers, bij de leden thuis door met hun sociale contacten en gezelligheid. De naam 'Sociëteit Standvastigheid' is vermoedelijk ontstaan ten tijde van de Franse overheersing, dus na 1795, toen de Sociëteit op bevel van het Administratief Bestuur van Holland een aantal jaren gesloten was, maar de banden tussen de leden hecht bleven en men duidelijk wilde maken dat de leden trouw aan Oranje bleven en geen patriotten in hun midden duldden; men bleef standvastig! In 1803 krijgen de sociëteiten in Nederland weer meer ruimte. De vereniging geeft certificaten uit en koopt het pand Oude Delft 123, waar nu de sociëteit van de Delftse Studenten Bond (DSB) is gehuisvest. In 1836 koopt de sociëteit de achterliggende grond tot tegen de oude vestingmuur aan. In 1941 vorderen de Duitsers het pand Oude Delft 123. De vereniging vindt tijdens de oorlog onderdak in het pand van museum Tetar van Elven aan de Koornmarkt. Eenmaal per week kan er gekegeld worden op de Voldersgracht waar niet lang geleden de bioscoop was. In mei 1945 komt het pand, één grote ruïne, weer leeg. In augustus 1945 neemt de vereniging weer haar intrek in het gebouw en wordt begonnen met het herstel. In 1953 besluit het bestuur het pand Oude Delft 123 te verkopen aan de studenten en in de tuin ervan het huidige sociëteitsgebouw in de stijl van de Delftse school te bouwen. Een specifiek kegelhuis wat in Nederland niet voorkomt, een gemeentelijk monument.

Omvang vereniging
De sociëteit kent circa 145 leden, mannen en vrouwen. De vereniging kent een aantal specifieke activiteiten: kegelen, bridgen en biljarten. Verder worden er culturele avonden georganiseerd en er is maandelijks een sociëteitsborrel. Het gebouw is ook beschikbaar voor derden. De Rotaryclub en de Lions Delft gebruiken het sociëteitsgebouw al jaren. Ook verjaardagen, lezingen, bijeenkomsten en dergelijke vinden in het gebouw plaats.

Lid worden
Al sinds de oprichting kan men lid worden als men door een bestaand lid wordt uitgenodigd op proef deel te nemen aan één of meerdere activiteiten. Naast lid van de sociëteit wordt men ook lid van de club waarbij men wil spelen (kegel-, biljart- of bridgeclub).
Een keer kennis maken? Kijk onder het kopje 'contact' op de site: www.societeitstandvastigheiddelft.nl