Vismarkt op de Jeronymusbrug tegenover de Nieuwstraat, omstreeks 1590. (TMS 64774)
Vismarkt op de Jeronymusbrug tegenover de Nieuwstraat, omstreeks 1590. (TMS 64774)

365 dagen Delft: Overal markt

Algemeen

Wekelijks presenteren Ingrid van der Vlis en Gerrit Verhoeven hier een archiefschat. Nieuwsgierig geworden? Op www.stadsarchiefdelft.nl verschijnt zelfs dágelijks een nieuw verhaal, 365 dagen lang!

De markt verwacht je op de Markt, of het Marktveld, zoals het plein eeuwenlang heette. Maar ook in andere delen van de stad bloeide de straathandel. Getuige de naambordjes in het centrum: we hebben een Koornmarkt, Brabantse Turfmarkt, Paardenmarkt en een Beestenmarkt. En heel wat straten droegen vroeger een bijnaam die verwees naar de waren die er werden verkocht. Zo hadden we ooit een Appelmarkt (oostzijde Vrouwjuttenland), twee Houtmarkten (Kolk en westzijde Koornmarkt), een Luizenmarkt voor tweedehands kleren (westzijde Vrouwjuttenland), een Zuivelmarkt (oostzijde Koornmarkt) en een Varkenmarkt (pleintje bij de Verwersdijk ter hoogte van de Cellebroerstraat). De oostzijde van de Voorstraat tussen de Choorstraat en de Drie Akersstraat werd de Poelmarkt genoemd. Hier was de markt in gevogelte, zoals kippen, eenden en ganzen. Die strekte zich ook uit over de brug naar de Kerkstraat, die niet voor niets Poelbrug heet. Bruggen werden sowieso veel gebruikt als handelsplaats. Het bekendst is natuurlijk de Boterbrug, al is dat eigenlijk een overkluisde gracht en werd er meer verhandeld dan boter. Oudere Delftenaren weten misschien nog wel dat hier een markt in kleinvee was, zoals kippen en konijnen. Op de Teemsbrug aan de zuidzijde van de Wijnhaven kon je een teems kopen, een trechter met een zeef waardoor vers gemolken melk in een bus werd gegoten. En aan de noordzijde van de Wijnhaven ligt de Warmoesbrug, waar groenteboeren hun waren verkochten. Dat de Camaretten en de oostzijde van de Hippolytusbuurt ook wel Vismarkt werden genoemd, zal niemand verbazen, gezien de nog altijd aanwezige Visbanken. Daar werd vanouds de zeevis verhandeld. Voor de verkoop van zoetwatervis wees het stadsbestuur in 1584 de Jeronymusbrug aan. Die ligt tegenover de Nieuwstraat en is vernoemd naar Sint-Hiëronymusdal, het huis van de 'broeders des gemenen levens' aan de westzijde van de Oude Delft. Niet lang daarna moet deze tekening zijn gemaakt. Die laat goed zien waarom een brug zo'n geschikte plaats is voor een vismarkt. Aan weerszijden zitten verkopers, met hun manden vis boven een goot. Via de trappen kunnen de marktlui af en toe een emmer water uit de gracht halen om over de vis te gieten, zodat die fris blijft. Het water loopt via de goten met een boog terug naar de gracht, waardoor de straat niet vies en glibberig wordt.