'Als er mensen komen kijken als ik gooi ga ik beter spelen'

DELFT – Gooien met stalen ballen – 'boules' - naar een klein houten balletje: vooral in Frankrijk is pétanque, of jeu des boules, populair. Maar, begonnen als campingsport, ook in Nederland wordt deze sport enthousiast beoefend. Van jong tot oud. Uit de eerste categorie: Lotte van Bergenhenegouwen.

Tekst & foto: Willem de Bie

Na het schoolzwemmen heeft Lotte van Bergenhenegouwen haar zinnen gezet op dansen. Op haar achtste wordt dat werkelijkheid bij balletschool Ypenburg, waar ze 'Kid's Dance' gaat doen, op een speelse manier kennis leren maken met allerlei vormen van dans. Wat later, wat ouder wordt het hip-hop en streetdance. Nog op de basisschool komt ze in aanraking met pétanque. Geen feestdag in Frankrijk, vooral in de Provence, is compleet zonder uitgebreide pétanque toernooien. Pétanque, of jeu de boules, zoals het elders ook wel genoemd wordt, is in Zuid-Frankrijk zonder enige twijfel volkssport nummer één. Pétanque is in feite een erg eenvoudig spel, maar het is voor de Fransen een ontzettend serieuze zaak. Nederlanders op vakantie in Frankrijk hebben het spel ooit meegenomen naar eigen land en gebruiken vaak die andere naam: jeu de boules.
"Mijn opa begon er ooit mee toen zijn vrouw net was overleden. Een kennis adviseerde hem iets te gaan doen en noemde pétanque. Als klein meisje ging ik regelmatig met hem mee en vond het al snel een erg leuk spelletje. Bij pétanque is het de bedoeling om de metalen ballen zo dicht mogelijk bij een klein houten balletje, het but, te gooien. Je gooit onderhands en op verschillende manieren: rollen, halfhoog, hoog".
In Frankrijk kent de sport de grootste populariteit, met 350.000 bondsleden, en ongeveer 17 miljoen vrijetijdsspelers. Lotte wordt lid van de pétanque vereniging MIDI, waarvan de letters staan voor 'Meer Inzicht Dan Inspanning'. Midi, tussen de middag, is vaak ook het moment dat Fransen een balletje gaan gooien.
"Toen ik, samen met mijn tweelingzus Katie, bij MIDI kwam waren we zo ongeveer de enige jeugdleden; later veranderde dat. Ik vond het een erg leuk spel en had blijkbaar talent, want al snel mocht ik naar de nationale selectie. Blijkbaar zagen ze wel iets in wat ik allemaal kon".

WK China
Lotte traint, wordt nog beter en komt bij de junioren waar het allemaal wat serieuzer gaat. In 2017 wordt het WK in China georganiseerd en ze mag als lid van de selectie Nederland vertegenwoordigen.
"Je gaat naar zo'n toernooi met een team van vier, waarvan er steeds drie spelen. Helaas was ik toen niet zo heel erg goed, ik heb meer op de reservebank gezeten dan gespeeld. Balen".
In zo'n team van drie spelers zijn de taken afgebakend:
"Je hebt de 'pointeur', die plaatst zijn of haar boule zo dicht mogelijk bij de 'but', de 'tireur' probeert vijandelijke boules weg te duwen, te schieten. Dat gebeurt vaak door bovenop die andere boule te gooien. En dan heb je nog de 'milieu', die bekijkt de situatie en bepaalt dan wat nodig is. Gooit het andere team eerst, dan bekijken we na hun eerste beurt wie van ons team als eerste gaat gooien".
Lotte traint soms op woensdagavond, maar doet dat vooral al spelende:
"Bijna alle weekends zijn er wel toernooien, en daar leer je eigenlijk het meeste van. In de winter is er bijvoorbeeld in Nederland een competitie binnen, je blijft dan toch op niveau".

EK Spanje
Ze is dit jaar achttien geworden en is nu van de junioren overgegaan naar 'de beloften'. Ook hier mag ze binnenkort haar land vertegenwoordigen:
"Over twee weken wordt het EK in Spanje gespeeld en daar mag ik naar toe. We hebben een hecht en goed team, met twee meiden gooi ik al vanaf m'n twaalfde. We weten alles van elkaar, weten wat we aan elkaar hebben. We hebben op zo'n EK natuurlijk pittige tegenstanders; met name Duitsland, België en natuurlijk Frankrijk. Duitsland is bijvoorbeeld Europees Kampioen geworden. Verwachting? Het kan alle kanten op gaan, we zien het wel".
MIDI is een van de oudste pétanque verenigingen van Nederland en werd opgericht in 1976. Een aantal Delftenaren, waaronder Joost Klaasen, vond de Franse gewoonte om tussen de middag een balletje te gooien een goed idee. En dat mondde uit in een vereniging met flink wat leden, zowel recreanten als wedstrijdspelers.
"Voor mij is het een spel waar alles in zit: de spanning, de adrenaline, concentratie, willen winnen en tegenslagen overwinnen. Mijn zus en ik zijn er mee opgegroeid, mijn ouders spelen ook. Mijn vader mag je rustig fanatiek noemen, hij komt vaak verder dan ik"!
MIDI vind je op het sportpark Brasserskade of via midi-petanque.nl.