Jeanet Heilbron geeft al twintig jaar yogales, maar ze is nog lang niet uitgeleerd

DELFT – "Ik doe geen yoga, ik bèn yoga". En: "Yoga is géén religie. Sowieso niet". En: "Ik heb yoga altijd uit het geitenwollensokkengebeuren willen halen". We tekenden het op uit de mond van Jeanet Heilbron, die intussen al twintig jaar yogales geeft.

Ze is nauwelijks te stoppen. Dat ze geen yoga doet, maar yoga is, het is verre van overdreven. Dat zat er trouwens al vroeg in. "Ja, dat denk ik wel. Als je het aan m'n moeder vraagt, dan zal ze zeggen dat ik nog amper kon staan en dat ik stond te dansen en te springen als de draaiorgelman door de straat kwam. Sowieso is in het middelpunt van de aandacht staan mij niet vreemd. Die spontaniteit zit er van jongsaf in. Maar ik heb nooit zweverig gedaan, dat wil ik er wel even duidelijk bij zeggen".
Sporten, dansen, yoga, het ging een tijdlang samen. Tot ze voor yoga koos. Als oudste van de drie kinderen volgde ze na de Lagere School het Lager Economisch Administratief Onderwijs. "Daarna ben ik naar het INAS gegaan, een schakelopleiding. Ik wilde de verpleging in, maar ik was nog te jong. Dat was te overbruggen met die tussenstap. Daarna heb ik in Den Haag, in de Schilderswijk, de opleiding voor verzorgende en verplegende gedaan. Toen ik daarmee klaar was, was ik Verpleeghulp. Ik heb onder andere in De Bieslandhof gewerkt. Daar kwam ik in aanraking met yoga en sport". 

Ze werkte bij sportschool Studio Power, in Delft. "Het grappige is dat ik toen ook met yoga ben begonnen. Niet met les geven, maar met les nemen. Dat gaf voor mij een bepaalde herkenbaarheid. Ik was, denk ik, op m'n tiende al bezig met sporten. Dan deed ik, als ik wakker werd, oefeningen naast m'n bed. Ik had al jong door dat je door push-ups en zo beweeglijker en sterker werd". 

Het stelde, weet ze nog wel, eind jaren tachtig nog niet zo veel voor met die sportscholen hier. "Het stond allemaal nog in de kinderschoenen. Je had Jane Fonda, en verder weinig. Het was zoeken naar opleidingen in fitness en aerobics en zo. Dan kwam je bij de Gymnastiekbond terecht, in Papendal. Maar daar waren ze toch meer gericht op turnen. Keep Fit noemden ze dat, geloof ik. Ik heb toen via een schriftelijke opleiding in Amerika m'n eerste certificaat behaald. Dat was vrij uniek, ja". En het begin van wat nog lang geen einde kent. Eeuwige yogastudent, het is zowat een eretitel. Geen wonder dat de naam van haar yogastudio Jnana is, wat in het Sanskriet een ander woord is voor 'leerpad'. "Dat zegt alles over hoe ik in het leven sta. Ik ben altijd aan het leren. Ben ik met de ene opleiding klaar, dan ben ik al met de volgende begonnen. Maar het belangrijkste daarvan is dat je daardoor andere mensen kunt helpen". 

Yoga, benadrukt ze nog maar eens, is géén religie. "Ik kom uit een Rooms-Katholiek gezin. We gingen naar de kerk, ik zat op een Katholieke school. Daar krijg je bepaalde dingen van mee. Ik was tamelijk gebiologeerd door de verhalen die de pater kon vertellen. Ik ga nu niet meer wekelijks naar de kerk, maar het is wel van invloed geweest". Ze heeft haar Vormselboekje goed bewaard. Daarin staat ook wat ze, als klein meisje, graag wilde worden. "Danseres of actrice. Nee, dat is het niet geworden". Hoewel: ze deed aan korfbal, aan turnen. Ze zat op ballet. "En op m'n zestiende begon ik met al die fitnessdingen. Ballet heb ik het langst gedaan. Semi-professionele optredens, maar je werd niet als ballerina betaald. Het was hard werken voor weinig. Maar wèl leuk".

Over werken en geld verdienen gesproken: "Ik heb altijd het idee dat niet-ondernemers denken dat ondernemers veel geld verdienen. Dat is een verkeerd idee, althans wat mij betreft. Je bent bezig met iets dat je zó graag doet. Iedere dag de dingen die je doet met plezier doen, dat is onbetaalbaar". 

-Maakt geld dus niet gelukkig?
"Ik heb geleerd dat geld niet het allerbelangrijkste is. Als je hebt wat je nodig hebt om te leven, dan is dat eigenlijk al voldoende". Maar, geeft ze ook toe: "Het is wel makkelijk praten als je een dak boven je hoofd hebt. Ik zie wel 's van die stumperds door de stad lopen die dat nièt hebben, dan is geld natuurlijk wèl heel belangrijk".
Dat hadden we dus afgesproken: yoga is geen religie. "Het is een manier van leven, zeg ik altijd. Je werkt aan je lichaam, je mediteert, voor je innerlijk, voor je rust. Het leuke is: zodra je eraan begint, ga je ook kijken naar, bijvoorbeeld, of je wel gezond eet. Je gaat je afvragen waarom je bepaalde dingen doet. Je gaat patronen doorbreken. Je leert te kijken naar de dingen die je als vanzelfsprekend doet, zonder erbij na te denken. Ik noem een voorbeeldje. Je Neemt elke dag om vier uur een bak koffie. Dan ga je denken: Waarom doe ik dat eigenlijk om vier uur?" 

Yoga is, zegt ze, ook niet alleen maar het doen van oefeningen. En ook zoiets: "Ik lees wel 's in een krant dat je van yoga mooi wordt. Wát een onzin. Je doet het omdat je het leuk vindt. Omdat het je aanspreekt. Zoals je je als voetballer op je gemak voelt bij je club. Ja, wat dat betreft ben ik een purist. Ik zeg ook altijd: Schoenmaker, hou je bij je leest". 

Later komt ze nog even terug op dat (on)mogelijke verband tussen yoga en mooi worden. "Misschien is het tóch wel zo, maar dan in de zin van dat je zuiverder wordt van binnen. Zonder zweverig te worden, want daar ben ik tegen". 

Als je teruggaat in de geschiedenis van het yoga, doceert Jeanet Heilbron, zie je dat yoga in de heel vroege periode in India alleen was weggelegd voor de hogere klasse. "En dus zeker niet voor iedereen. Het werd gebruikt om het wervelen van het denken tot stilstand te brengen. Dat bleek dat het ook therapeutisch werkte, daar kwamen ze pas veel later achter. Ik moet wel zeggen dat ook ik me daar pas veel later van bewust ben geworden. Ik heb daar zelf ook onderzoek naar gedaan, naar de therapeutische aspecten van de yoga-oefeningen". Toch valt het, weet ze, moeilijk uit te leggen wat yoga nou precies is en wat het met je doet. "Het belangrijkste is dat je er plezier in hebt. Dat het je aanspreekt. Het is vooral een kwestie van ervaren. Dan vragen mensen: Ik wil yoga doen, kun je uitleggen wat het is? Dan zeg ik: Kom maar een proefles volgen, dan kun je het ervaren'.

"Ik zeg altijd: Je hoeft er niet in te geloven, als je er maar voor open staat. Je vindt yoga leuk of je vindt er he-le-maal niks aan".
Dat yoga nog altijd goed is voor de nodige vooroordelen, het zijn de naweeën van de jaren zeventig, zegt ze. "Het ging schuil onder een sluier van zweverigheid". Maar de tijden zijn wèl veranderd. "Het bedrijfsleven heeft yoga al lang ontdekt. Het blijkt dat yoga helemaal niet zweverig is". Ze kan het weten, want ze geeft ook bij bedrijven yoga-les. In de pauzes. Of tijdens een personeelsuitje. "Iedereen, van hoog tot laag, zit dan door elkaar. Aan het eind van de les liggen ze allemaal plat. Zijn ze helemaal relaxed". Toch is er nog onwetendheid, weet ze ook wel. "Al moet ik zeggen dat dat de laatste jaren wel verandert. De bladen staan er inmiddels ook wel vol mee. En je hebt zelfs Yoga-TV". 

-Waarom ben jij een goeie yoga-docent?
"Ik weet niet of ik zo'n heel goeie docent ben. Je werkt met mensen, je moet in elk geval nièt voor jezelf bezig zijn. Je begeleidt mensen. Het gaat er niet om dat ik vooraan sta en het wel of niet perfect doe. Het gaat erom dat ik die mensen goed begeleid. En dat beperkt zich niet alleen tot de yogaruimte. Vaak ben je voor en na de lessen ook bezig met de deelnemers. Ben je een luisterend oor voor ze. Ik heb ook een massagepraktijk. Dan ben je ook meer aan het luisteren dan aan het vertellen. Een goeie docent, ach, ik denk dat dat erg relatief is. De ene leerling vindt mij een goeie docent, de andere zegt: Oh nee, totaal nièt. Het is zó persoonlijk. En zó afhankelijk van het moment. Maar ik doe er wèl alles aan om iedereen goed te begeleiden". 

Ervaring is belangrijk. "Hoe langer je het doet, hoe beter je wordt, ik denk wel dat dat zo is. Maar je moet natuurlijk ook een bepaalde aanleg hebben. Je moet het talent hebben om iets over te kunnen brengen. Om waar te kunnen maken wat degenen aan wie je lesgeeft willen bereiken. Al weten de mensen dat soms zelf niet". Maar ze zegt ook: "Ik heb het geluk gehad dat er veel mensen op mijn pad zijn gekomen die zó inspirerend waren en dat ook wilden delen. Omdat ik zo leergierig ben, klikte dat".
-Loop je niet het gevaar dat je er zó mee bezig bent dat je met oogkleppen op loopt?
"Iedereen heeft wel een blinde vlek. Ik vraag ook altijd aan de mensen of ze het tegen me zeggen als het bij mij zo ver zou zijn. Het is voor mij in elk geval gesneden koek dat je moet voorkomen dat je in je eigen valkuil stapt".
 
-Is het niet lastig dat je ook ondernemer moet zijn?
"Het liefst doe ik natuurlijk alleen yoga. Maar ik moet zeggen dat ik ondernemer zijn wel leuk vind. En ook een enorme uitdaging. Ik loop ook over van de ideeën. Ik vind het zó leuk om dingen te organiseren. Zoals een benefietles voor een goed doel". Maar ondernemen vreet ook tijd, weet ze uit ervaring. "Zo zou ik graag een keer naar Boston gaan. Of naar Keulen. Daar heb je conventies van vijf dagen. Dat is voor mij het walhalla. Maar dat gaat gewoon niet als je een eigen onderneming hebt. En dat accepteer ik ook".

Jeanet Heilbron is al vijftien jaar getrouwd met Ron Broekhart, gitarist van beroep en leverancier van audiovisuele producties. Lacht: "Natuurlijk was ik altijd verliefd op foute jongens die mij niet zagen staan. Mijn smaak? Blond. En blauwe ogen. Echte Hollandse jongens. Mijn man heeft rood haar en blauwe ogen. Práchtig. Ach, je wordt niet verliefd op iemand z'n haar of z'n ogen, maar op de persoon. Wat maakt iemand uniek? De uitstraling. En als hij dan ook nog 's niet rookt, niet drinkt en vegetarisch is, dan is het bingo". U begrijpt: ze rookt niet, ze drinkt niet en ze is vegetarisch. Maar: "Ik drink wèl koffie verkeerd". Wat maakt het ook uit: "Ik heb al heel veel energie van mezelf". 

-Ben je ijdel?
"Nou ja, voor de foto wèl, Dan moet je er toch een beetje op je best uitzien. Dat wil iedereen toch? Maar als ik vrij ben, loop ik vaak zonder make-up en in m'n joggingpak in huis. En dan doe ik tussendoor yoga-oefeningen. Schoonheid, ik weet dat het een cliché is, komt toch van binnenuit. Ik zie vaak het mooie in mensen en dat heeft dan niks met de buitenkant te maken. Daar kan ik dan echt van genieten. Je hoort wel 's iemand zeggen: Goh, wat is diè lelijk. Dan zeg ik: Waarom zeg je dat nou? Kijk nou 's wat een mooi mensen daar staat. Het is wèl zo: als je je goed voelt, zie je er ook goed uit. En dat werkt ook vice versa". 

-Zou je iets aan jezelf willen veranderen?
"Nee. Ik vind dat ik een heel sterk, goed lichaam heb". 

-Vind je jezelf knap?
"Dat vind ik een rare vraag". Denkt even na. "Nou ja, ik vind dat ik er voor m'n leeftijd wel goed uitzie". 

-Heb je nog een droom?
"Ik heb heel veel dromen. Ik zou, bijvoorbeeld, wel graag willen reizen". Lacht. "Maar dan moet het wèl met yoga te maken hebben". 

Jeanet Heilbron werkte jaren op sportscholen. Nu ze zich zo tomeloos op yoga heeft gestort, mist ze dat sportschoolwerk in het geheel niet. "Daar heb ik niks meer mee. En in zelf een sportschool beginnen heb ik ook nooit idee gehad, al is me dat wel een paar keer aangeboden". Ze is gelukkig, nu. "Ik geniet van de dingen die ik doe. Ik ben iedere dag dankbaar dat ik dit werk mag doen. Ik ga nooit met tegenzin naar m'n werk". En ze raakt nooit uitgeleerd. (PB)

Download de laatste krant!

Energieweg 3
2627 AP Delft

T: 015 - 214 39 12
info@delftopzondag.nl