'Op naar een alcoholvrije generatie jongeren'

DELFT - Het Expertisecentrum Jeugd en Alcohol wil komend najaar samen met andere partijen een pilot starten in de brugklassen van de Delftse middelbare scholen. Doel van het project, dat een landelijke uitrol moet krijgen, is een generatie jongeren die helemaal geen alcohol drinkt.

Door: Marc Schapers

De pilot richt zich niet, zoals vaak gebeurt, alleen op jongeren. Ook ouders en leraren worden er bij betrokken. "We hebben jarenlang keihard gewerkt om het groeiend alcoholgebruik onder jongeren af te remmen", zegt Nico van der Lelij, kinderarts in het Reinier de Graaf. "En dat is tot op zekere hoogte gelukt." Dat blijkt uit de cijfers. Het alcoholgebruik onder de jeugd is in 2016 voor het eerst niet verder gestegen. "De pilot is een volgende stap." Van der Lelij begon in 2006 in Delft de eerste polikliniek voor Jeugd en Alcohol. Hij benadrukt dat alcoholgebruik onder jongeren een maatschappelijk probleem is, dat de gehele samenleving aangaat. "Het raakt ons allemaal en dus moeten we het ook gezamenlijk oplossen. De gezondheidszorg kan het niet alleen. Willen we echt stappen maken dan moeten scholen, gemeenten, politie en ouders over hun eigen muren heen kijken en een bijdrage leveren."

'Vanzelfsprekend'
Zorgverzekeraar DSW ondersteunt het project. "Dat is voor ons als zorgverzekeraar net zo vanzelfsprekend als bijvoorbeeld het ondersteunen van het onderzoek in de strijd tegen alvleesklierkanker", reageert DSW-directeur Chris Oomen desgevraagd. "We ondersteunen ook de projecten die het Expertisecentrum Jeugd en Alcohol is gestart samen met de voetbal- en de hockeybond."

Volgens Oomen hoort het bewust maken van jongeren in een kwetsbare leeftijd eenvoudig bij de maatschappelijke taak die DSW heeft. "Wanneer we erin slagen meer kinderen in te laten zien dat het verkeerde stoerheid is om op jonge leeftijd te drinken en ouders laten beseffen dat het verkeerd is om kinderen van een jaar of tien 'een glaasje' te laten drinken omdat het Oudejaarsavond is, boeken we veel winst. Het is Nico van der Lelij geweest die deze problematiek Europa-breed op de kaart heeft gezet. De door hem opgezette alcoholpoliklinieken zijn een begrip. Ook voor de wetswijzing in 2014, waarmee het alcoholverbod van 16 naar 18 jaar werd verhoogd, heeft hij zich sterk gemaakt."

'Hoogste tijd'
Over het waarom van deze volgende stap zegt Van der Lelij, dat hij inmiddels meer dan genoeg kinderen heeft gezien die met een alcoholvergiftiging werden binnengebracht. Met als een van de trieste dieptepunt een 13-jarig meisje, dat anderhalve liter Pisang Ambon had gedronken. "Maar ook 'weinig' alcohol kan schade opleveren voor het puberbrein. Daarom is het de hoogste tijd voor een generatie jongeren die geen druppel alcohol drinkt. Er lopen al enigszins met de pilot vergelijkbare projecten bij een aantal sportverenigingen, waarbij ouders, trainers, begeleiders en de jonge sporters worden uitgenodigd. En nu zijn de scholen aan de beurt."

Er komen bijeenkomsten met presentaties voor de brugklassers, voor hun ouders, leraren en wie verder bij de leerlingen betrokken is. Van der Lelij: "Het is van belang de ouders erbij te betrekken omdat zij vaak niet weten wat ze met drinkende kinderen aan moeten. Ook leraren weten niet altijd waar ze het beste aan doen. Ik ken zelfs het voorbeeld van een docent die het een leerzame ervaring leek zijn leerlingen Guinness te laten proeven tijdens een werkweek in Ierland. Dan begrijp er je dus niets van."

De bijeenkomsten behelzen meer dat een praatje over de gevaren van alcohol voor jongeren. "Eenrichtingsverkeer, zoals een foldertje met informatie, beklijft niet bij deze jonge mensen. Daarom kiezen we voor een interactieve aanpak. Eerst de kennis aanleveren, duidelijk maken hoe slecht alcohol voor je is. Vervolgens gaan we de met kinderen, hun ouders en soms met acteurs situaties naspelen."

In het najaar verschijnt bovendien een praktische gids, die scholen kunnen gebruiken in de lessen, met tips, trucs en beknopte achtergrondinformatie. Van der Lelij is overtuigd dat zijn zo gewenste alcoholvrije generatie jongeren er met deze aanpak gaat komen. "DSW en het Reinier de Graaf hebben we al aan boord. We zijn in gesprek met de GGD en de gemeente om mee te doen, zodat we de pilot kunnen starten als straks de scholen weer beginnen. En voor de landelijk uitrol volgend jaar zijn we volop in overleg met het ministerie van O,C en W. We gaan het hoe dan ook voor elkaar krijgen, die alcoholvrije generatie komt er."