Dubbel Delft

Zoals veel technologische ontwikkelingen is luchtfotografie ontstaan vanuit een militair strategisch doel. Vanuit de lucht kon je op ideale wijze je tegenstanders observeren en fotograferen. Met de foto's konden de generaals de situatie beoordelen en werden er stafkaarten gemaakt waarop het gefotografeerde werd vertaald voor militair gebruik.
De eerste luchtfoto's werden gemaakt vanuit luchtballonnen, zeppelins en vliegtuigen; voor de eerste twee moest je een goede levensverzekering hebben, want ze werden vrij eenvoudig uit de lucht geschoten. Vooral in de Eerste Wereldoorlog nam de luchtfotografie een grote vlucht. In België en Frankrijk zijn nog de plekken te vinden waar de verkenningsballonnen opstegen. Na deze oorlog ontwikkelde de luchtfotografie zich vooral voor het maken van landkaarten. Met name de in 1921 opgerichte KLM Aerocarto heeft dit in de loop der jaren tot kunst verheven. Met een De Havilland DH9, een zogenaamde tweedekker, werden foto's gemaakt door het fototoestel buitenboord naar beneden te richten. De snelheid werd teruggebracht naar 100 kilometer, speciaal voor het welzijn van de fotograaf. Ook nu is dat volgens de Delftse fotograaf Willem de Bie nog het geval: "De rechterfoto heb ik gemaakt met piloot René Bubberman", vertelt De Bie. "René weet hoe hij moet vliegen om het object, DSM in dit geval, goed voor mijn lens te krijgen. Het klapraam van de Cessna doe ik dan omhoog, René vliegt zo langzaam mogelijk, ik hang met hoofd en camera buitenboord en maak mijn plaatjes. Soms is er geen Cessna meer te huur met een klapraam, dan halen we gewoon de hele rechterdeur uit een 'gewone' Cessna. Doe ik wel een extra gordel om, dat dan weer wel."
Net als een eeuw geleden verlangen luchtfoto's wel bepaalde goede weersomstandigheden. Liefst wolkeloos, om onverwachte schaduwen te voorkomen. Luchtfotografie was toen nog veel handwerk: per te maken foto moest een vers glasplaat-negatief in de camera worden geschoven. Om na het nemen van een foto weer te wisselen. Op beide foto's is het bedrijvencomplex van de Gist & Spiritusfabriek – Calvé – DSM te zien.
Voor wie veel tijd heeft: zoek de verschillen…