De Blue Diamonds. (Foto: PR)
De Blue Diamonds. (Foto: PR) Foto: Esdor van Elten

Film over tijdsbeeld indorockers 'net op tijd', dankzij actie Delftse

cultuur

Delft – De 51-jarige Delftse Ciska van Beek wist drie jaar geleden samen met Scarabee Films zoveel enthousiasme te wekken voor het maken van een film over indorockers in Nederland, dat ruim vierhonderd man bij elkaar een startkapitaal van 35.000 euro stortten. Daarmee konden de camera's alvast gaan draaien.

"Het was net op tijd", vertelt Van Beek nu. "Want van die oude muzikanten die we als eersten met dat geld konden filmen is een aantal inmiddels overleden, onder wie Riem de Wolff van de Blue Diamonds en Sandra Reemer."

Budget
Na die eerste opnamen verwierf Van Beek het verder benodigde budget voor de bioscoopfilm bij cultuurfondsen, zodat het documentaire-idee verder kon worden uitgediept en afgerond. Het resultaat, 'Klanken van Oorsprong', is een volgens Van Beek soms ontroerend tijdsbeeld geworden over het leven van jonge Indisch-Nederlander na de Tweede Wereldoorlog. Landelijke kranten bevestigen dat. De recensies waren afgelopen dagen lovend over de film, die volgende week zaterdag voor het eerst in Delft wordt vertoond. "Maar het gaat over meer dan alleen indorock-muziek", zegt Van Beek, die zichzelf 'uitvoerend producent' mag noemen. Ze legt uit: "De regisseur is Hetty Naaijkens-Retel Helmrich, die eerder 'Contractpensions' en 'Buitenkampers' maakte. Met haar nieuwe documentaire is zij nu echt een chroniqueur geworden van de jaren tussen 1945 en 1961, toen meer dan 320.000 Indonesische Nederlanders vanwege de onafhankelijkheidsoorlog in hun land naar hier moesten vluchten."

Vreemd koud land
Naaijkens' eerste film ging over de opvang in Nederland van al die mensen, en 'Buitenkampers' – een film die enkele jaren geleden in de Lumen-zaal bij een nabespreking met de regisseur veel ontroering en ook verdriet los maakte – liet zien welke gewelddadigheden plaats vonden in Nederlands Indië tijdens de Tweede Wereldoorlog en daarna in de zogeheten Bersiap-periode, toen 'Indië' zich probeerde vrij te maken van de Nederlandse kolonisator. Met grote schepen als de Oranje kwamen de vluchtelingen al vanaf '45 en in de jaren vijftig hier aan. Voor de meegereisde kinderen was het de kunst om hun plek zien te vinden in een vreemd, koud land, zeker als ze de oorlogsacties aan den lijve hadden meegemaakt. "Muziek werd voor hen een uitlaatklep. In Nederland hadden we toen nog de brave Selvera's, maar in Indië hadden ze al de rock en roll gehoord op de Amerikaanse radio. En dat gingen jonge bands, vermengd met hun eigen invloeden, spelen in steden als Den Haag en ook in Brabant, waar de Tielman Brothers zaten. Zij waren met z'n allen hier de pioniers voor de latere popmuziek. Hun nieuwe swingende muziek, indorock, werd dolenthousiast ontvangen."
In 'Klanken van Oorsprong' komen tal van andere bekende Nederlands-Indische muzikanten aan het woord, zoals Liesbeth List, Boudewijn de Groot, Anneke Grönloh (Van Beek: "Wat een stem heeft zij ..."), Ernst Jansz van Doe Maar en de in Amerika beroemd geworden Eddy van Halen. Hun verhalen maken voelbaar hoe de zoektocht naar een eigen identiteit van veel jongeren uit het voormalig Nederlands-Indië in de jaren vijftig van invloed is geweest op de muziek van toen, en op de latere popmuziek. De nieuwe film is op zaterdag 7 juli om 16.00 uur te zien in Filmhuis Lumen aan het Doelenplein. Eric Westra van Plan B, een Delftse indorocker, speelt op die lokale première met enkele vrienden en hij zorgt toepasselijk voor satés.