Roer gaat compleet om in Delftse woningbouw-politiek

DELFT – Het bouwbeleid van Delft gaat binnenkort rigoureus om. Na de Tweede Wereldoorlog werden in deze stad voornamelijk goedkope huurwoningen gebouwd voor fabrieksarbeiders. De nieuwe koers is compleet anders: vooral duurdere (koop)huizen erbij. Verhoudingsgewijs blijven er minder betaalbare huurhuizen over.

Door: Henk de Kat

De ommezwaai gebeurt op aanraden van oud-burgemeester Deetman van Den Haag. Hij schreef vorig jaar een rapport ('Delft, Parel in de Randstad') over hoe de stad zich kan opwerken uit de door de Spoorzone en Harnaschpolder veroorzaakte financiële misère. Zijn advies, compact weergegeven: Delft is niet meer die industriestad van voorheen – profileer de gemeente daarom voortaan als Kennisstad. Schroef daarvoor dat historisch opgebouwde en relatief nog altijd grote bestand aan sociale huurhuizen (ooit 65 procent) terug naar nog slechts 33 procent van alle woningen in Delft. En bouw – onder meer in het nieuwe Spoorzone-gebied – vanaf nu eigenlijk alleen maar middeldure en dure woningen.

Kentering
Met deze kentering, vastgelegd in de 'Woonvisie 2016-2023', een scenario waartegen de gemeenteraad binnenkort naar verwachting definitief 'ja' zegt, wordt voortaan vooral gemikt op hoger opgeleide techneuten en hbo'ers die graag in Delft willen wonen, maar nu niks kunnen vinden. Verder wordt gestreefd naar meer huisvesting voor een toenemend aantal (buitenlandse) studenten en TU-medewerkers. Duwo, de vooral op studenten gerichte wooncorporatie in Delft, is met zulke bouw ook al druk in de weer, zoals momenteel aan de Kanaalweg tegenover roeivereniging Laga.

Een consequentie van de nieuwe bouwpolitiek is dat flink wat huurhuizen gaan verdwijnen. Woonbron, Vestia en Vidomes, de drie grote corporaties in de stad, hebben nu nog 19.000 huizen in de verhuur. Dat is overigens inclusief een aandeel van huisvester Duwo: 1800 wooneenheden die ook voor niet studerende Delftenaren beschikbaar zijn. Van die 19.000 huurhuizen wil B en W er uiteindelijk 16.200 overhouden, als 'sociale kernvoorraad'. Die moet dan wel gekoesterd worden, tot in lengte van dagen, omdat dit 'betaalbare' corporatie-woningen betreft met een maandhuur onder de 711 euro. De bewoners kunnen daarvoor nog individuele huursubsidie aanvragen.

In deze opzet kunnen heel wat huurhuizen van Woonbron, Vestia en Vidomes op langere termijn dus 'weg', in de visie van de gemeente. Dat zijn vooral de duurdere woningen van deze corporaties. Opties daarvoor zijn bij voorbeeld: verkopen, of omvormen tot nieuwe woonformules.

Het resterende aantal van 16.200 'betaalbare' huurwoningen is 'ruim genoeg' voor Delft, aldus B en W. Dat wordt in de Woonvisie beargumenteerd met de berekening dat de stad 13.000 'gewone' huishoudens telt die in aanmerking komen voor zo'n woning onder de 711 euro maandhuur. De gemeente erkent wel dat met deze nieuwe koers lang niet iedereen met een smalle beurs aan een (goedkoop) huurhuis zal kunnen komen in Delft. Vooral gezinnen die een huis met een tuintje willen, zullen bot vangen. In diplomatieke woorden wordt gezegd dat men dan maar bij buurgemeenten moet aankloppen. Op die manier wordt de sociale woningvoorziening ook 'beter regionaal gespreid', heet het in de Woonvisie. Harde afspraken en toezeggingen daarover met de andere gemeenten in Haaglanden zijn overigens nog niet gemaakt. Dat zou volgend jaar moeten gebeuren, aldus een woordvoerder van het stadhuis.

De grootste gevoeligheden van het nieuwe woonbeleid doen zich daarmee voor op huurgebied. Want ook al toont 16.200 sociale woningen op papier genoeg, de praktijk is dat er nu al lange wachtlijsten in Delft zijn voor een betaalbaar huis. Dat komt omdat iedere woningzoekende uit de Haagse regio nog kan meedingen naar een vrijkomend huis in de sociale sector in Delft. De wachtlijsten zullen daardoor zeker niet minder worden. Tot een huurdersopstand heeft de Woonvisie van de gemeente Delft echter niet geleid. Volgens een betrokkene bij Vestia waren de bewonerscommissies niet echt te porren voor meediscussiëren over Deetman's Parelstad-ideeën, vanuit het voorgevoel dat dit 'toch maar een rituele dans' zou zijn: "De plannen gaan toch wel door...".

Groot verzet
In Rotterdam is wel sprake van groot verzet. Daar begint dit weekeinde de campagne voor een op 30 november te houden stadsreferendum, over een soortgelijke nieuwe Woonvisie als in Delft. Huurders in Rotterdam hebben die stembusgang met een massale handtekeningenactie afgedwongen, uit boosheid over de voorgenomen 'afbraak van 20.000 betaalbare huizen' en 'het de stad uit jagen van arme mensen'. De uitslag is overigens niet bindend, het volksoordeel zal door de Rotterdamse gemeenteraad worden 'meegewogen'.
Zie verder een interview met woonprofessor Peter Boelhouwer over de nieuwe koers van Delft op pagina 3.