Dubbel Delft

Luchtfoto's, het blijft smullen. Zeker als er zo veel details te zien zijn zoals hier op de foto's van de Oliefabrieken Calvé Delft / Gist & Spiritusfabriek / Gist Brocades / DSM. Vooral de oude foto laat zien hoe het stukje polder dat Jacques van Marken ooit liet bebouwen met een paar loodsen, uitgroeide tot een wirwar van door de jaren heen gebouwde uitbreidingen. Schuurtje hier, loodsje daar, en als iemand verzon dat het sneller was werden delen simpelweg gekoppeld door loopbruggen en trappen. Van Marken had het ooit groene grasland goed gekozen: omgeven door water waar hij een eigen haven liet graven, de trein achter zijn gebouwen met een eigen perron en rangeerrails, goede verbinding met Den Haag en Rotterdam, zowel over het water als via de weg. En natuurlijk op loopafstand van 'zijn' Agnetapark, genoemd naar zijn vrouw. De oude foto, uit de nalatenschap van de vader van Delftenaar Rob van Meerten, laat een enorme bedrijvigheid zien. Alleen al zo'n twintig schepen en bootjes zijn aangemeerd bij, of onderweg naar de kades van van Markens bedrijven. Aan de voorkant, langs de Wateringseweg, zijn enige tientallen werklui bezig met het halen en brengen van grondstoffen en kant-en-klare producten. Andere opvallende details van de luchtfoto zijn de brug tussen de Oostsingel en de kop van de Nieuwe Plantage, het toen nog doorgaande water van de Gist, via de achterkant van de watertoren met een bocht naar stadsgracht langs de Phoenixstraat richting Westvest. Ook de nog maagdelijke polders rond het Agnetapark zijn opvallend, evenals het vele water rondom dat park. Anno september 2018 is er op het terrein van DSM niet zo veel meer terug te vinden van die enorme verzameling grote en kleine bedrijfsgebouwtjes. Het overgrote deel van DSM bevindt zich aan de andere kant van het spoor tot aan de Beatrixlaan. Wat rest zijn een tweetal kleine gebouwtjes en het achterste deel waar ook onlangs is nieuwgebouwd. De parel van het gebied, zowel toen als nu, is natuurlijk het voormalig hoofdkantoor van van Marken, gebouwd in 1905 en ontworpen door Bastiaan Schelling en Karel Muller. Met een schitterend interieur: een hal zo hoog als het gebouw, met rondom galerijen en een gewelfde glazen overkapping. Verder een vloer met prachtige tegelpatronen, een groot glas-in-loodvenster in het trappenhuis, en de oorspronkelijke verlichtingsarmaturen en diverse tegeltableaus, gemaakt door de 'Porceleyne Fles'. Nu alleen nog organiseren dat er vaker meer mensen van dit schitterende erfgoed kunnen komen genieten… (www.dubbeldelft.nl)